Interpretacja indywidualna z dnia 19 grudnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-1.4011.657.2025.2.DT
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-nieprawidłowe w części dotyczącejmożliwości dokonania odliczeń na dzieci w ramach ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości za cały okres, którego dotyczy wniosek;
-prawidłowe w pozostałej części.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 października 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 24 października 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani w odpowiedzi na wezwanie pismami z 25 listopada 2025 r. (wpływ 25 listopada 2025 r.) i 26 listopada 2025 r. (wpływ 26 listopada 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) września 2025 r. otrzymała Pani rozwód, który uprawomocnił się (...). Miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone przez Sąd przy matce, ojciec nie ma ustalonych kontaktów z dziećmi. Obydwoje mają Państwo pełną władzę rodzicielską. Pani były mąż wyprowadził się z domu od kwietnia 2025. W styczniu, lutym i marcu przebywał w domu okazjonalnie. Od lutego 2025 mąż zarejestrował się w urzędzie pracy w Niemczech (spełnia warunki), gdzie obecnie przebywa. Kontakt ojca z dziećmi jest sporadyczny. Pani były mąż w styczniu oraz w lutym br. otrzymał jeszcze dwa wynagrodzenia tytułem umowy o pracę w Polsce. Pani również jest zatrudniona wyłącznie w oparciu o umowę o pracę. Mąż płaci alimenty zasądzone prawomocnym wyrokiem sądu. Cała opieka nad dziećmi spoczywa na Pani. W stosunku do dzieci nie mają zastosowania przepisy:
a)art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
b)z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Ponadto, pismem z 26 listopada 2025 r. odpowiedziała Pani na następujące pytania zawarte w wezwaniu organu do uzupełnienia wniosku:
1.czy – w okresie, którego dotyczy wniosek – podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu?
Odpowiedź: Tak.
2.czy została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad dziećmi?
Odpowiedź: Nie, miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone w wyroku sądowym przy matce.
3.czy zostało ustalone świadczenie wychowawcze (tzw. 500+/800+) zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1576) obojgu rodzicom? Jeśli nie, to któremu z rodziców i dlaczego?
Odpowiedź: W wyroku sądowym nie zostało to określone niemniej miejsce zamieszkania małoletnich zostało ustalone przy matce. Opieka naprzemienna nie została ustalona. Dlatego że jest Pani rodzicem, który faktycznie sprawuje codzienną opiekę nad dziećmi pobiera Pani 800 plus na każde dziecko.
4.czy pomiędzy Panią a ojcem dzieci doszło do porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej w roku 2025 – a jeżeli tak, to w jakich proporcjach i w jakiej wysokości rodzice zgodzili się dokonać odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi na dzieci?
Odpowiedź: Ojciec nie komunikuje się z Panią, także nie doszło do porozumienia co do podziału ulgi prorodzinnej stąd też zapytanie jak ma się Pani rozliczyć. Istnieje realna szansa, że były mąż w ogóle nie będzie chciał skorzystać z ulgi ale pewności Pani nie ma. Obecnie przebywa w Niemczech.
5.czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku) i względem nich wykonywała Pani w okresie, którego dotyczy wniosek władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.
Odpowiedź: Nie.
6.w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie 5), należy wskazać czy wychowywała je Pani wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym?
Odpowiedź: –
7.czy w okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowywała Pani dzieci, bez udziału drugiego rodzica – ich ojca – wykonywała Pani władzę rodzicielską: stale troszczyła się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny dzieci bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczyła w wychowaniu dzieci, dbała o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania, sprawowała nad nimi pieczę/opiekę, troszczyła się o ich rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła koszty ich utrzymania, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała w edukacji szkolnej, brała czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że Pani samotnie wychowywała dzieci, w okresie objętym wnioskiem. Odpowiedzi należy udzielić w odniesieniu do każdego odrębnego okresu w 2025 r., w którym miały miejsce odmienne warunki i okoliczności wychowywania przez Panią dzieci.
Odpowiedź: Tak, dla dwóch wskazanych okresów. Każdy rodzic wie jaką odpowiedzialnością jest wychowanie dzieci i bez wsparcia drugiej osoby nie jest to proste. Mąż kontaktuje się z dziećmi telefonicznie i średnio raz w miesiącu widzi się z nimi na jeden weekend. Jego utrzymywanie kontaktów z dziećmi nie ma nic wspólnego z codziennymi obowiązkami i odpowiedzialnością związaną z wychowaniem dlatego w Pani ocenie ma Pani prawo do pełnego odliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieci tj. troszcząca się o nie każdego dnia.
Tak, jako matka na której barkach jest całe wychowanie troszczy się Pani o swoje dzieci 24/7. Dba Pani o ich potrzeby zdrowotne, edukacyjne, rozwojowe – zarówno w okresie do kwietnia tj. kiedy ojciec dzieci mieszkał jeszcze z Panią i dziećmi oraz od kwietnia br. Mąż pokrywał opłaty związane z mediami do połowy tego roku. Koszty związane z dziećmi były po Pani stronie. Do końca lutego 2025 r. mąż częściowo partycypował w kosztach związanych z żywnością. Od 1 marca przestał ponosić również te koszty, a końcem marca/początkiem kwietnia wyprowadził się. Mąż w okresie wakacyjnym zabrał dzieci na 2 tygodnie nad morze, a wcześniej na majówkę (już wiedząc, że nie wróci do domu) niemniej było to z inicjatywy Pani teściów.
8.czy w okresie, którego dotyczy wniosek, ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do nich, tj. uczestniczył w wychowaniu dzieci, dbał o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijał ich zainteresowania, sprawował nad nimi pieczę/opiekę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił koszty ich utrzymania, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne – poza płaconymi alimentami, pomagał w edukacji szkolnej, brał czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Odpowiedzi należy udzielić w odniesieniu do każdego odrębnego okresu w 2025 r., w którym miały miejsce odmienne warunki i okoliczności wychowywania przez ojca dzieci.
Odpowiedź: Do kwietnia tj. do czasu kiedy mąż przebywał w domu jego partycypowanie w obowiązkach związanych z dziećmi było znikome. Mąż większość czasu przebywał w rozjazdach siłą rzeczy cedując wszystkie obowiązki na Panią. Także w Pani ocenie całkowicie przejęła Pani odpowiedzialność za dzieci zarówno w okresie do kwietnia oraz od kwietnia do dnia bieżącego.
Pytanie
Czy w związku z faktem, że sprawuje Pani pełną władzę rodzicielską nad dwójką swoich małoletnich dzieci (ukończone 11 lat oraz 9 lat) oraz faktem, że miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone przez Sąd przy matce, czy za rok 2025 będzie Pani mogła skorzystać z preferencyjnego rozliczenia dla osób samotnie wychowujących dzieci i czy będzie Pani mogła odliczyć pełną kwotę ulgi dla osób samotnie wychowujących dzieci na dwójkę dzieci za cały rok 2025?
Jeżeli nie to czy będzie Pani mogła skorzystać z pełnej ulgi podatkowej na każde dziecko za rok 2025 a jeżeli nie to w jakiej proporcji?
Pani stanowisko w sprawie (uzupełnione w piśmie z 26 listopada 2025 r.)
W Pani ocenie kwalifikuje się Pani do ulgi podatkowej jako rodzic samotnie wychowujący dzieci. Zgodnie z interpretacją IPPB4/415-38/12-4/JK3,2012.03.22 wystosowaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie samotne wychowywanie dziecka, na które matka dostaje alimenty od ojca, który nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej oznacza wychowanie bez wpływu, pomocy drugiego partnera. Gdy ojciec dziecka łoży na dziecko, zamieszkuje osobno (w tej sytuacji w innym kraju) i nie wychowuje dzieci, czyli nie podejmuje czynności faktycznych przy dziecku mających na celu jego wychowanie preferencja w rozliczeniu przysługuje matce. Wychowaniem nie jest okazjonalne zabranie dzieci na wypoczynek, który to wypoczynek jest również formą relaksu dla ojca. Co więcej zgodnie z tą interpretacją, rozliczenie jako osoba samotnie wychowująca dzieci nie wymaga by dziecko wychowywać samotnie przez cały rok podatkowy, także uważa Pani, że tutaj okres okazjonalnego pomieszkiwania ojca w domu do kwietnia 2025 nie powinien wyeliminować możliwości rozliczenia jako samotny rodzic za pełny rok 2025 tym bardziej, że postępowanie ojca prowadziło do opuszczenia rodziny tj. wyprowadzki a w następstwie do rozwodu. Prosi Pani o potwierdzenie, że interpretuje to poprawnie?
Równolegle informuje Pani, że w Pani ocenie kwalifikuje się również do ulgi prorodzinnej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 6 ust. 4c ww. ustawy:
Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:
1)małoletnie,
2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie
-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.
Zgodnie z art. 6 ust. 4d ww. ustawy:
W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.
Na podstawie art. 6 ust. 4e ww. ustawy:
Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:
1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub
2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152
-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194 oraz z 2024 r. poz. 1615), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.
Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r. poz. 1576).
W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:
-posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;
-wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;
-nieuzyskiwania przez rodzica i dzieci (dziecko) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
-niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.
Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie, tj. w roku podatkowym, sama (bez udziału drugiej osoby), zajmuje się wychowywaniem dziecka. Jak wynika z powyższego, ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka) wymienionych w art. 6 ust. 4c ww. ustawy. Przepis ten wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta w roku podatkowym musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.
Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza to, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.
Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.
Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.
Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.
Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.
Podstawową kwestią jest zatem ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej, a jednocześnie ojciec (matka) dziecka wypełnia postanowienia wyroku sądowego w zakresie realizacji kontaktów z dzieckiem oraz świadczeń alimentacyjnych.
Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.
W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (np. zgodnie z orzeczeniem sądu), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że (...) września 2025 r. otrzymała Pani rozwód, który uprawomocnił się (...). Miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone przez Sąd przy matce, ojciec nie ma ustalonych kontaktów z dziećmi. Obydwoje mają Państwo pełną władzę rodzicielską. Opieka naprzemienna nie została ustalona. Cała opieka nad dziećmi spoczywa na Pani. Pobiera Pani świadczenie wychowawcze 800 plus na każde dziecko.
Pani były mąż wyprowadził się z domu w kwietniu 2025. W styczniu, lutym i marcu przebywał w domu okazjonalnie. Jest Pani zatrudniona wyłącznie w oparciu o umowę o pracę. Mąż płaci alimenty zasądzone prawomocnym wyrokiem sądu. Ojciec dzieci nie komunikuje się z Panią, także nie doszło do porozumienia co do podziału ulgi prorodzinnej. Mąż kontaktuje się z dziećmi telefonicznie i średnio raz w miesiącu widzi się z nimi w jeden weekend. Jego utrzymywanie kontaktów z dziećmi nie ma nic wspólnego z codziennymi obowiązkami i odpowiedzialnością związaną z wychowaniem.
Jako matka, na której barkach jest całe wychowanie, troszczy się Pani o swoje dzieci przez 24 godziny przez 7 dni w tygodniu. Dba Pani o ich potrzeby zdrowotne, edukacyjne, rozwojowe – zarówno w okresie do kwietnia tj. kiedy ojciec dzieci mieszkał jeszcze z Panią i dziećmi oraz od kwietnia br. Mąż pokrywał opłaty związane z mediami do połowy tego roku. Koszty związane z dziećmi były po Pani stronie. Do końca lutego 2025 r. mąż częściowo partycypował w kosztach związanych z żywnością. Od 1 marca przestał ponosić również te koszty, a końcem marca/początkiem kwietnia wyprowadził się. Mąż w okresie wakacyjnym zabrał dzieci na 2 tygodnie nad morze, a wcześniej na majówkę.
Do kwietnia, tj. do czasu kiedy mąż przebywał w domu jego partycypowanie w obowiązkach związanych z dziećmi było znikome. Mąż większość czasu przebywał w rozjazdach siłą rzeczy cedując wszystkie obowiązki na Panią. Całkowicie przejęła Pani odpowiedzialność za dzieci zarówno w okresie do kwietnia oraz od kwietnia do dnia bieżącego.
W stosunku do dzieci nie mają zastosowania przepisy:
a)art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
b)z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:
Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.
Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.
Dodatkowo wyjaśnić należy, że aby móc skorzystać z omawianej preferencji podatkowej status osoby samotnie wychowującej dziecko (określonej ww. przepisem) nie musi trwać przez cały rok podatkowy. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro to Pani jako matka, na której barkach jest całe wychowanie, troszczy się Pani o swoje dzieci przez 24 godziny przez 7 dni w tygodniu, dba Pani o ich potrzeby zdrowotne, edukacyjne, rozwojowe natomiast partycypowanie ojca dzieci w obowiązkach związanych z dziećmi było znikome, to uznać należy, że spełnia Pani warunki określone w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym, przysługuje Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia za rok 2025 jako osoba samotnie wychowująca dzieci na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1)wykonywał władzę rodzicielską;
2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy:
Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b)166,67 zł na trzecie dziecko,
c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
W świetle art. 27f ust. 2b omawianej ustawy:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.
Art. 27f ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:
a)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;
b)wstąpiło w związek małżeński.
Z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:
W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Zgodnie z art. 27f ust. 4 tej ustawy:
Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
Stosownie zaś do art. 26 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071):
§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.
§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.
W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1)odpis aktu urodzenia dziecka;
2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy:
Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.
Jak już wcześniej wskazano, w myśl art. 6 ust. 8 tej ustawy:
Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:
1)stosuje przepisy:
a)art. 30c lub
b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy
-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;
2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Z literalnego brzmienia art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej. Wobec tego, zasadnym jest odniesienie się do ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Z art. 92 ww. ustawy wynika, że:
Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.
Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy:
Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.
W myśl art. 97 § 1 przytoczonego Kodeksu:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. Wobec tego samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.
W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnimi dziećmi nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic.
Reasumując, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. Ponadto, w myśl art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę przysługującej ulgi mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
Co istotne, ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.
W opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że 26 września 2025 r. otrzymała Pani rozwód, który uprawomocnił się tydzień później. Obydwoje Państwo maja pełną władzę rodzicielską. Miejsce zamieszkania dzieci zostało ustalone przez Sąd przy matce, ojciec nie ma ustalonych kontaktów z dziećmi. Pani były mąż wyprowadził się z domu w kwietniu 2025. W styczniu, lutym i marcu przebywał w domu okazjonalnie.
Zatem, skoro w okresie od stycznia 2025 r. do marca 2025 r. dzieci mieszkały z obojgiem rodziców, a ojciec ponosił w części koszty zarówno utrzymania domu jak i rodziny, a ponadto partycypował w tym okresie w obowiązkach związanych z dziećmi (nawet jeśli jego udział w tym zakresie był mniejszy niż Pani), to uznać należy, że to oboje rodzice wykonywali władzę rodzicielską wobec małoletnich dzieci.
W konsekwencji, oboje rodziców jest uprawnionych do skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za te miesiące.
W związku z brakiem porozumienia pomiędzy Panią a mężem, co do proporcji podziału ulgi na dzieci, za okres od stycznia 2025 r. do marca 2025 r. przysługuje Pani odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi prorodzinnej na dwoje małoletnich dzieci ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.
Natomiast od kwietnia 2025 r. – jak wynika z opisu sprawy – tj. od czasu kiedy Pani były mąż wyprowadził się i mieszkała Pani sama z dwójką dzieci, to Pani jako matka troszczyła się o swoje dzieci oraz to wyłącznie Pani wykonywała faktyczną władzę rodzicielską względem dzieci.
W związku z tym, za okres od kwietnia 2025 r. do końca roku 2025 r., to Pani przysługuje wyłączne prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej na dwoje małoletnich dzieci wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pani, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla ojca dzieci.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
