Sprawy celne po akcesji Polski do UE

Przystąpienie Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej powoduje wiele skutków w różnych dziedzinach, w tym w zakresie zasad wymiany towarowej z zagranicą. Jako kraj członkowski Unii Polska stosuje dwojakie zasady dotyczące tej wymiany: inne w przypadku przywozu lub wywozu towarów w obrocie z pozostałymi krajami Unii, a inne w przypadku tzw. krajów trzecich (czyli nienależących do Unii).

Zgodnie z art. 14 ust. 2 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE)(1)* rynek wewnętrzny - będący jednym z obszarów działalności Wspólnoty - nie ma granic wewnętrznych, co powoduje, że jakiekolwiek kontrole, w tym celne, przewożonych pomiędzy krajami członkowskimi towarów, są niedopuszczalne. Na podstawie art. 25-27 oraz 131-135 TWE kraje członkowskie ustanowiły pomiędzy sobą unię celną przewidującą zakaz ceł i ograniczeń ilościowych we wzajemnej wymianie towarowej, a jednocześnie wprowadziły wspólną taryfę celną i wspólną politykę handlową wobec krajów trzecich.

W efekcie razem z akcesją skończył się obowiązek dokonywania zgłoszeń celnych towarów przywożonych z innych krajów Unii lub do nich wywożonych, jeżeli towary te nie są objęte jedną z zawieszających procedur celnych. Jeżeli towar jest objęty zawieszającą procedurą celną, to powinien zostać objęty procedurą dopuszczenia do obrotu i wówczas przewóz do innego kraju Unii Europejskiej bez formalności celnych jest możliwy - w przeciwnym wypadku należy go przewozić z zastosowaniem właściwej procedury celnej (tranzytu wspólnotowego albo tzw. przemieszczenia towaru objętego gospodarczą procedurą celną (2)).