Obowiązek zapłaty udziału przez członka spółdzielni

Członek spółdzielni ma obowiązek zapłacić zadeklarowaną liczbę udziałów. Obowiązujące przepisy prawa spółdzielczego warunkują przyjęcie na członka spółdzielni od złożenia podpisanej własnoręcznie deklaracji, która pod rygorem nieważności powinna być złożona w formie pisemnej. Deklaracja powinna zawierać imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania osoby przystępującej do spółdzielni, a jeżeli przystępującym jest osoba prawna - jej nazwę i siedzibę, liczbę zadeklarowanych udziałów, dane dotyczące wkładów, jeżeli statut przewiduje ich wnoszenie, a także inne dane przewidziane w statucie. W formie pisemnej deklaruje się także dalsze udziały, jak też wszelkie zmiany danych zawartych w deklaracji. Deklaracja przystąpienia do spółdzielni jest ofertą, która aby być skuteczną, musi zawierać wszystkie istotne przesłanki ustawowe i statutowe. Jedną z nich jest określenie liczby udziałów. Jeśli liczby tej nie określono, to nie można założyć, że deklarowaną liczbą jest jeden udział. Przyjmuje się wówczas, że deklaracja zawiera braki istotne, co powoduje, że przyjęcie na członka jest nieważne. Jeżeli statut nie zobowiązuje członka spółdzielni do zadeklarowania większej liczby udziałów, wówczas jest on obowiązany do zadeklarowania jednego udziału. Na ogół postanowienia statutów ustanawiają obowiązek deklarowania równej liczby udziałów o jednakowej wielkości. Udziały członek wnosi stosownie do wysokości i liczby zadeklarowanej w statucie jednorazowo albo ratalnie w zależności od postanowień statutu. Mimo faktu, iż udziały pozostają własnością członka spółdzielni, to nie może on przed ustaniem członkostwa żądać zwrotu wpłat dokonanych na udziały. Zakaz ten nie dotyczy wpłat przekraczających liczbę udziałów, których zadeklarowania wymaga statut obowiązujący w chwili żądania zwrotu. Zwrot tych wpłat nie może nastąpić przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za rok, w którym członek wystąpił z żądaniem, oraz w wypadku, gdy jego udziały zostały przeznaczone na pokrycie strat spółdzielni. Tak więc dopiero po ustaniu członkostwa uzyskuje się prawo do dysponowania udziałami.