Raje podatkowe (cz. IV)

Unia Europejska unika z zasady harmonizacji prawa dotyczącego krajowych systemów podatkowych. Dotyczy to przede wszystkim podatków bezpośrednich. Zobowiązania międzynarodowe wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, a także z przynależności do Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego (OECD) dotyczą jednak czasem problematyki okołopodatkowej, np. z zakresu kontroli lub wymiany informacji. Regulacje unijne dotyczące rajów podatkowych i, w szerszym rozumieniu, ucieczek podatkowych nakładają na Polskę zobowiązania, które znajdują wyraz w uchwalanych przepisach prawnych, a co za tym idzie, kompetencji i obowiązkach organów skarbowych oraz przestrzeganiu tych przepisów przez podatników.

Dyrektywa o automatycznej wymianie informacji o zagranicznych kontach cudzoziemców na obszarze UE oraz ponadgranicznym opodatkowaniu odsetek z kont indywidualnych w tych krajach (na obszarze UE i spoza), gdzie obowiązuje tzw. tajemnica bankowa, weszła w życie 1 lipca 2005 roku. Polska musiała wydać nowe lub dostosować istniejące przepisy do wymogów Unii Europejskiej zgodnie z zapisami tej dyrektywy.

Uznano, że raje podatkowe wykorzystywane są m.in. po to, żeby unikać opodatkowania przez przenoszenie źródeł opodatkowania do rajów podatkowych, zwiększając tym samym poziom kosztów działalności w krajach o standardowych systemach podatkowych. Stwierdzono, że nieskuteczne są działania mające na celu regulację zjawiska „cen transferowych” (). Zjawisko to polega m.in. na planowaniu podatkowym i optymalizacji podatków dla ustanowienia i wdrożenia właściwej metodologii cen transferowych w transakcjach międzynarodowych i krajowych przez przedsiębiorstwa, czyli stworzenia takiej konstrukcji struktury finansów firmy, aby wypracowane zyski z założenia były jak najniżej opodatkowane, np. przez przeniesienie ich do stref .