Dyskusja na temat kształtu polityki spójności w latach 2007-2013 toczyła się w Unii Europejskiej od 2001 r. Wtedy to opublikowany został tzw. II Raport Komisji Europejskiej nt. spójności społecznej i gospodarczej, odnoszący się do rezultatów działań koordynowanych przez Komisję Europejską w obszarze polityki spójności. Początkowo dyskusja na temat przyszłości miała charakter luźnej wymiany poglądów i stanowisk poszczególnych państw członkowskich. Bardziej wyrazistego charakteru debata ta nabrała na początku 2004 r. wraz z opublikowaniem przez Komisję Europejską komunikatu w sprawie nowej perspektywy finansowej oraz tzw. III Raportu nt. spójności społecznej i gospodarczej. Zaprezentowane przez Komisję dokumenty określiły w sposób szczegółowy założenia reformy zmieniające dotychczasowe założenia co do polityki spójności, w tym zakres i zasięg proponowanych zmian w zasadach wdrażania funduszy oraz wielkość pakietu finansowego, który jest, jej zdaniem, niezbędny do zrealizowania celów rozwojowych Unii Europejskiej. Wstępne propozycje Komisji znalazły swoje odzwierciedlenie w projektach pięciu rozporządzeń dotyczących funkcjonowania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w latach 2007-2013, które po raz pierwszy opublikowano 14 lipca 2004 r. Były to projekty następujących dokumentów:

• rozporządzenia Rady wprowadzającego ogólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności,

• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,

• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego,

• rozporządzenia Rady ustanawiającego Fundusz Spójności,