1. Zasady przyznawania dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Struktura i zadania organów pomocy społecznej wynikają bezpośrednio z ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (dalej: ustawa o pomocy społecznej). Praca w pomocy społecznej to przede wszystkim praca socjalna, mająca na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi. O ile zadania i zakres prowadzonej działalności przez jednostki pomocy społecznej wynikają z przepisów ustawy o pomocy społecznej i wydanych do niej aktów wykonawczych, o tyle postanowienia związane z prawami i obowiązkami zatrudnionych w nich pracowników w dużej mierze stanowią przedmiot regulacji zupełnie innych ustaw.

1.1. Regulacje prawne w zakresie przyznawania trzynastek

Dodatkowe wynagrodzenie roczne (określane również jako trzynastka) nie ma charakteru powszechnego. Jest to świadczenie ze stosunku pracy, przysługujące wyłącznie tym grupom zatrudnionych, dla których przepisy prawa lub wewnętrzne regulacje zakładowe przewidują uprawnienie do tego rodzaju nagrody.

Dodatkowe wynagrodzenie roczne przyznawane jest na podstawie ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (dalej: ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Ustawa ta określa zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników jednostek sfery budżetowej, czyli pracowników:

● państwowych jednostek sfery budżetowej, dla których środki na wynagrodzenia są kształtowane na podstawie odrębnej ustawy, ● zatrudnionych w urzędach organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa oraz sądach i trybunałach, ● samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych prowadzących gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, ● biur poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubów, kół albo zespołów parlamentarnych