Określenie zasad dostępu do dokumentów publicznych w statutach powiatów

Bez pełnej dowolności

Określenie zasad dostępu do dokumentów publicznych w statutach powiatów

Każdy dokument urzędowy, jeśli związany jest z wykonaniem przez powiat zadań publicznych, powinien w zasadzie podlegać udostępnieniu, chyba że jego jawność ograniczona jest na podstawie przepisów ustaw szczególnych.

Obowiązująca od 1 stycznia 2002 roku ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198) w art. 1 ust. 2 zawiera klauzulę, zgodnie z którą przepisy tej ustawy „nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi”. Oznacza to, że ustawa ta ma charakter przepisów ogólnych wobec przepisów innych ustaw – w przypadku regulacji prawnych dotyczących jednostek samorządu terytorialnego są to, oczywiście, ustawy ustrojowe.

Przepis art. 8a ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592) zobowiązuje radę powiatu do zawarcia w statucie tej jednostki samorządu terytorialnego zasad dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym do protokołów posiedzeń organów powiatu i komisji rady powiatu oraz zasad korzystania z tych dokumentów. Zadaniem tych zapisów statutu jest realizacja wyrażonego w art. 61 Konstytucji RP prawa obywateli do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej. Przepis art. 8a został wprowadzony do ustawy o samorządzie powiatowym jeszcze przed uchwaleniem ustawy o dostępie do informacji publicznej – obowiązuje od 30 maja 2001 roku i nie ma powodu, by uznać, że wraz z wejściem w życie tej ustawy stracił rację bytu. Należy, stwierdzić że organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego są suwerenne w regulowaniu tychże kwestii, a w sprawach określonych w statucie nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o dostępie do informacji. Ten ostatni akt stanowić natomiast powinien „istotny punkt odniesienia w procesie interpretacji przepisów odrębnych” (Dostęp do informacji publicznej. Wdrażanie ustawy, praca zespołowa pod red. prof. Huberta Izdebskiego, Urząd Służby Cywilnej, Warszawa 2001). Należy jednak pamiętać, że przepisy statutu nie mogą być sprzeczne z ustawą o dostępie do informacji ani nie mogą ograniczć określonych w niej praw obywatelskich do uzyskiwania informacji.