Gminne spółki wolne od zamówień publicznych?

Orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego dopuszczające możliwość zlecania przez gminy zadań własnych o charakterze użyteczności publicznej utworzonym przez nie jednostkom organizacyjnym bez konieczności organizowania przetargu (patrz ramka) jest precedensowe, ale jego treść zostanie z pewnością przyjęta z aprobatą przez gminy (i szerzej przez jednostki samorządu terytorialnego), które od wejścia w życie ustawy o gospodarce komunalnej wskazywały na absurdalność rozwiązania, które, z jednej strony, umożliwia gminom tworzenie własnych podmiotów, z drugiej zaś, tak utworzonych podmiotów nie zwalnia z obowiązku stosowania procedur określonych w przepisach o zamówieniach publicznych, kiedy ubiegają się o zlecenia pochodzące od własnej gminy.

Prowadzi to do sytuacji, w której podmioty gminne utworzone w celu wykonywania konkretnego zadania z zakresu użyteczności publicznej, wyposażone w majątek i zatrudniające pracowników, zobowiązane były do pozyskiwania zamówień od własnej gminy, konkurując z podmiotami „prywatnymi”. Przy tym w odróżnieniu od swych konkurentów, ze względu na treść samej ustawy o gospodarce komunalnej, pozbawione były pełnej swobody w podejmowaniu działalności gospodarczej, wykraczającej poza użyteczność publiczną (art. 10 ustawy o gospodarce komunalnej), co z kolei w razie porażki w postępowaniu o zamówienie publiczne częstokroć stawiało pod znakiem zapytania w ogóle sensowność dalszego istnienia gminnego podmiotu.