USTRÓJ SAMORZĄDU
Sołectwa to ważne ogniwo samorządu gminnego
W ostatnich tygodniach wyjątkowo głośno było o sprawach sołeckich. Przyczyniły się do tego m.in. przeprowadzane wybory sołtysów oraz podejmowane przez rady gmin uchwały o zamiarze likwidacji szkół, a także uchwały o utworzeniu (lub nie) funduszu sołeckiego. Wydarzenia te miały wpływ na zaktywizowanie, w dużym stopniu uśpionego potencjału, który drzemie w jednostkach pomocniczych gmin.
Sołtysi i sołtyski to obecnie armia licząca niemal 40,5 tys. osób, od kondycji której w dużym stopniu zależy stan demokracji lokalnej. Stworzenie odpowiednich warunków do wykorzystania tego potencjału powinno przyświecać wszystkim instytucjom i podmiotom zaangażowanym w budowanie społeczeństwa obywatelskiego.
Zgodnie z zapisami ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym) sołectwa (a także osiedla i dzielnice w miastach) są jednostkami pomocniczymi gminy. W sołectwie organem uchwałodawczym , a wykonawczym - sołtys. Rolą rad sołeckich jest natomiast wspomaganie pracy sołtysa. Szczegółowo zadania sołectw oraz jego organów określa statut danego sołectwa. Najważniejszym faktem, mającym wpływ na sołectw, jest brak osobowości prawnej oraz finansowe uzależnienie od dotacji z budżetu gminy. Sytuacja ta tylko częściowo uległa poprawie w związku z ustawą z 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (dalej: ustawa o funduszu sołeckim).
