Prawo pierwokupu nieruchomości
W odniesieniu do szczególnych rodzajów nieruchomości gminie przysługuje prawo pierwokupu. Generalnym celem tej zasady jest umożliwienie gminie realizacji zadań własnych, kosztem uprawnień osób trzecich. Przepisy przewidują jednak w tym zakresie liczne wyjątki.
Pierwokup, zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego, to określone ustawą lub rzadziej umową pierwszeństwo w nabyciu określonej rzeczy w razie chęci zbycia jej przez osobę zobowiązaną. Jeśli chodzi o przepisy, to zagadnienie pierwokupu uregulowane zostało m.in. w art. 596-602 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: k.c.). W ujęciu tych przepisów prawo pierwokupu polega na istnieniu pierwszeństwa nabycia określonej rzeczy (ruchomej albo nieruchomej) w przypadku jej sprzedaży na rzecz osoby trzeciej. Skutkiem zastrzeżenia prawa pierwokupu rzecz, której to prawo dotyczy, może zostać sprzedana wyłącznie pod warunkiem nieskorzystania z tego prawa przez uprawnionego do pierwokupu. Źródłem powstania prawa pierwokupu może być zarówno czynność prawna (umowa), jak też ustawa. Niezależnie od sposobu powstania, nie wykazują one jednak zasadniczych różnic pod względem treści, której istotą jest ograniczenie właściciela rzeczy w zakresie swobody rozporządzania nią jako przedmiotem sprzedaży w zakresie decyzji o tym, kto stanie się nabywcą rzeczy.
