Jak ewidencjonować rozliczenia pieniężne za pomocą czeków

W praktyce bankowej występują różne rodzaje czeków. Biorąc jednak pod uwagę potrzeby przedsiębiorstw w zakresie regulowania płatności, można wyróżnić dwa podstawowe rodzaje czeków, tj.:

1) czeki gotówkowe - używane do rozliczeń gotówkowych,

2) czeki rozrachunkowe - używane do rozliczeń bezgotówkowych.

Czeki gotówkowe mogą być czekami imiennymi lub wystawionymi na okaziciela. Mogą być przedstawiane do zapłaty bezpośrednio w banku wystawcy lub w innym banku, nieprowadzącym rachunku wystawcy. Jeżeli jednak czek jest przedstawiany do zapłaty w innym banku, następuje ona po uzyskaniu przez ten bank funduszy wystarczających do zapłaty czeku. Należy się wtedy liczyć z możliwością wydłużenia terminu realizacji czeku. Ponadto realizacja czeków gotówkowych na okaziciela jest na ogół dokonywana w banku właściwym dla wystawcy czeku.

Czek rozrachunkowy to szczególna forma czeku. Na jego podstawie nie można podejmować gotówki z rachunku bankowego. Stanowi on dyspozycję wystawcy udzielaną bankowi do obciążenia jego rachunku kwotą, na którą został wystawiony, oraz uznania tą kwotą rachunku odbiorcy. Zaletą czeku rozrachunkowego jest to, że zabezpiecza on przed podjęciem gotówki przez osobę nieupoważnioną. W celu zabezpieczenia przed ryzykiem na wniosek wystawcy bank może potwierdzić czek rozrachunkowy. W takim przypadku bank blokuje na jego rachunku odpowiednią kwotę zabezpieczającą pokrycie czeku na okres, w jakim dokument powinien być przedstawiony do zapłaty. Pokrycie czeku powinno pozostawać na rachunku wystawcy przez 10 dni, tj. w okresie jego ważności w obrocie krajowym. Czek może być przedstawiany do zapłaty bezpośrednio w banku wystawcy czeku lub w banku, w którym posiadacz czeku ma założony rachunek bankowy.