Na całym obszarze Unii Europejskiej funkcjonuje jednolity rynek usług finansowych, tj. usług bankowych, ubezpieczeniowych i rynku kapitałowego. Działalność bankowa prowadzona jest na podstawie przepisów europejskiego, a także krajowego prawa bankowego. W każdym państwie członkowskim obowiązują bowiem zarówno przepisy prawne mające źródło w aktach Unii, jak i przepisy prawa krajowego¹. Europejskie prawo bankowe powstawało wraz z ewolucją Wspólnot. Dopiero w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia podjęto próbę opracowania jednolitych norm prawnych dotyczących działalności bankowej².

Szczególną rolę odegrały w tym względzie dwie dyrektywy:

- I Dyrektywa Bankowa z 12 grudnia 1977 r.³,

- II Dyrektywa Bankowa z 15 grudnia 1989 r.⁴.

Stanowiły one substytut konstytucji unijnej bankowości⁵. Efektem stosowania przepisów tychże dyrektyw było powolne, lecz konsekwentne harmonizowanie działalności bankowej prawa krajowego państw członkowskich. Regulacje te obejmowały jednak tylko część dotyczącą publicznego prawa bankowego. Chodziło bowiem o to, aby na terytorium Wspólnot ujednolicić zasady tworzenia banków, a ich funkcjonowanie uczynić bezpiecznym z punktu widzenia interesów klienta⁶.

Realizacja przepisów dyrektyw bankowych miała w swoim założeniu doprowadzić do takich zmian w prawie krajowym poszczególnych państw członkowskich, aby możliwe stało się ujednolicenie wspólnotowego rynku. Celem było umożliwienie instytucjom finansowym, takim jak banki, towarzystwa inwestycyjne czy ubezpieczeniowe, otwierania oddziałów w dowolnym państwie członkowskim z taką samą łatwością, jak w państwie macierzystym, bez potrzeby uzyskiwania dodatkowych pozwoleń lub koncesji w państwie goszczącym. To modelowe wręcz rozwiązanie miało uruchomić jeden, konkurencyjny rynek usług finansowych ponad granicami poszczególnych państw. Celem było osiągnięcie podstawowej, zasadniczej harmonizacji, koniecznej i wystarczającej do wzajemnego uznawania autoryzacji i krajowego systemu nadzoru, umożliwiając udzielanie pojedynczej licencji na działalność bankową w całej Wspólnocie. Stało się to możliwe wraz z wprowadzeniem od 1 stycznia 1993 r. na obszarze Unii jednolitego rynku wewnętrznego.