W obliczu zlikwidowania granic pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (dalej: UE) i wprowadzenia jednolitego rynku europejskiego zaistniała konieczność zmiany zróżnicowanych metod opodatkowania pojazdów mechanicznych. Należy jednak zauważyć, że legislacja związana z opodatkowaniem pojazdów mechanicznych (poza VAT i częściowo akcyzą) do dzisiaj pozostaje w zakresie kompetencji państw członkowskich, co niezaprzeczalnie komplikuje, a wręcz czyni niemożliwym ujednolicenie zasad opodatkowania w powyższym zakresie.

W granicach wewnętrznego rynku UE harmonizacja systemu podatkowego związanego z samochodami nastąpiła w bardzo ograniczonym stopniu. Wprawdzie zniesiono wysokie stawki VAT na luksusowe dobra, tzw. luxury VAT rates, oraz zakazano nakładania podatków pośrednich w obrocie transgranicznym, w efekcie których dochodziłoby do nadmiernych formalności, jednakże państwom członkowskim pozostawiono prawo do utrzymania i/lub wprowadzenia podatków, które nie powodowałyby nadmiernych trudności formalnych w transakcjach transgranicznych.

Zgodnie z zaobserwowaną praktyką, większość państw członkowskich zastąpiła wieloma podatkami, opłatami, należnościami administracyjnymi w celu podtrzymania poprzedniego poziomu dochodów budżetowych. Bez wyjątku wszystkie państwa członkowskie w dużym stopniu wykorzystują szeroki zakres instrumentów fiskalnych wobec prywatnych i komercyjnych użytkowników dróg, żeby zapewnić źródło dochodów budżetowych. Uwarunkowania geograficzne, przemysłowe, socjalne, środowiskowe mają znaczący wpływ na wybór stosowanych środków polityki fiskalnej i to one decydują o tak dużym zróżnicowaniu zasad opodatkowania pojazdów mechanicznych w poszczególnych krajach UE.