Opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych
Jedną z istotnych barier dla pełnej realizacji zasady swobody przedsiębiorczości w Unii Europejskiej jest kwestia regulacji państw członkowskich (dalej: państw) w zakresie opodatkowania niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku zmiany miejsca zamieszkania lub siedziby przez przedsiębiorców lub osoby fizyczne. Dostrzegając ten problem Komisja Europejska opublikowała 19 grudnia 2006 r. komunikat skierowany do Rady, Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. „Opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych w przypadku zmiany siedziby lub miejsca zamieszkania dla celów podatkowych oraz potrzeba koordynacji polityki podatkowej państw członkowskich”1.
Rafał Lipniewicz
Instytut Administracji PWSZ im. Witelona w Legnicy,
doktorant w Zakładzie Polityki Gospodarczej
Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii
Uniwersytetu Wrocławskiego
Z ustaleń Komisji wynika, iż część państw stosuje tzw. podatki na wyjściu (exit taxes) od niezrealizowanych zysków kapitałowych w stosunku do osób fizycznych i przedsiębiorców przenoszących swoje miejsce zamieszkania (siedzibę) do innego państwa. Problem wynika z faktu, iż w sytuacji, kiedy podatnik nie zamierza zmienić kraju swojej rezydencji podatkowej, opodatkowanie zysków kapitałowych następuje dopiero w momencie, kiedy zyski te zostaną faktycznie zrealizowane, np. poprzez sprzedaż udziałów/akcji. Natomiast w sytuacji, kiedy ta sama osoba fizyczna lub przedsiębiorca przenosi swoje miejsce zamieszkania (siedzibę) do innego państwa, zostaje opodatkowana z tytułu uzyskanych zysków kapitałowych, pomimo iż nie nastąpiło żadne rozporządzenie aktywami będącymi źródłem tych zysków. Tak więc państwa, obawiając się, iż zyski kapitałowe z tytułu np. sprzedaży posiadanych przez podatnika udziałów zostaną faktycznie zrealizowane w państwie, do którego podatnik się przenosi, nakładają podatek - można powiedzieć - na potencjalne zyski kapitałowe, które zostaną dopiero zrealizowane w przyszłości, co, zdaniem Komisji, stanowi naruszenie podstawowych swobód gospodarczych wynikających z regulacji traktatowych.
