dr Zbigniew Jurczyk

Wpływ na „wzorzec handlu między państwami członkowskimi”

Należy wyjaśnić, jak rozumie się w europejskiej polityce konkurencji pojęcie „wzorzec handlu”. Otóż ów wzorzec handlu nie jest definiowany wprost, najczęściej łączy się go z naturalnym przebiegiem transakcji handlowych. Inaczej mówiąc, handel między państwami członkowskimi będzie kształtował się odmiennie w warunkach porozumienia bądź praktyki nadużywania pozycji dominującej w stosunku do tego, który kształtowałby się, gdyby tego rodzaju praktyki ograniczające konkurencję nie miały miejsca. Tak też ujął to ETS w wyroku „Frubo” [1975], stwierdzając, że „Klauzula umowy, ograniczająca swobodę przedsiębiorstw będących stronami umowy, w odniesieniu do importu bezpośrednio do państwa członkowskiego, może zakłócać naturalny przebieg obrotów handlowych i w ten sposób wpływać na handel między państwami członkowskimi”¹. I co ważne, wpływ na wzorzec handlu może pojawić się zarówno w sytuacji, gdy handel zostanie ograniczony, jak i wtedy, gdy jego wolumen wzrośnie. Takie jednoznaczne stanowisko w tej materii Trybunał przedstawił już w sprawie Consten&Grunding, w której strony argumentowały, że porozumienie dystrybucyjne nie ma wpływu na handel w rozumieniu art. 81 ust. 1, ponieważ zwiększy ono wymianę między państwami członkowskimi. ETS odrzucił jednak to rozumowanie, twierdząc, że fakt, iż porozumienie przyczyni się do wzrostu wolumenu wymiany handlowej pomiędzy państwami, i to nawet dużego, nie jest wystarczające, aby wykluczyć możliwość, że taki wpływ może ono wywierać. Z analizy umowy zawartej pomiędzy firmami Grundig i Consten wynikało bowiem, iż wykluczała ona możliwość importu produktów marki Grundig do Francji przez kogokolwiek innego niż firmę Consten i jednocześnie zakazywała jej ich reeksportu do innych państw członkowskich, co Trybunał ocenił jako bezsporne, gdy chodzi o wpływ na handel międzypaństwowy.