Jurysdykcja krajowa a właściwość sądu w postępowaniu pojednawczym
Wejście Polski do Unii Europejskiej oraz towarzyszące temu zlikwidowanie barier administracyjnych i celnych spowodowało wzrost liczby transakcji handlowych zawieranych przez przedsiębiorców krajowych z kontrahentami z krajów członkowskich. Jak zawsze przy tego rodzaju stosunkach istnieje ryzyko wystąpienia konfliktów kończących się często postępowaniami sądowymi.
Zbigniew Miczek
sędzia Sądu Rejonowego w Tarnowie
W preambule do rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych - zwanego dalej „rozporządzeniem”1 - wskazano, że Wspólnota wyznaczyła sobie za cel utrzymanie i dalszy rozwój obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w którym zagwarantowany jest swobodny przepływ osób, a celem stopniowej budowy tego obszaru Wspólnota między innymi musi w zakresie współpracy sądowej w sprawach cywilnych podejmować środki niezbędne dla należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
Stwierdzono dalej, że różnice pomiędzy przepisami poszczególnych państw o jurysdykcji i uznawaniu orzeczeń utrudniają należyte funkcjonowanie rynku wewnętrznego, dlatego nieodzowne jest wydanie postanowień celem ujednolicenia przepisów o jurysdykcji w sprawach cywilnych i handlowych oraz uproszczenia formalności ze względu na szybkie i nieskomplikowane uznawanie i wykonywanie orzeczeń z państw członkowskich związanych tym rozporządzeniem. Przedmiot regulacji rozporządzenia jest taki sam jak konwencji brukselskiej i konwencji lugańskiej, a więc obejmuje jurysdykcję krajową bezpośrednią sądów państw członkowskich, zawisłość sprawy przed sądami tych państw oraz uznanie i stwierdzenie wykonalności orzeczeń sądowych, dokumentów urzędowych i ugód sądowych pochodzących z państw członkowskich. Uzasadnia to wykorzystanie dorobku orzeczniczego ETS powstałego pod rządami konwencji brukselskiej, przy interpretacji i stosowaniu przepisów rozporządzenia w zakresie, w jakim jego postanowienia odpowiadają konwencji.
