Jak poprawnie stosować wycenę według skorygowanej ceny nabycia
Zastosowanie skorygowanej ceny nabycia nie jest obowiązkowe, co oznacza, że jednostki, które nie muszą stosować przepisów rozporządzenia o instrumentach finansowych, mają prawo wyboru metody wyceny. Decyzję w tym zakresie podejmuje kierownik jednostki, zamieszczając odpowiedni zapis w dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości. Jak poprawnie stosować te metody wyceny?
Zgodnie z definicją skorygowana cena nabycia (zwana również zamortyzowanym kosztem) to cena nabycia, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych (wartość początkowa), pomniejszona o spłaty wartości nominalnej (kapitału podstawowego), odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość (art. 28 ust. 8a uor oraz § 3 ust. 12 rozporządzenia o instrumentach finansowych).
Uwzględniając treść powyższej definicji, skorygowaną cenę nabycia ustala się następująco:
cena nabycia (wartość początkowa)
- spłata wartości nominalnej (kapitału początkowego)
+/- zdyskontowana kwota różnicy między wartością początkową składnika aktywów lub zobowiązań i jego wartością w terminie wymagalności przypadającą na dzień wyceny (obliczona na podstawie efektywnej stopy procentowej)
= wartość aktywów/zobowiązań finansowych według skorygowanej ceny nabycia.
Efektywna stopa procentowa to stopa, za pomocą której następuje zdyskontowanie do bieżącej wartości związanych z instrumentem finansowym przyszłych przepływów pieniężnych oczekiwanych w okresie do terminu wymagalności (§ 3 ust. 11 rozporządzenia o instrumentach finansowych). W praktyce efektywną stopą procentową jest wewnętrzna stopa zwrotu (tzw. IRR - z ang. Internal Rate of Return). Natomiast wewnętrzna stopa zwrotu to taka stopa, dla której wartość bieżąca netto przepływów pieniężnych jest równa zeru. Jej wyznaczenie oznacza więc znalezienie takiej wartości stopy dyskonta, dla której zachodzi równość:
