2. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

2.1. Zakres podmiotowy odpowiedzialności

Ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych precyzyjnie określa, kto może zostać pociągnięty do odpowiedzialności finansowej. Wcześniejszy lakoniczny przepis art. 137 ustawy o finansach publicznych, wskazujący, że odpowiedzialność ponoszą pracownicy sektora finansów publicznych oraz inne osoby odpowiedzialne za gospodarowanie środkami publicznymi przekazanymi podmiotom spoza sektora, zastąpił art. 4, który wymienia cztery grupy osób, które podlegają odpowiedzialności.

W ustawie ustalono, że odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlegają:

l osoby wchodzące w skład organu wykonującego budżet lub plan finansowy jednostki sektora finansów publicznych albo jednostki niezaliczanej do sektora finansów publicznych otrzymującej środki publiczne lub zarządzającego mieniem tych jednostek,

l kierownicy jednostek sektora finansów publicznych,

l pracownicy jednostek sektora finansów publicznych, którym powierzono określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej lub czynności przewidziane w przepisach o zamówieniach publicznych,

l osoby gospodarujące środkami publicznymi przekazanymi jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych.

2.1.1. Pracownicy i kierownik jednostki

Główna Komisja Orzekająca w postępowaniu odwoławczym wielokrotnie zwracała uwagę, że przejęcie obowiązków musi być potwierdzone odpowiednim dokumentem (pisemny zakres obowiązków lub wyraźne odesłanie w umowie o pracę do statutu lub regulaminu jednostki). Dlatego zgodne z tą dotychczasową praktyką GKO jest doprecyzowanie w przypadku pracowników sektora finansów publicznych, że konsekwencje związane z nieprawidłowościami w gospodarowaniu publicznym groszem dotyczą tylko tych osób, którym powierzono określone obowiązki. Pracownik musi wyrazić na to zgodę własnym podpisem.

W niektórych przypadkach: dopuszczenia do uszczuplenia wpływów należnych Skarbowi Państwa, jednostce samorządu terytorialnego lub innej jednostce sektora finansów publicznych; dopuszczenia do dokonania wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w rocznym planie finansowym, naruszeń przy udzielaniu zamówień publicznych, a także dopuszczenia do niewykonania zobowiązania jednostki, którego termin płatności upłynął, kierownik - mimo powierzenia obowiązków pracownikowi - musi również liczyć się z poniesieniem konsekwencji związanych z nieprawidłowościami, jeśli doszło do nich wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli finansowej.