3. Prawa i obowiązki głównego księgowego jednostki sektora finansów publicznych

ANDRZEJ WARYSZAK

Organizacja pracy służb finansowo-księgowych jednostki sektora finansów publicznych spoczywa bezpośrednio na głównym księgowym. Od jego kwalifikacji i doświadczenia zależy przygotowanie jednostki i jej pracowników do właściwej realizacji nałożonych zadań. Z uwagi na szczególny zakres odpowiedzialności główny księgowy musi być fachowcem znającym zarówno przepisy ogólne, jak też i specyfikę funkcjonowania budżetu.

3.1. Wymogi formalne

Główny księgowy jednostki sektora finansów publicznych to jedna z najważniejszych osób w kierownictwie jednostki. Jako jedna z niewielu osób funkcyjnych (obok audytora wewnętrznego) główny księgowy ma określone prawa i obowiązki oraz formalne wymogi objęcia stanowiska (w zakresie wykształcenia, doświadczenia zawodowego itp.), w akcie prawnym rangi ustawy - w uofp. Świadczy to o ogromnej wadze zagadnień będących w kompetencji głównego księgowego. Ustawa nie nakłada obowiązku spełnienia takich wymogów nawet na kierownika jednostki. Powyższe uregulowania nie są zapisane w ustawie bezzasadnie, z wykonywaniem obowiązków głównego księgowego związana jest zarówno ogromna odpowiedzialność, jak i też obszar działania obejmujący funkcjonowanie praktycznie każdej komórki organizacyjnej jednostki.

Nie każda osoba może zostać głównym księgowym jednostki sektora finansów publicznych. Ustawa o finansach publicznych (art. 45 ust. 2) określa wymogi, które trzeba spełniać, ubiegając się o to stanowisko. Głównym księgowym może być osoba, która:

1) ma obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, chyba że przepisy odrębne uzależniają zatrudnienie w jednostce sektora finansów publicznych od posiadania obywatelstwa polskiego,

2) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych,

3) nie była prawomocnie skazana za przestępstwa: przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wiarygodności dokumentów lub za przestępstwo karne skarbowe,