III. Należności i zobowiązania w jednostkach organizacyjnych sektora finansów publicznych
JAN CHARYTONIUK
Należności i zobowiązania w jednostkach sektora finansów publicznych są ściśle powiązane z realizacją ich planów finansowych:
● w jednostkach budżetowych - w zakresie dochodów budżetowych i dochodów własnych oraz wydatków budżetowych i wydatków finansowanych z dochodów własnych,
● w zakładach budżetowych i gospodarstwach pomocniczych - w zakresie przychodów i wydatków.
W jednostkach budżetowych realizujących plany dochodów i wydatków budżetowych zrealizowane należności jako dochody budżetowe podlegają przekazaniu na rachunek budżetu, a środki otrzymane z budżetu na realizację planu wydatków budżetowych również podlegają rozliczeniu z budżetem. W urzędach jednostek samorządu terytorialnego w ramach planu dochodów budżetowych pobierane są również należności z tytułu podatków i opłat lokalnych.
W samorządowych jednostkach budżetowych, realizujących wpływy stanowiące dochody budżetu państwa z tytułu wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych ustawami, należności od kontrahentów jednostki z tytułu tych dochodów są zobowiązaniami wobec budżetu państwa. Zrealizowane przez jednostkę budżetową dochody podlegają w całości wpłacie na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego, gdzie następuje podział na dochody:
● podlegające wpłacie na rachunek właściwego urzędu wojewódzkiego,
● stanowiące dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
Ponadto urzędy jednostek samorządu terytorialnego mogą realizować wpływy z tytułu prywatyzacji, które nie są dochodami budżetowymi, ale przychodami służącymi do sfinansowania deficytu jednostki samorządu terytorialnego. Uzyskane z tego tytułu przychody podlegają przekazaniu na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
W jednostkach budżetowych realizujących dochody własne mogą wystąpić rozliczenia z budżetem z tytułu nadwyżki dochodów własnych. W samorządowych jednostkach budżetowych obowiązek rozliczenia nadwyżki może wystąpić, jeśli organ stanowiący, podejmując uchwałę określającą źródła dochodów własnych oraz ich przeznaczenie, skorzysta z możliwości wynikającej z art. 22 ust. 4 uofp i ustali w uchwale również wysokość wpłaty do budżetu jednostki samorządu terytorialnego nadwyżki środków obrotowych dochodów własnych, ustalonej na 31 grudnia. Państwowe jednostki budżetowe realizujące dochody własne odprowadzają do budżetu państwa ustaloną na 31 grudnia nadwyżkę dochodów własnych uzyskanych ze źródeł wymienionych w uofp, przekraczającą 1/6 planowanych na dany rok budżetowy wydatków finansowanych z dochodów własnych.
