5. Niedochodzenie odpowiedzialności

Nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w przypadku:

● działania lub zaniechania podjętego wyłącznie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego,

● gdy czyn ma znikomy stopień szkodliwości dla finansów publicznych.

5.1. Zdarzenie losowe

Nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w przypadku działania lub zaniechania podjętego wyłącznie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego (art. 27 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych). Zdarzeniem losowym jest zdarzenie wywołane przez czynniki zewnętrzne, którego nie można przewidzieć z pewnością, a zwłaszcza:

● zagrażające bezpośrednio życiu ludzi,

● zagrażające bezpośrednio zdrowiu ludzi,

● grożące powstaniem szkody niewspółmiernie większej niż spowodowana działaniem lub zaniechaniem naruszającym dyscyplinę finansów publicznych.

Z ORZECZNICTWA

Główna Komisja Orzekająca uznała, że nie można uznać za zaniechanie podjęte wyłącznie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego czynów polegających na nieopłacaniu przez dyrektora szpitala składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, w celu poprawienia złej kondycji finansowej szpitala powstałej m.in. w związku ze strajkiem lekarzy w 2007 r. oraz zbyt małymi kwotami otrzymywanymi na finansowanie działalności z NFZ. Główna Komisja Orzekająca zgodziła się co do tego, że strajk lekarzy jest zdarzeniem, którego nie dało się przewidzieć, jednak uznała, że: nie można przyjąć, że nieterminowe regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów i niedokonywanie w terminach wpłat należnych składek jest działaniem podjętym w celu ograniczenia jego skutków. Definicja sformułowana w art. 27 ust. 2 u.o.n.d.f.p. egzemplifikuje wartości podlegające wyższej ochronie niż ład finansów publicznych. Należy do nich: bezpośrednie zagrożenie życia ludzi, bezpośrednie zagrożenie zdrowia ludzi, zagrożenie powstaniem szkody niewspółmiernie większej niż spowodowana działaniem lub zaniechaniem naruszającym dyscyplinę finansów publicznych. Zgodnie z linią orzeczniczą Głównej Komisji Orzekającej, okolicznością, o której mowa w tym przepisie [Przypis redakcji: art. 27 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych], nie jest trudna sytuacja finansowa jednostki, zlecanie dodatkowych zadań przez władze wyższego szczebla, praktyka stosowana w jednostce przed dniem wejścia w życie ustawy o finansach publicznych czy wreszcie błędy formalno-proceduralne popełnione przez prowadzących rewizję finansowo-gospodarczą, w czasie której stwierdzono przekroczenie dyscypliny finansów publicznych (...). Wykonywanie zadań publicznych - nawet w zwiększonym wymiarze - nie przesądza bowiem o zapobieżeniu szkodzie w mieniu publicznym, usunięciu takiej szkody czy też ograniczeniu społecznych skutków zdarzenia losowego (orzeczenie GKO z dnia 13 maja 2002 r., DF/GKO/Odw.-30/38/2002, LEX nr 80022). Również zaplanowanie zbyt małych środków dla jednostki nie jest na pewno zdarzeniem losowym (wyrok NSA z dnia 12 czerwca 2003 r., sygn. akt III SA 305/01, niepubl.) (...).