Wyrok NSA z dnia 19 stycznia 2010 r., sygn. II FSK 1330/08

Zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości powstaje w sposób wskazany w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, tj. z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości powstaje w sposób wskazany w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, tj. z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska - Nowacka, Sędzia NSA Krystyna Nowak (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Bogusław Woźniak, , Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. M., J. M., A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 10 marca 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 1638/07 w sprawie ze skargi M. M., J. M., A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 6 sierpnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2003 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 10 marca 2008 r. sygn. akt I SA/Wr 1638/07, wydanym na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę M. M., J. M. i A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 6 sierpnia 2007 r. Nr [....] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2003 r.

Z uzasadnienia wyroku wynikało, że decyzją z 10 maja 2007 r. nr [...], która była kolejną decyzją organu podatkowego I instancji, wydaną na skutek kasacyjnej decyzji organu odwoławczego, Prezydent Miasta W. ustalił podatnikom podatek od nieruchomości za 2003 rok w kwocie 152.349 zł (za okres od kwietnia do grudnia tego roku). Opodatkowaniem objęto stanowiące współwłasność grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; budynki pozostałe oraz budowle, nabyte 3 marca 2003 r., wchodzące w skład nieruchomości położonej w W. przy ul. G. [...]. W toku postępowania organ ustalił, że jeden ze współwłaścicieli nieruchomości - A. R., jest przedsiębiorcą wpisanym do ewidencji działalności gospodarczej, wobec czego stanowiące przedmiot współwłasności nieruchomości i obiekty budowlane opodatkował stawkami przewidzianymi dla takiej działalności, za wyjątkiem budynków rozebranych w maju i czerwcu 2003 r., które opodatkowano w tych miesiącach wg stawki określonej dla budynków pozostałych. Przy wymiarze podatku od nieruchomości organ I instancji zastosował stawki, określone w uchwale Rady Miejskiej w W. Nr [...] z 30 listopada 2002 r. w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości na 2003 r.

Od decyzji wymiarowej podatnicy wnieśli odwołanie, w którym zarzucili naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego.

Po rozpatrzeniu odwołania, Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją (sprostowaną postanowieniem z 29 października 2007 r.), będącą przedmiotem skargi, uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i jednocześnie ustaliło podatnikom zobowiązanie podatkowe w podatku do nieruchomości za 2003 r. na 148.773 zł. Kolegium nie uwzględniło zarzutów podatników, poza zarzutem błędnego opodatkowania, za kwiecień 2003 r., budynków pozostałych o powierzchni użytkowej 3.945 m2.

Odnosząc się do zarzutu niewłaściwego ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego organ odwoławczy stwierdził, że umowa sprzedaży nieruchomości z 3 marca 2003 r. pomiędzy Syndykiem Masy Upadłości O. w W. a podatnikami, wywarła skutek przeniesienia własności nieruchomości na nabywców z tym dniem, o czym stanowi art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego. Zdaniem organu w akcie notarialnym strony nie zawarły klauzuli negatywnej i nie postanowiły, że przeniesienie prawa własności nieruchomości nastąpi z datą wydania; za takie postanowienie, nie można uznać zapisu dotyczącego wydania przedmiotu umowy w dniu 3 listopada 2003 r. Organ odwoławczy zwrócił też uwagę na to, że wpis prawa własności na rzecz podatników został dokonany w księdze wieczystej 28 marca 2003 r. Wobec tego obowiązek podatkowy powstał, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.), 1 kwietnia 2003 r. Organ odwoławczy nie zgodził się również z argumentacją pełnomocnika stron dotyczącą odrębności opodatkowania współwłaścicieli nieruchomości, w zależności od tego, który z nich prowadzi działalność gospodarczą. Organ wywiódł, że A. R. w 2003 r. był przedsiębiorcą, co wynika z akt sprawy. Istotnym dla organu jest także to, że zgodnie z wypisem z ewidencji gruntów, strony nabyły drogi oraz tereny przemysłowe oraz, że przedmiotem umowy sprzedaży było przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego. Dodał, że strony planowały uruchomienie na spornych nieruchomościach C. W opinii organu odwoławczego z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. wynika, że sam fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę jest wystarczający do uznania, że jest ona związana z prowadzeniem działalności gospodarczej, wobec czego nieruchomość taka podlega opodatkowaniu najwyższymi stawkami. Odnośnie dokonanego przez strony podziału nieruchomości, organ odwoławczy stwierdził, iż podział dokonany w drodze umowy nie wywołuje skutków prawnych na gruncie prawa podatkowego; takie skutki może wywołać jedynie sądowy podział nieruchomości. Przedmiotowy podział został sporządzony wyłącznie dla celów podatkowych, dotyczące go dowody zostały złożone w siedzibie organu dopiero w grudniu 2006 r. Skoro - jak twierdzą podatnicy - do 3 listopada 2003 r. nieruchomość była, za ich zgodą, w faktycznym władaniu byłego właściciela, to bezcelowy i niczym nieuzasadniony był podział fizyczny tej nieruchomości do korzystania przez podatników dokonany 3 marca 2003 r., skoro w dniu tym współwłaściciele nie władali nieruchomością i nie mogli z niej korzystać. Organ wskazał również, że część nieruchomości w momencie sprzedaży była wynajmowana przez osoby trzecie, czego w podziale nie uwzględniono.

W skardze z 1 października 2007 r. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, uzupełnionej pismem z 11 lutego 2008 r., pełnomocnik skarżących wniósł o uchylenie tej decyzji w całości i zasądzenie kosztów postępowania. Zarzucił naruszenie przez organy podatkowe obu instancji przepisów prawa materialnego:

- art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) - poprzez ...