Wyrok NSA z dnia 15 czerwca 2012 r., sygn. II FSK 2478/10

Nabycie to nastąpi w chwili otwarcia spadku. W tym momencie powstaje bowiem odpowiadający uprawnieniu do zachowku obowiązek spadkobiercy do zapłaty określonej kwoty tytułem zachowku.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala, Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka (sprawozdawca), Wiesława Pierechod, Sędzia WSA (del.), Protokolant Dorota Żmijewska, po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej C. B. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 3 września 2010 r. sygn. akt III SA/Wr 214/10 w sprawie ze skargi C. B. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 9 lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) oddala skargę kasacyjną, 2) odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości, 3) przyznaje od Skarbu Państwa z kasy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na rzecz radcy prawnego E. M.-M. tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu: wynagrodzenie w kwocie 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych wraz z należnym podatkiem od towarów i usług oraz zwrot wydatków w kwocie 255 (słownie: dwieście pięćdziesiąt pięć) złotych.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 3 września 2010 r., sygn. akt III SA/Wr 214/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę C. B. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. z dnia 9 lutego 2010 r., nr [...] uchylającą decyzję organu pierwszej instancji i ustalającą skarżącej zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn oraz przyznał wynagrodzenie działającemu z urzędu pełnomocnikowi strony skarżącej.

Rozstrzygnięcie to zapadło w następującym, przyjętym przez Sąd pierwszej instancji, stanie faktycznym:

Postanowieniem z dnia 1 września 2009 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. wszczął z urzędu postępowanie podatkowe wobec C. B. W. (dalej: "skarżąca"). W wyniku przeprowadzonego postępowania organ ustalił, iż spadek po zmarłym w dniu 10 kwietnia 2002 r. C. K. nabyli, na podstawie testamentu notarialnego, M. M., W. M., T. M. oraz W. K. (postanowienie Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 11 marca 2005 r., sygn. akt Ins 802/02), natomiast na rzecz skarżącej została zasądzona kwota 27.268,59 zł z tytułu zachowku (wyrok Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 2 lutego 2009 r., sygn. akt I C 38/07), która ostatecznie została spłacona przez zobowiązanych w dniu 21 maja 2009 r. Wobec powyższego organ wezwał skarżącą do złożenia zeznania podatkowego na druku SD-3 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych z tytułu zachowku (pismo z dnia 2 września 2009 r.). W dniu 23 września 2009 r. skarżąca złożyła wymagane zeznanie podatkowe, w którym wykazała, iż z tytułu zachowku nabyła kwotę 27.268,59 zł wraz z odsetkami, w kwocie 9.278,64 zł. Jednocześnie strona podtrzymała stanowisko, iż uzyskana przez nią kwota z tytułu zachowku powinna być zwolniona z opodatkowania, a w związku z czym złożone przez nią, w dniu 18 sierpnia 2009 r., zgłoszenie na druku SD -Z2 należy uznać za prawidłowe. Nadto skarżąca wskazała, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. z 2009 r. Dz.U. Nr 93, poz. 768 ze zm.; dalej zwana jako: u.p.s.d.) na zgłoszenie nabycia praw majątkowych miała 6 miesięcy oraz oświadczyła, że nie otrzymała od zmarłego ojca żadnych darowizn ani nie została powołana do spadku.