Wyrok SN z dnia 15 stycznia 2008 r. sygn. V KK 190/07

Wówczas, gdy ustawa przewiduje co prawda „względną obligatoryjność” sprowadzenia, wnoszącego o to, oskarżonego na rozprawę apelacyjną, ale przewiduje przecież także i pewien „luz decyzyjny” dla organu procesowego, nie można stawiać tezy o jednoznaczności i rażącym stopniu uchybienia bez wykazania, dlaczego to w ramach owego „luzu decyzyjnego” organ procesowy winien był przyjąć odmienne rozwiązanie, stosując „regułę”, nie zaś „wyjątek”.

Z brzmienia art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. wynika, że nie każda sprzeczność orzeczenia kwalifikuje się jako bezwzględna przyczyna odwoławcza, lecz tylko ta sprzeczność, która wręcz uniemożliwia wykonanie orzeczenia. Należy zatem uznać, że sprzeczność, która stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą, musi dotyczyć jego dyspozytywnej części. Nie stanowi jej zaś sprzeczność między treścią samego orzeczenia a jego uzasadnieniem, a tym bardziej sprzeczność w treści samego uzasadnienia orzeczenia.

Aczkolwiek pomylenie personaliów osoby pokrzywdzonej części dyspozytywnej wyroku stanowiło omyłkę, tym niemniej nie może być ona poczytana ani jako bezwzględna przyczyna uchylenia orzeczenia, określona w art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k., ani jako naruszenie zasady skargowości, a zatem jako bezwzględna przyczyna uchylenia orzeczenia, określona w art. 439 § 1 pkt 9 w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. Nie jest to także uchybienie, które należałoby potraktować jako „inne rażące naruszenie prawa” w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k. Co więcej, charakter tego uchybienia świadczy, że w analizowanym zakresie w ogóle nie doszło do błędu „merytorycznego”, który mógłby zostać skorygowany jedynie w wyniku odpowiednio ukierunkowanego środka odwoławczego, ale do wynikającego zapewne z mnogości zarzutów i nieuwagi sądu „poplątania” personaliów osoby pokrzywdzonej omyłki, którą można i należało potraktować jako oczywistą omyłkę pisarską (art. 105 § 1 k.p.k.).

Podejście o charakterze gwarancyjnym nakazuje przyjąć, iż bezwzględna przyczyna odwoławcza zachodzi także w każdym takim układzie procesowym, w którym oskarżony ma wprawdzie formalnie obrońcę, ale faktycznie obrona jest uniemożliwiona lub nie jest przez obrońcę realizowana.