Kontrola udzielania zamówień publicznych /Zastosowanie trybu zamówienia z wolnej ręki na podstawie (art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy - Prawo zamówień publicznych/

Przystępując do omawiania przesłanki umożliwiającej udzielenie zamówienia  w niekonkurencyjnym trybie zamówienia wolnej ręki, warto jest rozważania rozpocząć od szerszego spojrzenia na regulacje prawne odnoszące się do sfery zamówień publicznych, gdyż osnowa ta powinna mieć istotne znaczenie przy interpretacji poszczególnych norm, wchodzących w skład regulacji prawnych związanych z udzielaniem zamówień publicznych. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na cele, które przyświecały ustawodawcy przy pracach nad obowiązującym obecnie podstawowym aktem prawnym w zakresie zamówień publicznych, którym jest ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych¹ (zwana dalej „Pzp”).

Zgodnie z uzasadnieniem do rządowego projektu ustawy² celami jej uchwalenia było:

- zapewnienie spójnej, kompleksowej regulacji dotyczącej zamówień publicznych uwzględniającej zróżnicowanie mechanizmów udzielania zamówień zależnie od ich wartości,

- pełne dostosowanie polskiego prawa o zamówieniach publicznych do wymogów Unii Europejskiej,

- rozszerzenie i umocnienie istniejących w systemie prawa mechanizmów ograniczających zjawiska korupcyjne,

- likwidacja zbędnych obciążeń biurokratycznych i wprowadzenie rozwiązań ułatwiających przedsiębiorcom dostęp do rynku zamówień.

Z uwagi na fakt, iż z momentem akcesji do Unii Europejskiej, Polska stała się członkiem rynku wspólnotowego, konieczne jest uwzględnienie celów prawodawstwa unijnego mającego zastosowanie w dziedzinie zamówień publicznych, w szczególności dyrektywy 2004/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych (dalej „dyrektywa sektorowa”) oraz dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. koordynująca procedury udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (dalej „dyrektywa klasyczna”). Akapit 2 dyrektywy klasycznej wskazuje, iż udzielanie zamówień, na które w Państwach Członkowskich zawarte zostały umowy w imieniu państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych podmiotów prawa publicznego, podlega poszanowaniu zasad Traktatu, a w szczególności zasady swobody przepływu towarów, swobody przedsiębiorczości oraz swobody świadczenia usług, a także zasad, które się z nich wywodzą, takich jak: zasada równego traktowania, zasada niedyskryminacji, zasada wzajemnej uznawalności, zasada proporcjonalności oraz zasada przejrzystości.