Na podstawie art. 91 ust. 1 w związku z art. 86 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1515) oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.) - Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie

uchwala, co następuje:

stwierdza się nieważność § 7 uchwały Nr XV/99/2015 Rady Gminy Konopnica z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia opłaty targowej i określenia zasad ustalania i poboru oraz terminów płatności, wysokości stawek opłaty i zarządzenia jej poboru w drodze inkasa, w zakresie słów "z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 r.", z powodu naruszenia art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1484).

U Z A S A D N I E N I E

Uchwała Rady Gminy Konopnica, o której mowa w sentencji, wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Lublinie 28 grudnia 2015 r. W wyniku jej zbadania w trybie nadzoru Kolegium RIO w Lublinie podjęło 4 stycznia 2016 r. uchwałę Nr 25/2016 w sprawie wszczęcia postępowania nadzorczego w celu stwierdzenia nieważności części tej uchwały, uznając, że jej postanowienia naruszają prawo w sposób istotny.

W § 7 badanej uchwały Rada Gminy Konopnica postanowiła, że "Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego, z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 r.". W ocenie Kolegium Izby powyższy zapis, w zakresie słów "z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 r.", w sposób istotny narusza postanowienia art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1484). Akty prawa miejscowego uchwalane przez organ stanowiący jst, a takimi aktami są m.in. uchwały w sprawie wprowadzenia opłaty targowej na terenie jednostki samorządu, podlegają ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym i wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.

Wyjątkiem od zasad wynikających z art. 4 cyt. ustawy jest przepis art. 5 tej ustawy, który dopuszcza możliwość nadania aktowi normatywnemu wstecznej mocy obowiązującej, pod warunkiem, że nie sprzeciwiają się temu zasady demokratycznego państwa prawnego. Wyjątku tego nie można jednak interpretować rozszerzająco. W przypadku badanej uchwały, w ocenie Kolegium, nie zachodzą przesłanki do skorzystania przez Radę z możliwości wynikających z art. 5 ustawy. W kontekście zasad demokratycznego państwa prawnego wskazać należy, że wsteczna moc prawa może dotyczyć ewentualnie przyznania praw dla adresatów uchwały, wykluczyć natomiast należy możliwość zastosowania tej normy do nakładania obowiązków, a taka sytuacja ma miejsce w przypadku badanej uchwały. Nawet w przypadku nadania mocy wstecznej przepisom korzystniejszym, z uwagi na wyjątkowy charakter takiego zabiegu, należy mieć na uwadze interes wszystkich podmiotów działających w obrocie prawnym, a więc zarówno adresatów uchwały, jak i uchwałodawcy. Zdaniem Kolegium RIO brak jest uzasadnienia do nadania badanej uchwale mocy wcześniej obowiązującej, niż dopuszcza to przywołana ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Stanowisko Kolegium RIO znajduje potwierdzenie w licznym orzecznictwie sądów administracyjnych oraz TK (m.in. wyrok WSA z 2.07.2012 r. III S.A./WR 71/12, wyrok NSA z 1.02.2012 r. OSK 2537/11, wyroki TK z 8.03.2005 t. K 27.03 i z 19.03.2007 r. K 47/05).

Rada Gminy we wskazanym we wszczęciu postępowania nadzorczego terminie rozpatrywania sprawy stwierdzenia nieważności uchwały nie podjęła działań zmierzających do usunięcia wskazanego naruszenia prawa. W tym stanie rzeczy Kolegium RIO w Lublinie orzekło nieważność kwestionowanej części uchwały.

Na tę uchwałę przysługuje Radzie Gminy Konopnica prawo wniesienia - za pośrednictwem Kolegium RIO w Lublinie - skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, w terminie 30 dni od dnia doręczenia tej uchwały.

Otrzymuje:

1. Rada Gminy Konopnica,

2. Wójt Gminy Konopnica.