Wyrok WSA w Opolu z dnia 24 sierpnia 2006 r., sygn. II SA/Op 257/06

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz - spr. Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Asesor sądowy Anna Wójcik Protokolant st. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2006 r. sprawy ze skargi A S. A. w P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie zgłoszenia zanieczyszczenia powierzchni ziemi oddala skargę.

Uzasadnienie

Uzasadnienie.

Decyzją z dnia [...], nr [...], Starosta [...] odrzucił, dokonane przez A S.A., zgłoszenie zanieczyszczenia powierzchni ziemi, na nieruchomości położonej w N., na działce oznaczonej nr ewidencyjnym a. Decyzja wydana została na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz.1058 ze zm.). Postępowanie zostało wszczęte na skutek wniosku z dnia 29 czerwca 2004 r., który do Urzędu dotarł w dniu 5 lipca 2004 r. Jako sprawcę zanieczyszczenia wskazano inny podmiot, tj. B S.A. w W. W trakcie postępowania wniosek został uzupełniony o "Sprawozdanie z poboru prób gruntów mających na celu określenie stanu zanieczyszczenia gruntów na terenie stacji paliw Nr [...] w N., przy ulicy [...]", opracowane w sierpniu 2004 r. Nadto wnioskodawca nadesłał wyjaśnienia dotyczące stanowiska Spółki w zakresie odpowiedzialności za szkody w środowisku wyrządzone na gruntach należących do B, przed ich wniesieniem do A S.A. Zdaniem organu, A S.A. ponosi odpowiedzialność publicznoprawną za rekultywację powierzchni ziemi zanieczyszczonej przez B S.A. Jest bowiem następcą prawnym tej Spółki. Według organu I instancji, zgłoszenie nie spełnia nadto wymogów wynikających z przepisów prawa.

W odwołaniu A S.A. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji. Zgadzając się z twierdzeniem, iż jest następcą prawnym B, zarzucił, iż nie odniesiono się do kwestii następstwa prawnego pod tytułem ogólnym, co do praw i obowiązków z zakresu prawa administracyjnego. Jednocześnie odwołujący się podniósł, iż art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. stanowi lex specialis w stosunku do innych przepisów dotyczących następstwa prawnego i wyłącza dopuszczalność sukcesji obowiązku rekultywacji zanieczyszczeń powstałych przed wejściem w życie tej ustawy. Skoro przepis ten ma działanie retroaktywne, rozstrzyga o stanie prawnym w dacie łączenia spółek. Odwołujący się stwierdził, że niedopuszczalne jest uznanie, w niniejszej sprawie, sukcesji publicznoprawnego obowiązku rekultywacji. Na poparcie tego twierdzenia przywołał poglądy wyrażone przez doktrynę w kwestii sukcesji z zakresu prawa administracyjnego. Wskazał, iż w przypadku łączenia spółek, nigdy zasada generalnej sukcesji nie była nieograniczona. Zarówno bowiem przed, jak i po wejściu w życie nowego Kodeksu spółek handlowych przyjmowano, że wymaga to szczególnego przepisu ustawy. Przed wejściem w życie Kodeksu spółek handlowych sukcesja była dopuszczalna jedynie wtedy, gdy przepis szczególny dopuszczał taką ewentualność, a po jego wejściu w życie obowiązuje zasada sukcesji, chyba że przepis szczególny lub akt administracyjny wyłączają jej dopuszczalność. Jednocześnie jednak następstwo prawne na podstawie nowego Kodeksu spółek handlowych jest ograniczone przepisami tego Kodeksu. Odwołujący się wskazał, iż obowiązek przywrócenia środowiska do stanu właściwego nie był w dacie połączenia B S.A. i A S.A. stosunkiem administracyjnoprawnym o charakterze rzeczowym. Wyjaśnił, iż był on regulowany przepisem art. 82 ust.1 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. Nr 3, poz. 6 ze zm.), który obowiązywał do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 ze zm.), która to wprowadziła w przepisie art. 102 ust. 1 zasadę odpowiedzialności władającego powierzchnią ziemi. Odwołujący się wywodził, iż odpowiedzialność władającego powierzchnią ziemi jest modelowym przykładem rzeczowego stosunku administracyjnego. Wprowadzenie jednak nowej zasady odpowiedzialności, opartej na konstrukcji rzeczowego stosunku administracyjnoprawnego, bez przepisów przejściowych, byłoby niezgodne z zasadami państwa prawa. Dlatego też, w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r., ustawodawca udzielił władającym terminu, na zgłoszenie zanieczyszczeń wywołanych przez inną osobę. Ponadto odwołująca się Spółka przypomniała o dołączeniu wyników badań gruntu. Zaakcentowała, że kilkadziesiąt lat prowadzenia działalności przez B wskazuje na nią, jako na głównego sprawcę zanieczyszczenia.