Wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 listopada 2007 r., sygn. I SA/Wa 1059/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Monika Nowicka Sędziowie NSA Anna Łukaszewska-Macioch (spr.) Asesor WSA Mirosław Gdesz Protokolant Joanna Grzyb po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2007 r. sprawy ze skargi P. [...] Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] marca 2007 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa decyzją z dnia [...] marca 2007 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania P. S.A. w W., Oddziału Gospodarowania Nieruchomościami w W., zwanych dalej "P." od decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia [...] października 2006 r. nr [...] stwierdzającej nabycie z mocy prawa, nieodpłatnie, przez Gminę Miejską W., własności nieruchomości położonej w W., oznaczonej w ewidencji gruntów w obrębie [...], jako działki nr [...] i nr [...], umorzyła postępowanie odwoławcze.

W uzasadnieniu decyzji Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa, zwana dalej "KKU , wskazała, że na podstawie przedłożonych dokumentów, tj. karty inwentaryzacyjnej nieruchomości nr [...] oraz spisu inwentaryzacyjnego organ pierwszej instancji ustalił, że przedmiotowa nieruchomość w dniu 27 maja 1990 r., tj. w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. nr 32, poz. 191 ze zm.), zgodnie z zapisem w operacie ewidencji gruntów obrębu P. stanowiła własność Skarbu Państwa, władający P. w W. [...] Dyrekcja [...] w W.. Decyzją z dnia [...] grudnia 2005 r. nr [...] Wojewoda Dolnośląski, w oparciu o decyzję Urzędu Miejskiego w W. z dnia [...] marca 1988 r. o ustaleniu opłat z tytułu zarządu przedmiotową nieruchomością, stwierdził nabycie z mocy prawa, z dniem 5 grudnia 1990 r., przez P. w W. prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego działki nr [...] i nr [...] oraz własności urządzenia położonego na tej działce. Z materiału dowodowego sprawy wynika również, że P. nie legitymowało się tytułem prawnym do przedmiotowej nieruchomości, uzyskanym w formie prawem przewidzianej. Tytuł ten nie został także potwierdzony przez władającego, mimo iż pismami z dnia 7 kwietnia 2006 r. i z dnia 27 czerwca 2006 r. wystąpiono o informację w tym zakresie. Zgodnie z przyjętym orzecznictwem, mienie będące we władaniu państwowych osób prawnych bez tytułu prawnego w formie prawem przewidzianej, należało do terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, zatem podlegało komunalizacji z mocy prawa w trybie art. 5 ust. 1 powołanej ustawy. W odwołaniu od decyzji Wojewody Dolnośląskiego P. zarzuciły naruszenie art. 5 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przez jego wadliwe zastosowanie. Odwołujący się wskazał, że przedmiotowe składniki mienia podlegały wyłączeniu z komunalizacji z mocy prawa stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, ponieważ w dniu 27 maja 1990 r. należały do przedsiębiorstwa państwowego "P." wykonującego zadania o charakterze ogólnokrajowym. Przedmiotowa nieruchomość stanowi rodzaj użytków określanych jako tereny kolejowe. Zdaniem odwołującego się, organ pierwszej instancji nie przeprowadził w należyty sposób postępowania wyjaśniającego, czym naruszył art. 7 i art. 77 kpa. W szczególności pominął obowiązujące w Polsce powojennej regulacje prawne dotyczące mienia poniemieckiego oddanego przedsiębiorstwu P. w związku z prowadzoną eksploatacją linii kolejowej. Będącą przedmiotem decyzji działkę P. przejęło w zarząd i użytkowanie po kolejach niemieckich, a w latach powojennych stanowiła ona wyodrębnioną z ogólnego majątku Skarbu Państwa część nieruchomości związanych funkcjonalnie z infrastrukturą linii kolejowej. Odwołujący zarzucił także niewzięcie pod uwagę przepisów ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. Nr 3, poz. 17), zgodnie z którą przedsiębiorstwa komunikacyjne przeszły na własność Państwa bez odszkodowania wraz z całym majątkiem ruchomym i nieruchomym. O przejęciu orzekał właściwy minister. Według odwołującego się, nie bez znaczenia jest także fakt, że na mocy dekretu PKWN z 4 listopada 1944 r., który obowiązywał do 20 lipca 1949 r., P. były zmilitaryzowane, tym samym podlegały innym zasadom zarządzania. Organ orzekający nie wziął również pod uwagę, że tytuł prawny do konkretnej nieruchomości mógł powstać także na mocy przepisów regulujących powstanie i funkcjonowanie przedsiębiorstwa P. Trzeba więc mieć na względzie także przepis art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 1989 r. o przedsiębiorstwie państwowym "Polskie Koleje Państwowe" (Dz. U. Nr 26, poz. 138), z którego wynika, że mienie P. stanowiło wydzieloną wówczas część mienia ogólnonarodowego. W myśl tego przepisu mienie przedsiębiorstwa P. stanowiły środki będące w jego dyspozycji w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz środki nabyte w toku jego działalności. Zdaniem odwołującego się, stwierdzenie komunalizacji nie jest także możliwe ze względu na regulację przepisu art. 200 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących uwłaszczenia osób prawnych nieruchomościami będącymi dotychczas w ich zarządzie lub użytkowaniu (Dz. U. Nr 23, poz. 120). Te przepisy określają środki prawne zmierzające do wykazania zarządu nieruchomością, wśród których wymienia decyzję o naliczeniu opłat z tytułu zarządu nieruchomością, a odwołujący się taką decyzją dysponuje.