Wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 maja 2008 r., sygn. IV SA/Wa 214/08
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Miron, Sędziowie Sędzia WSA Alina Balicka, Asesor WSA Tomasz Wykowski (spr.), Protokolant Artur Dral, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 maja 2008 r. sprawy ze skargi W. L. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia (...) grudnia 2007 r. nr (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia (...) listopada 2007 r. nr (...); II. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata L. S. prowadzącą Kancelarię Adwokacką przy ul. (...) kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 52,80 (pięćdziesiąt dwa 80/100) złotych stanowiącą 22 % podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...], odmawiającą stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w D. z dnia [...] stycznia 1962 r. nr [...] o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego położonego w gminie M., powiat C. o powierzchni [...], stanowiącego byłą własność J. L.
Uzasadniając zaskarżone rozstrzygnięcie Minister wskazał, iż przedmiotowe gospodarstwo zostało przejęte przez Państwo na podstawie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz.U. nr 18, poz.107). Zgodnie z treścią art.15 ust.1 pkt 1 dekretu gospodarstwo rolne nabyte na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej lub o ustroju rolnym i osadnictwie, lecz opuszczone przez właściciela przed wejściem w życie niniejszego dekretu, przechodzi z mocy prawa na własność Państwa - bez odszkodowania i wolne od obciążeń z wyjątkiem służebności gruntowych. Przejście gospodarstwa (działki) na własność Państwa stwierdza prezydium powiatowej rady narodowej (art.15 ust.2 dekretu). Z załączonego do akt sprawy orzeczenia Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego z dnia [...] sierpnia 1947 r. wynika, iż J. L. nadano gospodarstwo rolne położone w M. powiat C., gmina K. o powierzchni około [...]. Podstawą nadania było rozporządzenie Rady Ministrów: Ziem Odzyskanych, Administracji Publicznej, Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 9 stycznia 1947 r. wydanego w porozumieniu z ministrami: Skarbu i Handlu Zagranicznego w sprawie Komisji Osadnictwa Rolnego (Dz.U. R.P. nr 10, poz.45) będącego przepisem wykonawczym do dekretu z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarach Ziem Odzyskanych i byłego wolnego Miasta Gdańska (Dz.U. R.P. nr 49, poz.279). Z treści zawiadomienia Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w M. z dnia [...] lutego 1955 r. wynika natomiast, iż na opuszczone przez J. L. gospodarstwo rolne wprowadził się w dniu 30 stycznia 1955 r. J. N. Powyższe zawiadomienie potwierdza zatem fakt opuszczenia przedmiotowej nieruchomości przez jej właściciela przed datą wejścia w życie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. (tj. przed dniem 29 kwietnia 1955 r.). Ponadto z materiału dowodowego sprawy wynika wyraźnie, iż J. L. opuścił swoje gospodarstwo dobrowolnie. W dniu 10 listopada 1954 r. wymieniony zwrócił się bowiem do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z własnoręcznie napisanym podaniem zawierającym prośbę o "zwolnienie z gospodarki" z uwagi na fakt, iż od momentu, w którym zaprzestał pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej nie ma możliwości jej uprawiania. Z treści powyższego pisma wynika, iż J. L. chce dobrowolnie opuścić gospodarstwo oraz, że prosi o pozytywne rozpoznanie jego prośby. Wymieniony wskazuje, iż do opuszczenia gospodarstwa zmusza go trudna sytuacja rodzinna oraz finansowa, która nie pozwala mu na należyte uprawianie gospodarstwa. Powyższe zostało również potwierdzone przez J. L. we wniosku o przyjęcie gospodarstwa rolnego z dnia 13 listopada 1954 r. Minister Rolnictwa wskazał, iż nie mógł uwzględnić zarzutu zawartego we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, iż zebrana w niniejszej sprawie dokumentacja została sfałszowana przez Przewodniczącego Gminnej Rady Narodowej w M. Zdaniem wnioskodawcy W. L. Przewodniczący zmienił adres w podaniu jego ojca z dnia 10 listopada 1954 r., sam wyprodukował wniosek z dnia 13 listopada 1954 r. z podpisem byłego właściciela oraz napisał doniesienie do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w D. Okoliczności powyższe nie mogą być podstawą do stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, albowiem podstawę taką stanowić mogą wyłącznie wady samej decyzji, nie zaś wady postępowania administracyjnego, w którym decyzja ta została wydana. Ponadto zauważyć należy, iż przeprowadzenie postępowania zmierzającego do ustalenia, czy dany dokument urzędowy jest prawdziwy, czy też został sfałszowany, nie należy do kompetencji organów administracji. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi odmówił również wiarygodności złożonym do akt sprawy oświadczeniom świadków zgłoszonych przez wnioskodawcę dotyczących kwestii zmuszenia J. L. przez ówczesne władze do opuszczenia gospodarstwa. Organ podkreślił, iż oświadczenia te są identyczne w swojej treści, jak również zostały sporządzone prawie po 45 latach od daty przejęcia omawianego gospodarstwa na rzecz Skarbu Państwa. Organ wskazał równocześnie, iż nie ma kompetencji do uwzględnienia żądania wnioskodawcy o potwierdzenie faktu, iż w orzeczeniu Powiatowej Komisji Osadnictwa Rolnego w D. z dnia [...] sierpnia 1947 r. o wyznaczeniu J. L. gospodarstwa rolnego (działki) brakuje w pukncie 2 wpisu nieruchomości, tj. sklepu.
