Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 września 2013 r., sygn. I SA/Wa 60/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Apostolidis Sędziowie: WSA Mirosław Gdesz WSA Przemysław Żmich (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Aleksandra Borkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 września 2013 r. sprawy ze skarg R., B. E., M. W. K., Z. W., M. J., A. J., J. G., A. B. i R. J. na uchwałę Rady Miasta [...] z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie zasad obrotu lokalami mieszkalnymi W. 1. stwierdza nieważność § 6 i § 9 zaskarżonej uchwały; 2. oddala skargi w pozostałym zakresie; 3. zasądza od Miasta [...] na rzecz skarżących: M. W. K. kwotę 557 (pięćset pięćdziesiąt siedem) złotych, A. B. kwotę 300 (trzysta) złotych, Z. W. kwotę 140 (sto czterdzieści) złotych oraz solidarnie na rzecz A. J., M. J. i J. G. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 4. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz radcy prawnego P. M., tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 295,20 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć 20/100) złotych, w tym: tytułem opłaty kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem 23% podatku od towarów i usług kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych.

Uzasadnienie

R. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na uchwałę Rady [...] Nr [...] z dnia [...] grudnia 2011 r. w sprawie zasad obrotu lokalami mieszkalnymi (Dz. Urz. Woj. [...] z 2011 r. Nr [...], poz. [...] ze zm.) - zwaną dalej "uchwałą", w części dotyczącej § 6 ust. 1 pkt 1-5 uchwały. W skardze wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały w zaskarżonej części. Zaskarżonym przepisom uchwały zarzucił naruszenie: 1) art. 34 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) - zwanej dalej "ugn" poprzez wprowadzenie do uchwały dodatkowych kryteriów dotyczących osoby najemcy lokalu wbrew wyczerpującej regulacji ustawowej przewidującej prawo pierwszeństwa dla najemcy legitymującego się umową najmu zawartą na czas nieoznaczony pozbawiające najemców prawa pierwszeństwa; 2) art. 32 ust. 1 Konstytucji RP poprzez naruszenie zasady równości (dyskryminację najemców) poprzez wyłączenie określonych kategorii najemców z prawa pierwszeństwa, naruszenie zasady równego traktowania podmiotów mających jednakową cechę relewantną (statusu najemcy). Zdaniem R., zróżnicowania określonego w § 6 ust. 1 pkt 1-5 uchwały nie uzasadnia jej cel, tj. określenie przedmiotowych kryteriów dotyczących przeznaczenia bądź wyłączenia lokalu ze sprzedaży. W ocenie R., zróżnicowanie sytuacji najemców jest sprzeczne z celem przyznania przez ustawodawcę najemcy prawa pierwszeństwa, tj. ułatwieniem najemcy nabycia własności lokalu stabilizującej jego sytuację mieszkaniową, a także z normą konstytucyjną zawartą w art. 75 ust. 1 Konstytucji RP, dotyczącą popierania przez władzę publiczną działań obywateli zmierzających do uzyskania własnego mieszkania; 3) art. 2 Konstytucji RP, ponieważ zaprezentowane w uchwale zróżnicowanie najemców nie jest uzasadnione realizacją zasady sprawiedliwości społecznej wynikającej z art. 2 Konstytucji RP. Regulacja zawarta w § 6 ust. 1 uchwały dyskryminuje najemców, poprzez pozbawienie grupy najemców słabszych ekonomicznie uprawnienia stabilizującego ich sytuację mieszkaniową z powodu wcześniejszej publicznej pomocy finansowej. R. uważa też, że oparcia konstytucyjnego nie ma dyskryminowanie najemców będących: właścicielami, mających spółdzielcze prawo do lokalu, zbywców prawa własności lub spółdzielczych praw do lokali poprzez bardzo szeroki zakres stosowania tej regulacji. W § 6 ust. 1 uchwały nie sprecyzowano o jaką nieruchomość chodzi. Jeżeli chodzi o najemców mających zaległości czynszowe gmina ma inne możliwości prawne dochodzenia roszczeń, w tym zakończenie stosunku najmu. W ocenie skarżącego, wyłączenie pewnej kategorii najemców z prawa pierwszeństwa nie wchodzi w zakres zasad sprzedaży lokali; 4) art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) - zwanej dalej "usg", ponieważ przepis umożliwiający gminie określenie zasad gospodarowania nieruchomościami jest zbiorem reguł postępowania dla organu wykonawczego, ale zasady te nie mogą wkraczać, ani modyfikować materii ustawowej, a jedynie mogą stanowić jej dopełnienie bądź uzupełnienie (np. poprzez określenie nieruchomości, które nie będą przedmiotem sprzedaży). Uchwała wydana na podstawie tego przepisu nie może natomiast dotyczyć najemcy i jego sytuacji osobistej. Zdaniem R., Rada [...] w § 6 ust. 1 pkt 1-5 przekroczyła zakres upoważnienia ustawowego, czym naruszyła także wyrażoną w art. 7 Konstytucji RP zasadę praworządności.