Wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. I SA/Wa 1191/13
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Pirogowicz Sędziowie: Sędzia WSA Jolanta Dargas (spr.) Sędzia WSA Bożena Marciniak Protokolant starszy referent Tomasz Noske po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2014 r. sprawy ze skargi H. F. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji. 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz skarżącej H. F. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] marca 2013r. nr [...] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uchylił decyzję Wojewody [...] z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] i odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w W. z dnia [...] czerwca 1959 r. nr [...].
W sprawie ustalono następujący stan faktyczny i prawny:
Decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w W. z dnia [...] czerwca 1959 r. nr [...] orzeczono o przejęciu na rzecz Państwa opuszczonego gospodarstwa rolnego położonego w C., oznaczonego jako parcela nr [...] o pow. [...] ha, stanowiącego własność W. W.
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww decyzji wystąpiła H. F. (córka W.W.).
Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] stwierdził nieważność decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w W. z dnia [...] czerwca 1959 r. z uwagi na jej skierowanie do osoby nieżyjącej tj. W. W., który zmarł w dniu [...] marca 1959 r., a więc w dacie wydawania kwestionowanej decyzji nie żył.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w [...].
Rozpatrując odwołanie Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazał, że kwestionowana decyzja z dnia [...] czerwca 1959 r. wydana została na podstawie art. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym (Dz.U. nr 39, poz. 174) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 sierpnia 1961 r. w sprawie opuszczonych gospodarstw rolnych (Dz.U. nr 39, poz. 168). Organ odwoławczy podniósł, że w związku z tym, że w dniu wydania kwestionowanej decyzji W. W. nie żył, organ winien ją doręczyć jego spadkobiercom, a jeżeli nie byli oni znani organowi, to zgodnie z obowiązującym wówczas art. 24 ust. 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym należało pozostawić decyzję w aktach sprawy i wywiesić obwieszczenie, na widocznym miejscu w urzędzie wysyłającym oraz zamieścić dwukrotnie ogłoszenie w gazecie rządowej w odstępach co najmniej siedmiodniowych. Minister wskazał, ze obecnie nie można jednoznacznie stwierdzić ani tego, czy decyzja została skierowana do W. W. (brak możliwości ustalenia rozdzielnika osób, do których została skierowana), ani tego czy zostało wywieszone obwieszczenie (nie ma żadnego dowodu, ze tak uczyniono). Organ II instancji zaznaczył, że decyzje administracyjne dotyczące opuszczonych gospodarstw rolnych, jak wynika z istoty regulacji stanu prawnego opuszczonych nieruchomości, często dotyczyły właścicieli tych gospodarstw, którzy zmarli bądź zaginęli. Minister wskazał, ze gdyby nawet w czasie postępowania administracyjnego ustalono spadkobierców W. W., to jego gospodarstwo, jako opuszczone i tak podlegałoby przejęciu na własność Państwa, ponieważ jak wynika z akt sprawy nie było one poddawane zabiegom agrotechnicznym, właściciel ani żaden z jego następców prawnych nie zamieszkiwali na terenie gospodarstwa i nie uprawiali go. Tymczasem zgodnie z § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 sierpnia 1961 r. za gospodarstwo opuszczone przez właściciela uważa się takie gospodarstwo, na którym nie zamieszkuje właściciel, dzieci, a ponadto grunty nie są poddawane zabiegom agrotechnicznym. Zdaniem Ministra w sprawie niniejszej bezspornym jest, że przejęcie gospodarstwa na własność Państwa nastąpiło zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi w dniu wydania kwestionowanej decyzji. W ocenie organu odwoławczego niedoręczenie decyzji z dnia [...] czerwca 1959 r. spadkobiercom W. W. można uznać za naruszenie przepisów postępowania administracyjnego, polegające na braku udziału strony w tym postępowaniu, które to naruszenie stanowi podstawę do wznowienia postępowania, a nie do stwierdzenia nieważności decyzji z powodu rażącego naruszenia prawa. Przy czym jak zaznaczył Minister brak jest dowodów, że decyzję z [...] czerwca 1959 r. skierowano do nieżyjącego W.W.
