Wyrok WSA w Łodzi z dnia 20 czerwca 2014 r., sygn. III SA/Łd 341/14

Dnia 20 czerwca 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Cisowska - Sakrajda (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Monika Krzyżaniak, Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski, , Protokolant Sekretarz sądowy - Dorota Czubak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 maja 2014 roku sprawy ze skargi K. M. na decyzję Dyrektora [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wstrzymania płatności na zalesianie gruntów rolnych oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...]r. Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł., po rozpatrzeniu odwołania K. M., utrzymał w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P. T. z dnia [...]r. odmawiającą przyznania płatności na zalesianie.

W uzasadnieniu tej decyzji organ drugiej instancji podniósł, że w dniu 19 czerwca 2012r. K. M. złożył w Biurze Powiatowym ARiMR w P. T. wniosek o przyznanie pomocy na zalesianie na rok 2012. Postanowieniem z dnia [...]r. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR stwierdził spełnienie warunków do przyznania pomocy na zalesianie. Jak wynika z części C planu zalesienia gatunki biocenotyczne winny zostać posadzone w liczbie 200. Plan nie określał przy tym jakimi gatunkami biocenotycznymi miał posłużyć się skarżący, stąd w omawianym przypadku zastosowanie znajduje § 11 ust 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 marca 2009r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 (Dz.U. nr 48, poz. 390, ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem z dnia 19 marca 2009r. Zgodnie z tym przepisem rolnik wykonuje zalesienie przy użyciu sadzonek drzew i krzewów gatunków rodzimych, które są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia. W dniu 17 maja 2013r. skarżący złożył oświadczenie o wykonaniu zalesienia zgodnie z planem zalesienia. W dniu [...]r. w gospodarstwie skarżącego została przeprowadzona kontrola na miejscu w zakresie działania "Zalesianie gruntów rolnych i inne niż rolne". W toku kontroli inspektorzy stwierdzili m.in., iż gatunki biocenotyczne zasadzono pojedynczo na całej zalesionej powierzchni. Z przedłożonych w toku kontroli przez skarżącego faktur zakupu sadzonek (oraz późniejszego potwierdzenia tegoż ustalenia przez skarżącego i nadleśnictwo) wynikało, iż posłużył się on takimi gatunkami biocenotycznymi jak: lipa (160 sztuk - jak wynika z uzupełniającego postępowania dowodowego użyty gatunek lipy to lipa drobnolistna), kasztan (20 sztuk) i pigwa (20 sztuk). Wyżej wymienione gatunki nie zostały wymienione w pkt 3 "Gatunki domieszkowe i biocenotyczne" załącznika nr 1 rozporządzenia z dnia 19 marca 2009r. Tym samym nie zostały spełnione warunki kwalifikowalności z § 11 ust. 2 rozporządzenia z dnia 19 marca 2009r. W ocenie organu drugiej instancji powyższego ustalenia nie zmienia odpowiedź Nadleśnictwa S. stwierdzająca, iż gatunki wysadzone przez skarżącego pozytywnie wpłyną na udatność uprawy. Nie wpływa na rozstrzygnięcie także fakt, iż skarżący już po kontroli na miejscu usunął sadzonki pigwy i kasztanowca i dokonał nasadzeń gatunków biocenotycznych wymienionych w pkt 3 załącznika nr 1 rozporządzenia z dnia 19 marca 2009r., tj. po 20 sztuk głogu jednoszyjkowego oraz gruszy pospolitej. Zmiana (nowe nasadzenia) dotyczyła jedynie części gatunków biocenotycznych - pozostawiona lipa drobnolistna również nie znajduje się w pkt 3 załącznika nr 1 rozporządzenia z dnia 19 marca 2009r. - objęta załącznikiem jest jedynie odmiana szerokolistna. Zmiany nastąpiły po przeprowadzeniu przez organ kontroli na miejscu i wykryciu nieprawidłowości. Nie spełniono tym samym (w zakresie premii pielęgnacyjnej i zalesieniowej) przesłanek z art. 73 rozporządzenia nr 1122/2009. Producent rolny nie poinformował organu na piśmie w stosownym czasie, iż wniosek jest nieprawidłowy lub zdezaktualizował się od czasu złożenia. Nie jest również relewantna podnoszona przez skarżącego, w podaniu z dnia 8 października 2013r., okoliczność niewiedzy oraz zakupu gatunków biocenotycznych od podmiotu zajmującego się profesjonalnie sprzedażą sadzonek. Pomoc wspólnotowa nie jest przyznawana z urzędu, lecz tylko na wniosek strony. Strona ma obowiązek zapoznać się z regulacją działania oraz ma obowiązek, jeśli oczywiście chce skutecznie ubiegać się o pomoc, spełnić wszystkie warunki stawiane przez ustawodawcę wspólnotowego i krajowego. Tak więc dokonując zakupu sadzonek wpierw skarżący winien ustalić jakimi gatunkami może dokonać zalesienia w szczególności, iż plan zalesienia tego nie precyzował. Nic nie stało na przeszkodzie, aby skarżący skorzystał z pomocy instytucji doradczych, czy zwrócił się o opinię do organu. W ocenie organu drugiej instancji można zatem przyjąć, że skarżący nie dołożył w omawianym zakresie należytej staranności, w szczególności gdy weźmie się pod uwagę fakt, iż już w chwili składania wniosku (sekcja XII) podkreślany i wymagany jest obowiązek zapoznania się z obowiązkami związanymi z zalesieniem. Składając wniosek strona oświadcza także, że jest świadoma skutków niewykonania zobowiązań. Nie można zatem uznać, iż skarżący wykazał brak swej winy. Nie będzie zatem miał zastosowanie art. 73 rozporządzenia nr 1122/2009. Brak również podstaw do przyjęcia iż doszło do oczywistej omyłki. Zresztą zastosowanie regulującego ją przepisu dotyczyłoby sytuacji gdy błędami dotknięty byłby wniosek pomocowy, w rozpoznawanej sprawie zaś mamy do czynienia z błędami w realizacji prawidłowo wypełnionego wniosku. Z tych względów organ drugiej instancji uznał, że w zakresie premii pielęgnacyjnej i zalesieniowej w sprawie winien zostać zastosowany art. 18 ust. 1 lit. b rozporządzenia Komisji (UE) nr 65/2011 z dnia 27 stycznia 2011r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w odniesieniu do wprowadzenia procedur kontroli oraz do zasady wzajemnej zgodności w zakresie środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U.UE L z dnia 28 stycznia 2011r. Dz.U.UE.L.2011.25.8 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem nr 65/2011, i nie spełniono warunku określonego w § 11 ust 2 rozporządzenia z dnia 19 marca 2009r.