Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 5 kwietnia 2016 r., sygn. II SA/Ol 94/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janina Kosowska Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędzia WSA Piotr Chybicki Protokolant specjalista Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2016r. sprawy ze skargi K. C. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia "[...]"., Nr "[...]" w przedmiocie kary z tytułu urządzania gier hazardowych 1/ uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2/ zasądza od Dyrektora Izby Celnej na rzecz strony skarżącej K. C. kwotę 1957 zł (tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Naczelnik Urzędu Celnego, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2, art. 90, art. 91 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych (Dz.U. nr 201, poz. 1540 ze zm., dalej jako: u.g.h.), wymierzył K.C. karę pieniężną w wysokości 48 000 zł z tytułu urządzania gier na automatach: [...] nr [...], [...] o nr [...], [...] nr [...] oraz [...] nr [...], poza kasynem gry, tj. w punkcie gier A w E. W uzasadnieniu podano, że podczas wykonywania obowiązków służbowych przez funkcjonariuszy celnych w dniu [...] 2015r. ujawniono obecność wskazanych wyżej automatów w przedmiotowym lokalu. W wyniku czynności procesowych ustalono, że przedmiotowe automaty są włączone do sieci zasilania i udostępnione do gry. Dokonano precyzyjnych i szczegółowych oględzin automatów w celu ustalenia, czy ich eksploatacja w tym miejscu oraz charakterystyka techniczna, nie narusza warunków urządzania gier na automatach określonych w przepisach ustawy o grach hazardowych. Przeprowadzono eksperyment procesowy polegający na doświadczalnym odtworzeniu przebiegu dostępnych na nich gier. Na jednym z automatów nie było możliwości przeprowadzenia eksperymentu, gdyż podczas wypłaty z tego automatu wygranej pieniężnej przez jednego z graczy, automat zablokował się z powodu braku wystarczającej ilości monet w hopperze. Na pozostałych automatach przeprowadzono eksperymenty procesowe i ustalono, że gry na kontrolowanych urządzeniach rozgrywają się z ograniczoną ingerencją ze strony grającego, a sam grający pozbawiony jest możliwości wywierania jakiegokolwiek wpływu na ich przebieg i wynik, wygrana jest wypłacana bezpośrednio przez automat. Zostały one zabezpieczone i zatrzymane w charakterze dowodu rzeczowego. Do materiału zgromadzonego w niniejszej sprawie została włączona także opinia biegłego sądowego z dnia 25 marca 2015r. dotycząca przedmiotowych automatów, w której biegły stwierdził, że są to urządzenia komputerowe, oferujące gry organizowane w celach komercyjnych (wymagające opłat), o układzie symboli na zatrzymanych bębnach decyduje algorytm gry działający na zasadzie przypadku. W związku z tym grający - po uruchomieniu gry - nie jest w stanie przewidzieć jej wyniku. Automaty oferują możliwość prowadzenia kolejnych gier przez wykorzystanie zdobytych punktów we wcześniejszych grach (wygrana rzeczowa), a także umożliwiają bezpośrednią wypłatę pieniędzy. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego organ uznał, że automaty do gier umożliwiają prowadzenie gier o charakterze losowym i oferują zarówno wygrane pieniężne wypłacane bezpośrednio, jak i wygrane rzeczowe w postaci możliwości prowadzenia kolejnych gier za wygrane punktowe uzyskane w grach poprzednich. Spełniają zatem definicję gier na automatach w rozumieniu art. 2 ust. 3 i 4 u.g.h. Wskazano, że ustawa o grach hazardowych nie zawiera definicji pojęcia "urządzającego gry", zawartego w art. 89 ust. 1 u.g.h., a w związku z tym przy dokonywaniu interpretacji tego zapisu należy posłużyć się powszechnie przyjętym znaczeniem słowa "urządzanie". Powołując się na definicję słownikową podano, że może być ono rozumiane jako wyposażanie w odpowiednie sprzęty, organizowanie przedsięwzięcia, zapewnienie dobrych warunków materialnych. Podniesiono, że z treści art. 6 i 14 u.g.h. można wnioskować, że w przypadku urządzania gier chodzi o działalność hazardową w określonym miejscu, co oznacza jej organizowanie, udostępnienie sprzętu w określonym lokalu, zarządzanie nim, zapewnienie niezbędnego serwisu, układanie określonego sytemu gry, w tym poprzez zainstalowanie odpowiedniego oprogramowania urządzeń, ewentualne określenie i zapewnienie wygranych pieniężnych i/lub rzeczowych oraz czerpanie zysków z urządzania gier. W ocenie organu każdy, kto spełnia powyższe kryteria zakwalifikowania go jako urządzającego grę hazardową, bez względu na formę prawną, i o ile miejscem urządzenia gry nie będzie kasyno gry (z wyłączeniem prowadzenia działalności podstawie ważnych jeszcze zezwoleń, o których mowa wart. 129 ust. 1 u.g.h.) podlegać będzie karze pieniężnej, o której mowa w art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. Wskazano, że bezspornie działalność prowadzona w zakresie urządzania gier w tej sprawie miała miejsce poza kasynem gry zdefiniowanym art. 4 ust. 1 pkt 1 lit a) u.g.h., bez koncesji oraz bez rejestracji automatu, tj. z pominięciem wymogów, o których mowa w art. 6 ust. 1, art. 14 ust. 1 i art. 23a ust. 1 u.g.h. Podniesiono, że z umów serwisowych zawartych w dniu [...] 2014r. pomiędzy Spółką A a K.C. przy udziale Spółki B oraz Spółki C wynika, że serwisant w zamian za wynagrodzenie zobowiązał się do prowadzenia stałego serwisu urządzeń wskazanych przez Spółkę. Serwis ten obejmował w szczególności: stały nadzór nad stanem technicznym urządzeń, wykonanie napraw na każde żądanie Spółki, przy czym serwisant zobowiązał się m.in. do prowadzenia serwisu z zachowaniem należytej staranności i przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru swojej działalności, jedynie w oparciu o oryginalne części zamienne do urządzeń, z zachowaniem wszelkiej instrukcji, warunków oraz standardów producenta. Ustalono, że w zamian za świadczone usługi serwisantowi przysługiwać miało wynagrodzenie ryczałtowe liczone od każdego urządzenia w kwocie 100 zł brutto miesięcznie. Podniesiono, że w tej sytuacji strona postępowania wraz z dysponentem automatów współorganizowała urządzanie gier na automatach, zapewniając m.in. ich bieżącą obsługę, serwis, naprawę oraz pozostałe warunki eksploatacyjne. W związku z tym w ocenie organu zostały spełnione przesłanki do uznania strony za podmiot urządzający gry na automatach poza kasynem gry w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 i art. 2 ust. 3 i 4 u.g.h. Organ przedstawił także stanowisko na temat zasadności notyfikacji Komisji Europejskiej projektu u.g.h. Oceniono, że regulacje zawarte w przepisach u.g.h. nie mają charakteru przepisów technicznych w rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34/WE ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasady dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego i jako takie nie podlegały procedurze uprzedniej notyfikacji, o której mowa w art. 8 ust. 1 tej dyrektywy. Powołano się także na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2015r., w sprawie o sygn. akt P 4/14, w którym Trybunał orzekł, że art. 14 ust. 1 i art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. są zgodne z art. 2 i 7 w zw. z art. 9 oraz z art. 20 i 22 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Wskazano, że skoro przedmiotowe przepisy poddane kontroli przez Trybunał nie zostały zakwestionowane i derogowane z systemu prawnego RP, to nie ma podstaw do kwestionowania ich bezwzględnego obowiązywania i stosowania. W świetle wskazanego stanu faktycznego i prawnego organ uznał za dowiedzione, że strona urządzała w lokalu gry na automatach, spełniające definicję gier na automatach w rozumieniu przepisów u.g.h.