Wyrok WSA w Lublinie z dnia 14 grudnia 2016 r., sygn. I SA/Lu 654/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Halina Chitrosz-Roicka (sprawozdawca) Sędziowie WSA Wiesława Achrymowicz WSA Małgorzata Fita Protokolant Referent stażysta Paweł Kobylarz po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 14 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi J. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie łącznego zobowiązania pieniężnego na 2016 r. I. oddala skargę; II. przyznaje adwokatowi P. W. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką wynagrodzenie w kwocie [...]zł ([...] złotych sześćdziesiąt groszy), w tym VAT za pomoc prawną udzieloną z urzędu.

Uzasadnienie

Sygn. akt I SA/Lu [...]

U Z A S A D N I E N I E

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] maja 2016 r., Samorządowe Kolegium Odwoławcze - dalej: "SKO" po rozpatrzeniu odwołania J. R. od decyzji wydanej przez Wójta Gminy S. Ł. z dnia [...] lutego 2014r., Nr [...] w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na 2016r. w kwocie [...]zł - utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Z jej uzasadnienia wynika, że ustalając skarżącemu wymiar łącznego zobowiązania pieniężnego na 2016r. w kwocie [...]zł, za podstawę opodatkowania podatkiem leśnym przyjęto las o powierzchni 0,6000ha z zastosowaniem stawki podatkowej 42,1894zł za 1ha (art. 1 ustawy z dnia 30 października 2002r. o podatku leśnym, Dz. U. z 2016r., poz.374) - dalej: "u.p.l.", natomiast co do gruntów rolnych o powierzchni 4,2600ha fiz. (0,9660ha przeliczeniowe) zastosowano zwolnienie podatkowe na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2016r., poz. 617) - dalej: "u.p.r.". W odwołaniu skarżący zakwestionował zasadność kolejnego podwyższenia od roku 2016 hektarów przeliczeniowych. Wyjaśnił, że od 2011r. nie zmieniła się powierzchnia hektarów fizycznych jego gruntów i wynosi 4,26ha, natomiast powierzchnia hektarów przeliczeniowych zwiększyła się, pomimo że żadnych gruntów rolnych nie kupował. W 2011 r. powierzchnia hektarów przeliczeniowych wynosiła 0,608ha, w 2015r. - 0,8190ha, a już w 2016r. - 0,9660ha. Domagał się wyjaśnienia takiego stanu rzeczy zwłaszcza, że decyzja nie uzasadnia, dlaczego hektary przeliczeniowe zostały podwyższone. Mając na względzie, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uznała, że maksymalna powierzchnia użytków rolnych kwalifikowanych do płatności wynosi 3,21ha, to niegodnie z prawem - w jego ocenie - podwyższone zostały użytki rolne i hektary przeliczeniowe. SKO w rozpoznaniu tych zarzutów stwierdziło na wstępie, że stosownie do art. 1 u.p.r., opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Podstawę opodatkowania podatkiem rolnym dla gruntów gospodarstw rolnych stanowi liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego (art. 4 ust. 1 pkt 1 u.p.r.). Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1 u.p.r. o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej (art. 2 ust. 1 u.p.r.). W myśl natomiast art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.r. rolnym zwalnia się od podatku rolnego użytki rolne klasy V, VI i VIz. Z kolei, stosownie do art. 1 ust. 1 i 2 u.p.l., opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają określone w ustawie lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż działalność leśna. Lasem w rozumieniu ustawy są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynku jako lasy. Podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu wyrażona w hektarach wynikająca z ewidencji gruntów i budynków (art. 3 u.p.l.). Wobec tych regulacji, SKO wyjaśniło, że zasadą wynikającą ze wskazanych powyżej przepisów jest to, iż grunty sklasyfikowane w ewidencji jako las podlegają opodatkowaniu podatkiem leśnym, jeżeli natomiast sklasyfikowane są jako użytki rolne podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym, o ile nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż leśna w pierwszym przypadku i innej niż rolnicza, w drugim przypadku, ponieważ wówczas podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości i to według najwyższych stawek podatkowych od działalności gospodarczej. Podkreślając dalej, że podstawę wymiaru podatków, a także i świadczeń, w myśl 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2015r., poz. 520 z późn. zm.) - dalej: "u.p.g.k.", stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków., które mają walor dokumentu urzędowego, o jakim mowa w art. 194 Ordynacji podatkowej i stanowią dowód tego, co zostało w nich stwierdzone podało, że organ podatkowy nie ma podstaw do pomijania tych danych w postępowaniu podatkowym, zaś podatnik kwestionujący prawidłowość danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków, może wszcząć procedurę ich zmiany w organie prowadzącym ewidencję (starosta a w miastach na prawach powiatu, prezydent). Ewidencja gruntów i budynków jest więc urzędowym źródłem informacji faktycznych wykorzystywanych w postępowaniach administracyjnych i w każdym przypadku, gdy dane w deklaracji, czy informacji złożonej przez podatnika są niezgodne z danymi wynikającymi z ewidencji rozstrzygające znaczenie dla opodatkowania gruntów i budynków mają dane z niej wynikające. Odnosząc powyższe do stanu niniejszej sprawy SKO wywiodło, że z wypisu z ewidencji gruntów wynika, że skarżący jest właścicielem gruntów o powierzchni 4,2600ha położonych w S. oznaczonych jako grunty orne (R), grunty zakrzewione (Lz-Ł, Lz-Ps), łąki (Ł), grunty pod stawami (Ł, Ps), grunty rolne zabudowane (B-Ps), pastwiska trwałe (Ps) oraz rowy (W-Ps) - klasy V i VI oraz lasu o powierzchni 0,6000ha, dodając, że stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.r., użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych podlegają ustawowemu zwolnieniu od podatku rolnego. W związku z powyższym wskazanie w decyzji liczby hektarów przeliczeniowych jest informacją niemającą żadnego wpływu na treść skarżonego rozstrzygnięcia. SKO dalej argumentowało, że zgodnie z art. 4 ust. 1 u.p.r., podstawę opodatkowania podatkiem rolnym dla gruntów gospodarstw rolnych stanowi liczba hektarów przeliczeniowych, natomiast dla pozostałych gruntów - liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Liczbę hektarów przeliczeniowych ustala się na podstawie powierzchni, rodzajów i klasy użytków rolnych, które wynikają z ewidencji gruntów i budynków, prowadzonej dla danej miejscowości oraz zaliczenia ich, rozporządzeniem ministra finansów, do jednego z czterech okręgów podatkowych. Aby ustalić podstawę opodatkowania w podatku rolnym w gospodarstwach rolnych (liczbę hektarów przeliczeniowych) należy pomnożyć faktyczną powierzchnię użytków rolnych, gruntów pod stawami lub sadami, wyrażoną w hektarach fizycznych przez przypisany dla danego terenu przelicznik powierzchni użytków rolnych określony w tabeli zawartej w art. 4 ust. 5 u.p.r. Nie wymagają przeliczeń na hektary przeliczeniowe grunty objęte ustawą o podatku rolnym do 1 ha, ponieważ dla nich podstawę opodatkowania stanowi liczba hektarów fizycznych wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Podało nadto, że z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001r. (Dz. U. nr 143, poz. 1614) w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech okręgów podatkowych wynika, że Gmina S. Ł. należy do II okręgu podatkowego. Zasadnie zatem organ podatkowy dokonując wymiaru podatku na 2016r. przyjął do ustalenia hektarów przeliczeniowych i przeliczniki dla II okręgu podatkowego. Nadto w związku ze zmianą od 2016r. przepisów u.p.r., w odniesieniu do gruntów zabudowanych, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych wynoszących 0,00ha, liczba hektarów przeliczeniowych w stosunku do 2015r. uległa zwiększeniu o 0.147ha. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 7 u.p.r., grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, grunty pod rowami oraz grunty rolne zabudowane - bez względu na zaliczenie do okręgu podatkowego - przelicza się na hektary przeliczeniowe w taki sposób, że w odniesieniu do gruntów rolnych zabudowanych 1 ha gruntów stanowi 1bha przeliczeniowy, a w przypadku gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych oraz gruntów pod rowami 1ha stanowi 0,20 ha przeliczeniowe. SKO stwierdzając, że kwestię zasad opodatkowania w formie łącznego zobowiązania pieniężnego normuje art. 6c u.p.r., wyjaśniło, że zgodnie z tą regulacją, osobom fizycznym; na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku leśnego dotyczących przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, wysokość należnego zobowiązania podatkowego pobieranego w formie łącznego zobowiązania pieniężnego organ podatkowy ustala w jednej decyzji (nakazie płatniczym). Obowiązkiem podatkowym zgodnie z art. 4 Ordynacji podatkowej wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Oznacza to, że nakaz płatniczy (na łączne zobowiązanie pieniężne) niekoniecznie musi ustalać zobowiązanie podatkowe w podatku rolnym, podatku od nieruchomości czy podatku leśnym. SKO wskazało, że pomimo, iż na mocy art. 12 ust. 1 u.p.r., zwalnia się z opodatkowania podatkiem rolnym użytki rolne klasy V, VI i Vz, to na właścicielu takich gruntów ciąży co do zasady obowiązek podatkowy w podatku rolnym rozumiany jako powinność świadczenia podatku rolnego, jednakże nie przerodzi się on - tak jak w niniejszej sprawie - w ustalone konkretną kwotą zobowiązanie podatkowe, bo grunty korzystają z ustawowego zwolnienia od podatku rolnego. Jednakże obowiązkiem organu podatkowego w myśl art. 6c ust. 1 u.p.r. było ustalenie wymiaru w formie łącznego zobowiązania pieniężnego (nakazu płatniczego), pomimo, że zobowiązanie podatkowe w podatku rolnym nie powstało i wynosi "0" złotych. Dodało, że tożsamy stan faktyczny i prawny dotyczący opodatkowania przedmiotowych gruntów za 2015r. był przedmiotem oceny Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie na skutek wniesionej przez J. R. skargi na decyzję SKO z dnia [...] czerwca 2015r., Nr [...] Prawomocnym wyrokiem z dnia 24 lutego 2016r., sygn. akt I SA/Lu 918/15, Sąd skargę tę oddalił. Od tej decyzji J. R. w skardze do sądu, powielił zarzuty odwołania w kwestii podwyższenia w 2016r. hektarów przeliczeniowych, nie precyzując żądań i wniosków. W odpowiedzi na skargę SKO podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko i wniosło o oddalenie skargi.