Wyrok WSA w Krakowie z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. III SA/Kr 1645/22

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie WSA Renata Czeluśniak (spr.) WSA Ewa Michna po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi M. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z dnia 22 sierpnia 2022 r. nr SKO.NP/4115/292/2022 w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia skargę oddala.

Uzasadnienie

Burmistrz D. decyzją z dnia 15 marca 2022 r. znak: [...] odmówił skarżącej M. P. przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką A. B. (ur. 22 lutego 1951 r.).

Zdaniem organu w sprawie nie została spełniona przesłanka z art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, która uzależnia ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od wieku powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki.

W wyniku rozpoznania odwołania skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Tarnowie decyzją z dnia 17 maja 2022 r., sygn. akt SKO.NP/4115/173/2022 uchyliło ww. decyzję z dnia 15 marca 2022 r. i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania stwierdzając, że organ pomocy społecznej orzekając o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie uwzględnił zmiany stanu prawnego, która nastąpiła na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13. Nadto Kolegium wskazało, że dla stwierdzenia czy zachodzi w sprawie związek przyczynowo - skutkowy między rezygnacją bądź niepodejmowaniem zatrudnienia przez skarżącą a koniecznością sprawowania opieki nad matką istotne jest wskazanie jej historii zatrudnienia szczególnie w kontekście orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydanego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w D. z dnia 5 listopada 2015 r. SKO zwróciło uwagę, że ustalenia organu l instancji wynikające ze złożonego przez skarżącą oświadczenia z dnia 23 lutego 2022 r., w którym podała, że cyt. pracowałam do 30.09.2018 r. chociaż od 2014 r. faktycznie nie wykonywałam pracy ponieważ pierwotnie pobierałam świadczenie macierzyńskie, a następnie przebywałam na urlopie wychowawczym, na którym opiekowałam się już matką od 2015 r. - są niepełne w związku z czym wymagają doprecyzowania. Ponadto Kolegium wskazało, że organ I instancji nie zebrał pełnego materiału dowodowego, pozwalającego na ustalenie, czy niepodejmowanie aktywności zawodowej przez skarżącą ma związek z koniecznością sprawowania stałej opieki nad niepełnosprawną matką. Organ nie ustalił w szczegółowy sposób, jakich czynności pielęgnacyjno-opiekuńczych wymaga matka skarżącej mając na uwadze schorzenia na jakie cierpi oraz czy koniecznym jest aby opieka ta była sprawowana w sposób ciągły, uniemożliwiający skarżącej podjęcie zatrudnienia nawet w niewielkim rozmiarze. Organ odwoławczy wskazał, że ustalenia te winny być dokonane przede wszystkim poprzez sporządzenie opinii dotyczącej sprawności psychofizycznej matki skarżącej z wyszczególnieniem w jakim zakresie jest ona samodzielna, a w jakim wymaga bezwzględnie pomocy osób drugich, bądź poprzez sporządzenie oceny samoobsługi ww. wg skali Barthel przez podmiot mający w tym zakresie wiedzę i kompetencje, któremu organ zleci sporządzenie takiej opinii. Dodatkowo Kolegium wskazało, że oprócz skarżącej zobowiązane do alimentacji są dzieci niepełnosprawnej, tj. A. B., która mieszka i pracuje w W., D. M., która mieszka w K. i jest osobą pracującą, R. B. zamieszkujący w D. niepełnosprawny od urodzenia, legitymujący się znacznym stopniem niepełnosprawności. Dodatkowo osoba wymagająca opieki ma brata zamieszkującego w M., który jest emerytem. W tym stanie rzeczy, w opinii Kolegium istotnie jawi się zaangażowanie pozostałych członków rodziny w sprawowanie opieki, chociażby doraźnej wobec ww., co winien organ pomocowy ustalić w toku ponownie przeprowadzonego postępowania.