DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/391
z dnia 24 lutego 2025 r.
w sprawie zmiany decyzji 2012/642/WPZiB dotyczącej środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W dniu 15 października 2012 r. Rada przyjęła decyzję 2012/642/WPZiB (1). |
| (2) | W dniu 24 lutego 2022 r. prezydent Federacji Rosyjskiej ogłosił operację wojskową w Ukrainie i rosyjskie siły zbrojne rozpoczęły atak na Ukrainę, w tym z terytorium Białorusi. Taki atak jest jawnym naruszeniem integralności terytorialnej, suwerenności i niezależności Ukrainy. |
| (3) | W dniu 2 marca 2022 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/356 (2), którą zmieniono tytuł decyzji 2012/642/WPZiB i wprowadzono dalsze środki ograniczające w odpowiedzi na udział Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy. |
| (4) | W konkluzjach z dnia 19 lutego 2024 r. Rada stanowczo potępiła fakt, że białoruski reżim nadal wspiera Rosję w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie, i zaapelowała do Białorusi, aby zaprzestała tych działań i przestrzegała swoich zobowiązań międzynarodowych. |
| (5) | Ze względu na powagę sytuacji Rada uważa, że należy zmienić kryteria umieszczania w wykazie osób, podmiotów i organów podlegających zamrożeniu ich funduszy i zasobów gospodarczych oraz zakazowi udostępniania im takich funduszy i zasobów gospodarczych, aby umożliwić stosowanie ukierunkowanych środków ograniczających wobec osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów stanowiących część kompleksu wojskowo-przemysłowego na Białorusi, wspierających, materialnie lub finansowo, lub czerpiących z niego korzyści. |
| (6) | Konieczne jest także wzmocnienie zakazu wywozu towarów i technologii podwójnego zastosowania oraz towarów i technologii, które mogą przyczynić się do technologicznego wzmocnienia sektora obrony i bezpieczeństwa Białorusi, na rzecz podmiotów umieszczonych w wykazie osób prawnych, podmiotów lub organów w załączniku II do decyzji 2012/642/WPZiB. |
| (7) | Należy również rozszerzyć wykaz produktów, które mogłyby przyczynić się do wzmocnienia potencjału wojskowego i technologicznego Białorusi lub do rozwoju jej sektora obrony i bezpieczeństwa, poprzez umieszczenie w wykazie produktów wykorzystywanych przez Rosję w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie oraz produktów, które przyczyniają się do rozwoju lub produkcji systemów wojskowych Białorusi, w tym chemicznych prekursorów do produkcji środków rozpraszania tłumu, oprogramowania związanego z maszynami komputerowego sterowania numerycznego (CNC), rud i związków chromu oraz kontrolerów wykorzystywanych do sterowania bezzałogowymi statkami powietrznymi. |
| (8) | Należy również nałożyć dalsze ograniczenia na wywóz towarów, które mogą przyczyniać się do wzmocnienia potencjału przemysłowego Białorusi, takich jak pierwiastki chemiczne, wyroby pirotechniczne i materiały palne. |
| (9) | Ponadto, aby zminimalizować ryzyko obchodzenia środków ograniczających, należy rozszerzyć wykaz towarów i technologii objętych zakazem tranzytu przez terytorium Białorusi w odniesieniu do towarów i maszyn, które mogłyby przyczynić się w szczególności do wzmocnienia białoruskich zdolności przemysłowych. |
| (10) | Należy wprowadzić odstępstwa dotyczące dostarczania niektórych towarów i maszyn niezbędnych dla cywilnych niedostępnych publicznie sieci łączności elektronicznej. |
| (11) | Ponadto należy wprowadzić dalsze ograniczenia na przywóz aluminium pierwotnego, który pozwala Białorusi na zróżnicowanie źródeł przychodów, a tym samym umożliwia jej udział w agresji Rosji wobec Ukrainy. |
| (12) | Należy nałożyć ograniczenie na sprzedaż, dostawę, przekazywanie, wywóz lub dostarczanie oprogramowania związanego z poszukiwaniem ropy naftowej i gazu w celu dalszego ograniczenia zdolności Białorusi w zakresie poszukiwania i produkcji ropy naftowej i gazu oraz zminimalizowania ryzyka obchodzenia środków ograniczających z wykorzystaniem terytorium Białorusi. |
| (13) | Aby uniemożliwić podmiotom unijnym przyczynianie się do rozwoju infrastruktury Białorusi, należy wprowadzić zakaz na świadczenie usług budowlanych, w szczególności robót inżynieryjno-budowlanych. |
| (14) | Zakaz dotyczy sprzedaży, dostawy, przekazywania, wywozu lub dostarczania, bezpośrednio lub pośrednio, oprogramowania do zarządzania przedsiębiorstwem oraz oprogramowania do projektowania przemysłowego i produkcji przemysłowej na rzecz Republiki Białorusi, jej rządu, jej organów publicznych, podmiotów prawa publicznego lub agencji publicznych, lub jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej, jakiegokolwiek podmiotu lub organu działających w ich imieniu lub pod kierownictwem takiej osoby prawnej, podmiotu lub organu. Należy wyjaśnić, że sprzedaż, udzielanie licencji lub przekazywanie w jakikolwiek inny sposób praw własności intelektualnej lub tajemnic przedsiębiorstwa związanych z tym oprogramowaniem jest zakazane. |
| (15) | Należy wprowadzić odstępstwo od zakazu świadczenia usług budowlanych, architektonicznych i inżynieryjnych, usług doradztwa prawnego i usług doradztwa informatycznego, jeżeli usługi te są absolutnie niezbędne do funkcjonowania przedstawicielstwa konsularnego lub dyplomatycznego Białorusi znajdującego się w państwie członkowskim. |
| (16) | Należy także rozszerzyć zakres zakazu przyjmowania depozytów, aby uwzględnić depozyty od osób prawnych, podmiotów lub organów, które mają siedzibę w państwach trzecich i w przypadku których większość praw własności należy do obywateli rosyjskich lub osób fizycznych zamieszkałych na Białorusi. Ponadto uzależnia ona przyjmowanie depozytów na potrzeby niezakazanego handlu transgranicznego od wydania uprzedniego zezwolenia przez właściwe organy krajowe. |
| (17) | Należy także zakazać świadczenia usług, których przedmiotem jest udostępnianie portfeli służących do przechowywania kryptoaktywów, prowadzenie rachunków kryptoaktywów lub przechowywanie kryptoaktywów, na rzecz obywateli białoruskich lub osób fizycznych zamieszkałych na Białorusi, i aby ograniczyć obchodzenie tego zakazu, przewiduje się, że obywatele białoruscy lub osoby fizyczne zamieszkałe na Białorusi nie mogą być właścicielami ani nie mogą kontrolować osób prawnych, podmiotów lub organów świadczących takie usługi, a także nie mogą zajmować jakichkolwiek stanowisk w ich organach zarządzających. |
| (18) | Aby ułatwić działania społeczeństwu obywatelskiemu i mediom, należy wprowadzić, pod pewnymi warunkami, wyłączenie z zakazu dotyczące używania na Białorusi banknotów denominowanych w dowolnej walucie urzędowej państwa członkowskiego, jeżeli jest to niezbędne dla działań społeczeństwa obywatelskiego i mediów, które bezpośrednio propagują na Białorusi demokrację, prawa człowieka lub praworządność. |
| (19) | Ponadto, aby ograniczyć ryzyko obchodzenia środków ograniczających, należy zmienić zakaz drogowego transportu towarów na terytorium Unii, w tym w tranzycie, przez przedsiębiorstwa w co najmniej 25 % należące do białoruskiej osoby fizycznej lub prawnej. Podmiotom, które miały siedzibę w Unii przed dniem 8 kwietnia 2022 r. i działały już jako przedsiębiorstwa transportu drogowego, należy zakazać dokonywania jakichkolwiek zmian w ich strukturze kapitałowej, które zwiększyłyby procentowy udział będących własnością białoruskiej osoby fizycznej lub prawnej, białoruskiego podmiotu lub białoruskiego organu, chyba że po takiej zmianie odsetek ten pozostaje poniżej 25 %.. |
| (20) | Aby ułatwić zwalczanie powrotnego wywozu niektórych towarów, podmioty unijne, które sprzedają, dostarczają, przekazują lub wywożą takie towary do państw trzecich innych niż państwa wymienione w załączniku IVa do decyzji 2012/642/WPZiB, mają obowiązek wdrożenia mechanizmów należytej staranności umożliwiających identyfikację i ocenę ryzyka wywozu na Białoruś oraz ograniczanie tego ryzyka. Ponadto podmioty unijne są zobowiązane do zapewnienia, aby osoby prawne, podmioty i organy z siedzibą poza Unią, będące ich własnością lub znajdujące się pod ich kontrolą, również wdrażały te wymogi. |
| (21) | Należy wprowadzić odstępstwo zezwalające na uwolnienie środków finansowych, które zostały zamrożone z powodu zaangażowania w ich transfer banku pośredniczącego umieszczonego w wykazie, pod warunkiem że transfer odbywa się między dwiema nieumieszczonymi w wykazie osobami fizycznymi lub prawnymi, podmiotami lub organami i odbywa się z wykorzystaniem rachunków w nieumieszczonych w wykazie instytucjach kredytowych, a także wprowadzić odstępstwo zezwalające na uwolnienie środków finansowych, które zostały zamrożone z powodu zaangażowania w ich transfer banku emitującego umieszczonego w wykazie, pod warunkiem że transfer odbywa się między dwiema nieumieszczonymi w wykazie osobami fizycznymi lub prawnymi, podmiotami lub organami. |
| (22) | Poza tym należy wprowadzić pewne zmiany w odniesieniu do przepisów decyzji 2012/642/WPZiB, w tym w odniesieniu do przepisów dotyczących wyłączeń i odstępstw od zakazu wywozu towarów podwójnego zastosowania i zaawansowanych technologii. Ponadto istotne jest, by skreślić odniesienia do okresów przejściowych, które wygasły, oraz inne odniesienia, które nie są niezbędne do osiągnięcia zgodności z niektórymi przepisami tej decyzji. Celem usunięcia odniesień do okresów przejściowych, które już wygasły, nie jest wywołanie skutków prawnych w odniesieniu do wygasłych lub nadal obowiązujących umów ani w odniesieniu do stosowalności tych okresów przejściowych. |
| (23) | Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2012/642/WPZiB, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
W decyzji 2012/642/WPZiB wprowadza się następujące zmiany:
| 1) | w art. 1b wprowadza się następujące zmiany:
|
| 2) | w art. 2c wprowadza się następujące zmiany:
|
| 3) | w art. 2d wprowadza się następujące zmiany:
|
| 4) | w art. 2da wprowadza się następujące zmiany:
|
| 5) | dodaje się artykuł w brzmieniu: „Artykuł 2ed 1. Zakazuje się sprzedaży, dostawy, przekazywania, wywozu lub dostarczania, bezpośrednio lub pośrednio, oprogramowania na rzecz jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej, jakiegokolwiek podmiotu lub organu na Białorusi lub do użytku na Białorusi. 2. Zakazuje się:
3. Zakazy, o których mowa w ust. 1 nie mają zastosowania do sprzedaży, dostawy, przekazywania, wywozu lub dostarczania oprogramowania, które jest niezbędne do wykonywania do dnia 26 maja 2025 r. umów zawartych przed dniem 25 lutego 2025 r. lub umów dodatkowych niezbędnych do wykonania takich umów. 4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 i 2 właściwe organy mogą zezwolić, na warunkach, jakie uznają za stosowne, na sprzedaż, dostawę, przekazywanie lub wywóz i zapewnianie pomocy technicznej lub finansowej, po ustaleniu, że jest to niezbędne do zapewnienia kluczowych dostaw energii w Unii. 5. Dane państwo lub państwa członkowskie informują pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o każdym zezwoleniu udzielonym na podstawie ust. 4 w terminie dwóch tygodni od udzielenia tego zezwolenia. 6. Unia przyjmuje środki niezbędne do określenia odpowiednich produktów objętych niniejszym artykułem.” |
| 6) | skreśla się art. 2ec ust. 3 |
| 7) | w art. 2f uchyla się ust. 5; |
| 8) | w art. 2hc wprowadza się następujące zmiany:
|
| 9) | w art. 2o uchyla się ust. 2; |
| 10) | w art. 2p uchyla się ust. 2; |
| 11) | w art. 2q uchyla się ust. 2; |
| 12) | w art. 2r uchyla się ust. 2; |
| 13) | w art. 2ra wprowadza się następujące zmiany:
|
| 14) | w art. 2s wprowadza się następujące zmiany:
|
| 15) | w art. 2sa uchyla się ust. 5; |
| 16) | w art. 2t wprowadza się następujące zmiany:
|
| 17) | w art. 2u wprowadza się następujące zmiany:
|
| 18) | art. 2x ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Zakaz ustanowiony w ust. 1 nie ma zastosowania do sprzedaży, dostarczania, przekazywania i wywozu banknotów denominowanych w jakiejkolwiek walucie urzędowej państwa członkowskiego, pod warunkiem że taka sprzedaż, takie dostarczanie, takie przekazywanie lub wywóz są niezbędne do:
|
| 19) | w art. 2z wprowadza się następujące zmiany:
|
| 20) | art. 3 ust. 1 otrzymuje w brzmienie: „1. Państwa członkowskie przyjmują niezbędne środki, by zapobiec wjazdowi na ich terytorium lub przejazdowi przez nie osób wymienionych w załączniku I:
|
| 21) | w art. 4 ust. 1 wprowadza się następujące zmiany:
|
| 22) | dodaje się artykuł w brzmieniu: „Artykuł 5b 1. Na zasadzie odstępstwa od art. 4 niniejszej decyzji i pod warunkiem że dane środki finansowe zostały zamrożone w wyniku zaangażowania osoby prawnej, podmiotu lub organu wymienionych w załączniku I do niniejszej decyzji, lub osoby prawnej będącej własnością osoby prawnej, podmiotu lub organu, wymienionych w tym załączniku lub przez nie kontrolowaną, działających jako bank pośredniczący, podczas transferu tych środków finansowych do Unii z Republiki Białorusi, z innego państwa trzeciego, lub z Unii, właściwe organy państwa członkowskiego mogą, na warunkach, jakie uznają za stosowne, zezwolić na uwolnienie niektórych zamrożonych środków finansowych, po ustaleniu, że transfer takich środków finansowych jest:
Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych przechowywanych przez centralne depozyty papierów wartościowych w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 909/2014. 2. Na zasadzie odstępstwa od art. 4 niniejszej decyzji i pod warunkiem że dana płatność została zamrożona w wyniku przekazania do Unii z Republiki Białorusi, z państwa trzeciego, lub z Unii zainicjowanego za pośrednictwem lub od osoby prawnej, podmiotu lub organu wymienionych w załączniku I do niniejszej decyzji, lub za pośrednictwem lub od osoby prawnej będącej własnością osoby prawnej, podmiotu lub organu, wymienionych w tym załączniku, lub przez nie kontrolowaną, właściwe organy państwa członkowskiego mogą, na warunkach, jakie uznają za stosowne, zezwolić na zwolnienie tej zamrożonej płatności, po ustaleniu, że przekazanie tej płatności jest:
Niniejszy ustęp nie ma zastosowania do zamrożonych środków finansowych lub zasobów gospodarczych będących w posiadaniu centralnych depozytów papierów wartościowych w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 909/2014. Beneficjentami przeniesienia, o którym mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu mogą być jedynie obywatele państwa członkowskiego lub państwa-członka Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, lub też osoby fizyczne posiadające zezwolenie na pobyt tymczasowy lub stały w państwie członkowskim, państwie-członku Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii. Można udzielić jednego zezwolenia na wnioskodawcę na mocy niniejszego ustępu. Zainteresowane państwo członkowskie informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o każdym zezwoleniu udzielonym na podstawie niniejszego ustępu w terminie jednego tygodnia od udzielenia zezwolenia.” |
| 23) | art. 6a ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Właściwe organy państw członkowskich, w tym organy egzekwowania prawa, organy celne w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013, właściwe organy w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (*1), dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 (*2) i 2014/65/UE (*3), a także jednostki analityki finansowej, o których mowa w dyrektywie (UE) 2015/849 oraz administratorzy urzędowych rejestrów, w których rejestrowane są osoby fizyczne, osoby prawne, podmioty i organy, a także majątek nieruchomy lub ruchomy, niezwłocznie przetwarzają i wymieniają informacje, w tym dane osobowe oraz, w razie potrzeby, informacje, o których mowa w art. 6b, z innymi właściwymi organami ich państwa członkowskiego, z innymi właściwymi organami innych państw członkowskich oraz z Komisją, gdy takie przetwarzanie i wymiana danych są niezbędne do wykonywania zadań organu przetwarzającego lub otrzymującego na podstawie niniejszej decyzji, w szczególności gdy wykrywają przypadki lub próby naruszenia lub obejścia zakazów określonych w niniejszej decyzji. Niniejszy przepis nie narusza przepisów dotyczących poufności informacji będących w posiadaniu organów sądowych. (*1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/575/oj)." (*2) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2015/849/oj)." (*3) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173, z 12.6.2014, s. 349, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2014/65/oj)”." |
Artykuł 2
Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia 24 lutego 2025 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
K. KALLAS
(1) Decyzja Rady 2012/642/WPZiB z dnia 15 października 2012 r. dotycząca środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi i udziałem Białorusi w agresji Rosji wobec Ukrainy (Dz.U. L 285 z 17.10.2012, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2012/642/oj).
(2) Decyzja Rady (WPZiB) 2022/356 z dnia 2 marca 2022 r. zmieniająca decyzję 2012/642/WPZiB dotyczącą środków ograniczających w związku z sytuacją na Białorusi (Dz.U. L 67 z 2.3.2022, s. 103, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/356/oj).
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
