Procedura ustanowienia nowego i aktualizacja dotychczasowego herbu gminy

Prawo dzieli herby na ustanowione przed 1999 rokiem i po tej dacie. Gminy mające herb ustanowiony przed rokiem 1999 nie muszą przechodzić procedury opiniowania herbu, chyba że dokonują jakiejkolwiek w nim zmiany. A niedochowanie wymogów opiniowania oznacza nieważność uchwały rady gminy w sprawie ustanowienia herbu.

Przepisy o konieczności opiniowania wzorów herbów obowiązują od 1 stycznia 1999 r. Data ta jest kluczowa w zakresie herbów, jakimi posługują się gminy. Obowiązuje tu bowiem zasada praw nabytych. Gminy mogą korzystać z herbów sprzed 1 stycznia 1999 r. Natomiast w przypadku herbu ustanowionego po 1 stycznia 1999 r. podlegają przedstawionym w artykule regułom opiniowania. Sprawa się komplikuje, kiedy herb jest sprzed 1999 roku, ale został np. w 2022 roku zmieniony.

Ustanowienie herbu – podstawa prawna i zasady

Istotne są dla tego problemu dwa przepisy:

1) art. 5 ustawy z 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1126) – ustawa sprzed prawie 30 lat, która jest jednym z fundamentów wielu rozwiązań prawnych dla samorządów. Ustawa zmieniła m.in. poniższy art. 3;

2) art. 3 ustawy z 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz.U. z 1978 r. Nr 31, poz. 130).