Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w służbach mundurowych

Żołnierze pełniący zawodową służbę wojskową oraz funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej, określani często wspólnym pojęciem „służb mundurowych”, podlegają odpowiedzialności cywilnej i karnej tak jak inni obywatele. Oprócz tego podlegają odpowiedzialności charakterystycznej dla służb mundurowych, określonej przepisami ustaw pragmatycznych, na przykład ustawą z 4 września 1997 r. o dyscyplinie wojskowej.

Jedną ze szczególnych form odpowiedzialności przewiduje ustawa z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych zawsze spoczywa tylko na osobach fizycznych, które są pracownikami sektora finansów publicznych i dysponują środkami publicznymi. Do kategorii pracowników sektora finansów publicznych zalicza się osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych podmiotów wymienionych w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych. Jednak dla odpowiedzialności w zakresie dyscypliny finansów publicznych nie ma znaczenia podstawa prawna zatrudnienia, zasadne jest, że pojęcie pracownika użyte w tej ustawie odnosi się do każdej osoby świadczącej pracę na rzecz jednostki organizacyjnej sektora finansów publicznych na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania (art. 2 Kodeksu pracy).

W tej sytuacji także żołnierze zawodowi i funkcjonariusze służb mundurowych ponoszą odpowiedzialność za czyny polegające na naruszeniu dyscypliny finansów publicznych, z wszelkimi płynącymi z tego faktu konsekwencjami. Należy mieć bowiem na uwadze, że ukaranie pracownika jednostki sektora finansów publicznych za naruszenie dyscypliny finansów publicznych karą nagany lub karą pieniężną jest równoznaczne z jego ujemną oceną kwalifikacyjną, przewidzianą w odrębnych ustawach, i rodzi skutki przewidziane w tych ustawach. Pracownik taki, ponownie ukarany za naruszenie dyscypliny budżetowej lub dyscypliny finansów publicznych, traci prawo do wyróżnień, premii pieniężnych regulaminowych i uznaniowych do czasu zatarcia kary.