Zagospodarowanie przestrzenne
Jakie są konsekwencje zmiany lub uchwalenia planu miejscowego dla gminy
Uchwalenie lub zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wpływa na prawa własności lub prawa przysługujące użytkownikowi wieczystemu. Wpływ ten często niesie ze sobą negatywne skutki ekonomiczne dla właścicieli i użytkowników wieczystych. Dlatego przepisy przewidują różne narzędzia wyrównujące doznane w ten sposób uszczerbki. Gminy powinny pamiętać o tych roszczeniach, ponieważ uchybienia w procedurze ich realizacji mogą spowodować długotrwałe spory i wiązać się z dotkliwymi konsekwencjami finansowymi.

ANNA GŁÓWKA
radca prawny w Rödl & Partner w Warszawie
Na podstawie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej: u.p.z.p.) gminy mają prawo ustanawiania powszechnie wiążących na danym terenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Określają one przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz wskazują sposoby zagospodarowania i warunków zabudowy terenu.
Z uwagi na to, że tzw. działalność planistyczna gminy wpływa zwykle na wykonywanie prawa własności (a także praw przysługujących użytkownikowi wieczystemu) i może wywoływać niekorzystne skutki ekonomiczne, ustawodawca w art. 36 ust. 1-3 u.p.z.p. przewidział wyrównanie doznanych w ten sposób uszczerbków. Gminy powinny pamiętać o tych roszczeniach, ponieważ uchybienia w procedurze ich realizacji mogą spowodować długotrwałe spory i wiązać się z dotkliwymi konsekwencjami finansowymi.
Możliwe roszczenia wobec gminy
Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy:
1) odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo
