3. Obrót gotówkowy i bezgotówkowy
IZABELA MOTOWILCZUK
Rozliczenia pieniężne w jednostkach budżetowych oraz w samorządowych zakładach budżetowych mogą być przeprowadzane zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej.
3.1. Formy rozliczeń gotówkowych
Rozliczenia gotówkowe realizuje się za pośrednictwem:
l kasy zorganizowanej w jednostce - przez wpłatę lub wypłatę gotówki do/z kasy jednostki,
l kasy banku prowadzącego bankową obsługę jednostki - poprzez wpłatę lub wypłatę środków bezpośrednio na/z rachunku bankowego jednostki (także w przypadku prowadzenia przez bank na podstawie zawartej z jednostką umowy zastępczej obsługi kasowej - czyli gdy jednostka organizacyjna rezygnuje z prowadzenia kasy, a jej petenci wpłacają należne jej opłaty w kasie banku),
l czeków gotówkowych.
Czek gotówkowy jest to dyspozycja złożona w określonej prawem formie przez jego wystawcę skierowana do banku, nakazująca dokonanie:
l wypłaty wskazanej w nim kwoty okazicielowi czeku (czek na okaziciela) lub imiennie wskazanej w czeku osobie (czek imienny),
l obciążenia tą kwotą rachunku bankowego wystawcy.
Aby dokument mógł być uznany za czek i zrealizowany, zgodnie z art. 1-3 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. - Prawo czekowe, powinien zawierać:
l nazwę "czek" w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono,
l polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej,
l nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata),
l oznaczenie miejsca płatności (z tym, że w braku osobnego oznaczenia, za miejsce płatności uznaje się miejsce wymienione obok nazwiska trasata; jeżeli obok nazwiska trasata wymieniono kilka miejsc, czek jest płatny w miejscu, wymienionym najpierw; w braku takiego lub wszelkiego innego oznaczenia, czek jest płatny w miejscu wystawienia, a jeśli miejsce wystawienia nie zostało na nim wskazane, uważa się go za wystawiony w miejscu podanym obok nazwiska wystawcy),
l oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku,
l podpis wystawcy czeku.
Trasatem - czyli osobą, która ma obowiązek wypłacić sumę wskazaną na czeku, jest bank, w którym jest prowadzony rachunek bankowy jednostki. Istnieje możliwość przedstawienia czeku do zapłaty w innym banku - po uzyskaniu przez ten bank od trasata środków wystarczających do zapłaty czeku (art. 63b ust. 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe; dalej: prawo bankowe). Szczegółowe warunki przedstawienia czeku gotówkowego do zapłaty w innym banku określa
