4. Jak ująć w księgach weksle obce

PROBLEM

RADA

Otrzymany weksel przeznaczony na pokrycie należności trzeba ująć na koncie „Inne środki pieniężne” i wykazać w aktywach bilansu jako krótkoterminowe aktywa finansowe. Jeżeli wartość nominalna weksla przewyższa wartość należności, to różnicę należy zaliczyć do przychodów finansowych.

UZASADNIENIE

Weksel jest papierem wartościowym sporządzonym w przewidzianej prawem wekslowym formie. Wystawiony przez nabywcę na rzecz sprzedawcy stanowi przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia w oznaczonym terminie i miejscu wymienionej na nim sumy pieniężnej. Weksel może więc pełnić funkcję płatniczą i służyć uregulowaniu zobowiązania.

Otrzymanie weksla nie powoduje jednak umorzenia długu. Płatność, której dotyczy weksel, wygasa dopiero w momencie jego wykupu, czyli dokonania całkowitej zapłaty kwoty wynikającej z weksla.

Jeżeli suma wekslowa weksla przewyższa wartość należności, to różnicę należy zaliczyć do przychodów finansowych.

W świetle przepisów podatkowych otrzymanie weksla obcego jako zapłaty za należność nie powoduje u podatnika powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu. Przychód ten powstał już wcześniej, w momencie wystawienia faktury za dostarczony towar czy wykonaną usługę. Przychód u otrzymującego weksel powstanie wtedy, gdy kwota wekslowa przewyższy wartość należności. Wówczas nadwyżka ponad kwotę należności będzie stanowić przychód podlegający opodatkowaniu z chwilą otrzymania faktycznej zapłaty.

Otrzymany od odbiorcy weksel należy ująć w sumie wekslowej na koncie „Inne środki pieniężne” w korespondencji z kontem rozrachunkowym.

W bilansie weksle otrzymane tytułem zapłaty należności trzeba wykazać jako krótkoterminowe aktywa finansowe, dzieląc je według terminów płatności. I tak, weksle:

l płatne w terminie powyżej trzech miesięcy od dnia wystawienia, ale nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, należy wykazać w wartości nominalnej w pozycji B.III.1 lit. a) lub lit. b) aktywów bilansu jako „Krótkoterminowe aktywa finansowe - inne papiery wartościowe”,

l płatne w ciągu trzech miesięcy od dnia wystawienia należy wykazać w wartości nominalnej w pozycji B.III.1 lit. c) aktywów bilansu jako „Krótkoterminowe aktywa finansowe - inne środki pieniężne”.

Przykład

Spółka sprzedała swojemu kontrahentowi towar i wystawiła fakturę na kwotę brutto 7320 zł. Na pokrycie tej należności spółka otrzymała od odbiorcy weksel o wartości nominalnej 7500 zł. Termin wykupu weksla wynosił dwa miesiące. Kontrahent wykupił weksel w oznaczonym terminie.

Ewidencja księgowa

1. Sprzedaż towaru:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 7 320

Ma „Przychody ze sprzedaży” 6 000

Ma „VAT należny” 1 320

2. Otrzymanie weksla na pokrycie należności:

a) rozliczenie należności

Wn „Inne środki pieniężne” 7 320

- w analityce „Weksel obcy”

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 7 320

b) nadwyżka sumy wekslowej nad kwotą należności

Wn „Inne środki pieniężne” 180

- w analityce „Weksel obcy”

Ma „Przychody finansowe” 180

W bilansie otrzymany weksel zostanie wykazany jako „Krótkoterminowe aktywa finansowe - inne środki pieniężne” w kwocie 7500 zł.

3. Wykup weksla przez wystawcę:

Wn „Rachunek bankowy” 7 500

Ma „Inne środki pieniężne” 7 500

- w analityce „Weksel obcy”

l art. 3 ust. 1 pkt 25 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

l art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316

l ustawa z 28 kwietnia 1936 r. - Prawo wekslowe - Dz.U. Nr 37, poz. 282; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 73, poz. 501

Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF