Finanse publiczne - komentarz do ustawy
Ustawa o finansach publicznych to swoisty kodeks finansów publicznych. Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. to kolejna, wzbogacona wersja tego aktu. Wcześniejsze ustawy z 1998 r. i 2005 r. nie uwzględniały najnowszych rozwiązań mających wpłynąć na usprawnienie i dostosowanie zasad funkcjonowania sektora finansów publicznych do standardów europejskich. Obecnie obowiązująca ustawa, poprzez położenie szczególnego nacisku na jawność i przejrzystość finansów publicznych, w swoim założeniu miała stanowić fundament sprawnego demokratycznego państwa prawnego.

Przedmowa
Ustawodawca wprowadził niezbędne i gruntowne zmiany w organizacji sektora finansów publicznych oraz zasadach jego funkcjonowania. Tym samym wzmocnił i poprawił przejrzystość finansów publicznych, m.in. poprzez ograniczenie form organizacyjno-prawnych jednostek sektora finansów publicznych.
W ustawie wprowadzono także Wieloletni Plan Finansowy Państwa jako dokument ukierunkowujący politykę finansową państwa oraz wieloletnią prognozę finansową w jednostkach samorządu terytorialnego i rozwiązania w zakresie budżetu zadaniowego, a ponadto zaproponowano nowe regulacje usprawniające oraz wzmacniające system audytu wewnętrznego. Przyjęto również stabilne rozwiązania sprzyjające prowadzeniu racjonalnej gospodarki finansowej w budżecie państwa oraz w budżetach jednostek samorządu terytorialnego. Uzupełniono przy tym przepisy dotyczące zasad gospodarowania środkami publicznymi przez wprowadzenie katalogu środków publicznych, stanowiących niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym. Wzmocniono też normy ostrożnościowe w budżecie państwa i w budżetach jednostek samorządu terytorialnego oraz wprowadzono zmiany w zakresie gospodarowania środkami europejskimi i innymi środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych, niepodlegającymi zwrotowi.
Pomimo założeń ustawodawcy nie jest to akt łatwy do stosowania w praktyce, budzi wiele wątpliwości interpretacyjnych, co wymaga posiłkowania się licznymi wyjaśnieniami, orzecznictwem sądowym oraz stanowiskami doktryny w zakresie rozwiązania poszczególnych problemów występujących w praktyce działania jednostek sektora finansów publicznych.

