Komentarz do ustawy o pomocy społecznej - Art. 50
[Usługi opiekuńcze] Zróżnicowaną grupę świadczeń niepieniężnych w ramach pomocy społecznej stanowią usługi opiekuńcze. Ich różnorodność związana jest przede wszystkim z koniecznością dostosowania ich rodzaju i zakresu do indywidualnych potrzeb świadczeniobiorcy. Ponadto usługi opiekuńcze mogą być świadczone przez różne jednostki organizacyjne pomocy społecznej; mogą mieć charakter środowiskowy oraz instytucjonalny. Katalog osób uprawnionych do usług opiekuńczych obejmuje:
● osoby samotne, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawione,
● osoby, które wymagają pomocy innych osób, a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.
Osobą samotną, w rozumieniu komentowanego przepisu, jest osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe, niepozostająca w związku małżeńskim i nieposiadająca wstępnych ani zstępnych. Przyczyny pozbawienia możliwości korzystania z pomocy innych osób nie mają znaczenia przy rozpatrywaniu, czy dana osoba będzie uprawniona do świadczeń pielęgnacyjnych. Tylko fakt w postaci pozbawienia pomocy innych osób determinuje przysługiwanie uprawnienia. Rolą organu pomocy społecznej badającego fakt pozbawienia pomocy innych osób jest wykazanie, że osoba zainteresowana nie może liczyć na żadną pomoc.
(...) Przyznanie pomocy usług opiekuńczych pozostawione jest uznaniu organu administracji. Kontrola legalności decyzji wydawanych w ramach uznania administracyjnego jest więc ograniczona i sprowadza się do oceny, czy organ administracji uwzględnił całokształt okoliczności faktycznych, mających znaczenie w sprawie oraz czy w ramach swego uznania nie naruszył on zasady swobodnej oceny dowodów. Kontrola sądu administracyjnego dotyczy więc prawidłowości postępowania organu administracji poprzedzającego wydanie decyzji. W szczególności polega ona na sprawdzeniu, czy wydanie decyzji poprzedzone zostało prawidłowo przeprowadzonym postępowaniem dowodowym oraz wyjaśnieniem stanu faktycznego sprawy, do czego zobowiązane są organy obu instancji na podstawie art. 7, art. 77 § 1, art. 80 k.p.a. Decyzje odmowne dla wnioskodawcy powinny być uzasadniane w sposób jasny i przekonujący, a także winny zawierać precyzyjne wyjaśnienie przesłanek, którymi kierował się organ przy załatwieniu sprawy (...).
