(1)

Z wyjątkiem lotnictwa cywilnego w prawie Unii nie określono obecnie zharmonizowanych wymogów w zakresie skuteczności dotyczących urządzeń rentgenowskich stosowanych do wykrywania zagrożeń w przestrzeni publicznej. Poszczególne państwa członkowskie stosują różne wymogi w tym zakresie, co prowadzi do sytuacji, w której poziom ochrony ogółu społeczeństwa przed zagrożeniami bezpieczeństwa jest nierówny i nie zawsze wystarczająco wysoki. Terroryści i inni przestępcy mogą wykorzystywać powstałe w ten sposób słabe punkty, m.in. do organizowania ataków lub prowadzenia innej działalności przestępczej w państwach członkowskich o niższym poziomie bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych.

(2)

Ataki terrorystyczne, do których doszło w ostatnich latach w całej Unii, miały miejsce głównie w przestrzeniach publicznych, a ich celem byli zwykli ludzie. Aby pomóc w zapewnieniu wystarczająco wysokiego poziomu ochrony przed atakami terrorystycznymi i zagrożeniami bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych w całej Unii, należy ustanowić na szczeblu unijnym dobrowolne wymogi w zakresie skuteczności dotyczące urządzeń rentgenowskich.

(3)

Urządzenia do wykrywania zagrożeń, w tym urządzenia rentgenowskie, stosowane w lotnictwie cywilnym podlegają szczegółowym wymogom określonym w decyzji wykonawczej Komisji C(2015) 8005 (1). Wymogi te są dokładnie określone i zapewniają wysoki i spójny poziom ochrony w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego. W związku z tym dziedzina ta nie powinna wchodzić w zakres niniejszego zalecenia. Ponadto w celu zapewnienia jasności należy sprecyzować, że niniejsze zalecenie nie narusza przepisów aktów prawa Unii regulujących aspekty bezpieczeństwa urządzeń rentgenowskich.

(4)

W planie dla UE w dziedzinie zwalczania terroryzmu (2) Komisja zobowiązała się do wsparcia opracowywania dobrowolnych wymogów dotyczących technologii wykrywania zagrożeń, tak aby technologie te trafnie wykrywały zagrożenia przy jednoczesnym utrzymaniu mobilności osób. W celu realizacji tego zobowiązania Komisja powołała techniczną grupę roboczą ds. wymogów w zakresie skuteczności wykrywania zagrożeń, w skład której weszli eksperci z państw członkowskich, producenci i urzędnicy z szeregu służb Komisji, i zwróciła się do niej o pomoc w opracowaniu dobrowolnych ogólnounijnych wymogów w zakresie skuteczności dotyczących urządzeń rentgenowskich. Niniejsze zalecenie, a w szczególności zawarte w nim dobrowolne wymogi dotyczące dokumentacji produktu i skuteczności urządzeń rentgenowskich, powstało na podstawie prac przygotowawczych przeprowadzonych przez tę grupę roboczą.

(5)

Państwa członkowskie powinny stosować dobrowolne wymogi w zakresie skuteczności zawarte w niniejszym zaleceniu przy udzielaniu zamówień publicznych na urządzenia rentgenowskie przeznaczone do wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych.

(6)

Niniejsze zalecenie, które nie ma mocy wiążącej, nie powinno być rozumiane jako zobowiązujące państwa członkowskie do zamawiania lub stosowania określonych urządzeń rentgenowskich do wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych. Decyzje o tym, jakie urządzenia należy nabyć lub stosować w danej przestrzeni publicznej, powinny nadal być podejmowane wyłącznie przez państwa członkowskie, zgodnie z prawem Unii. Celem niniejszego zalecenia jest natomiast zachęcenie do stosowania dobrowolnych wymogów w zakresie skuteczności zawartych w niniejszym zaleceniu w kontekście udzielania zamówień publicznych w państwach członkowskich, aby pomóc w zapewnieniu równoważnego i wysokiego poziomu skuteczności wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa za pomocą urządzeń rentgenowskich stosowanych przez organy państw członkowskich w przestrzeniach publicznych w całej Unii.

(7)

Celem dobrowolnych wymogów w zakresie skuteczności zawartych w niniejszym zaleceniu nie jest zastąpienie krajowych norm dotyczących skuteczności urządzeń rentgenowskich, jeśli takie normy krajowe istnieją. W szczególności państwa członkowskie powinny zachować możliwość stosowania, zgodnie z prawem Unii, bardziej rygorystycznych wymogów w zakresie skuteczności urządzeń rentgenowskich wykorzystywanych do wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych.

(8)

Niniejsze zalecenie powinno w sposób pośredni zachęcać producentów do przestrzegania przedmiotowych wymogów w ramach przyszłej produkcji urządzeń rentgenowskich. Państwa członkowskie powinny zatem wymagać, aby w dokumentach zamówień dotyczących urządzeń rentgenowskich wykorzystywanych do wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa w przestrzeniach publicznych oferenci dołączali do oferty dokumentację produktu i deklarację zgodności opartą na własnej metodyce producenta w celu wykazania zgodności urządzeń rentgenowskich z dobrowolnymi wymogami w zakresie skuteczności zawartymi w niniejszym zaleceniu.

(9)

Używanie urządzeń rentgenowskich w przestrzeniach publicznych może stanowić wyzwanie z punktu widzenia prawa do ochrony prywatności i danych osobowych. Kluczowe znaczenie w kontekście wszystkich działań związanych z wykorzystaniem urządzeń rentgenowskich, w tym zamówień i eksploatacji urządzeń oraz wszelkich późniejszych czynności dotyczących przetwarzania, ma maksymalne ograniczenie inwazyjności, a w każdym razie postępowanie zgodnie z odpowiednimi aktami prawa Unii, w szczególności z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (3), dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 (4) oraz Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej.

(10)

Mając na uwadze w szczególności istotne osiągnięcia technologiczne w dziedzinie wykrywania zagrożeń bezpieczeństwa, dobrowolne wymogi w zakresie skuteczności dotyczące urządzeń rentgenowskich zawarte w niniejszym zaleceniu należy poddawać przeglądowi i w razie potrzeby dostosowywać. Komisja, z pomocą technicznej grupy roboczej ds. wymogów w zakresie skuteczności wykrywania zagrożeń, będzie zatem uważnie śledzić rozwój technologiczny i inne istotne wydarzenia oraz regularnie oceniać potrzebę wprowadzenia zmian w niniejszym zaleceniu.

(11)

W trosce o efektywność i przejrzystość należy zachęcić państwa członkowskie do realizacji niniejszego zalecenia i przedstawienia Komisji w rozsądnym terminie sprawozdania na temat wprowadzonych środków wykonawczych.

(12)

Na podstawie tych sprawozdań i wszelkich innych istotnych informacji Komisja, po upływie odpowiedniego czasu, oceni postępy w realizacji niniejszego zalecenia, między innymi w celu ustalenia, czy w tej dziedzinie konieczne są unijne akty prawne o mocy wiążącej,

1.

2.

3.

4.

5.

6.

1)

"koncepcja operacji (CONOPS)": dokument opisujący charakterystykę urządzenia i właściwe procedury działania;

2)

"czarny alarm": wizualne wskazanie dla operatora, gdy urządzenie rentgenowskie nie może całkowicie spenetrować prześwietlanego przedmiotu (znane także jako "alarm ekranowania" lub "alarm DARC");

3)

"dwuenergetyczność": wykorzystanie zależnego od energii tłumienia promieniowania rentgenowskiego w różnych materiałach do oszacowania efektywnej liczby atomowej prześwietlanych materiałów, zazwyczaj stosowane do rozróżniania materiałów organicznych i nieorganicznych;

4)

"podwójne obrazowanie": funkcja urządzenia rentgenowskiego, dzięki której wykrywanie zagrożeń wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie odbywa się pod dwoma różnymi kątami - co najmniej 60° i w rotacji nie większej niż 90° - aby uzyskać dwa równoczesne obrazy prześwietlanych przedmiotów;

5)

"wzmacnianie krawędzi": filtr do przetwarzania obrazu, który zwiększa kontrast krawędzi obrazu w celu poprawy jego widocznej ostrości;

6)

"efektywna liczba atomowa": rzeczywista (niecałkowita) liczba opisująca hipotetyczny pojedynczy element, który wykazywałby bardzo podobne tłumienie promieniowania rentgenowskiego jak prześwietlany przedmiot składający się z różnych elementów;

7)

"materiał nieorganiczny": w kontekście kontroli bezpieczeństwa przeprowadzanej za pomocą promieniowania rentgenowskiego - materiał o efektywnej liczbie atomowej większej niż 10;

8)

"obraz wielostronny": funkcja urządzenia rentgenowskiego, dzięki której wykrywanie zagrożeń wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie odbywa się pod różnymi kątami, aby uzyskać różne równoczesne obrazy prześwietlanych przedmiotów;

9)

"materiał organiczny": w kontekście kontroli bezpieczeństwa przeprowadzanej za pomocą promieniowania rentgenowskiego - materiał o efektywnej liczbie atomowej mniejszej niż 10;

10)

"projekcja wirtualnych obrazów zagrożeń (TIP)": funkcja oprogramowania używana w kontroli rentgenowskiej do łączenia wcześniej zarejestrowanego obrazu przedmiotu stanowiącego zagrożenie ze obrazem uzyskanym podczas pracy w celu utworzenia realistycznego połączonego obrazu, który jest prezentowany operatorowi w czasie zbliżonym do rzeczywistego.

-

wymiary całkowite powinny być wyrażone w milimetrach (mm) jako długość (L) x szerokość (W) x wysokość (H);

-

wielkość tunelu powinna być wyrażona w mm jako długość (L) x szerokość (W);

-

maksymalna wielkość przedmiotu, który może zostać prześwietlony, powinna być wyrażona w mm jako długość (L) x szerokość (W);

-

maksymalne obciążenie przenośnika powinno być równomiernie rozłożone i wyrażone w kilogramach (kg);

-

wysokość przenośnika (H) powinna być wyrażona w mm.

-

zasilanie urządzenia rentgenowskiego powinno być wyrażone w napięciu prądu przemiennego (VAC) z tolerancją ± 10 %;

-

Pobór mocy powinien być wyrażony w kilowoltoamperach (kVA).

-

należy podać liczbę generatorów (np. jeden, dwa, wiele);

-

napięcie anodowe powinno być wyrażone w kilowoltach (kV);

-

prąd wiązki powinien być wyrażony w miliamperach (mA);

-

należy opisać system chłodzenia (np. zamknięta chłodnica olejowa z tłoczeniem powietrza).

-

temperatura pracy powinna być wyrażona w stopniach Celsjusza (°C);

-

temperatura przechowywania powinna być wyrażona w stopniach Celsjusza (°C);

-

wilgotność powinna być wyrażona w przedziale w % (bez kondensacji).

-

dyrektywę 2006/42/WE w sprawie maszyn;

-

dyrektywę 2014/35/UE o niskim napięciu;

-

dyrektywę 2014/30/UE w sprawie kompatybilności elektromagnetycznej.

-

zdolność co najmniej dwukrotnego zbliżenia dowolnej części obrazu;

-

inwersja sygnału wideo, tak by umożliwić wyświetlanie obrazu monochromatycznego, na którym biel wyświetla się jako czerń, a czerń wyświetla się jako biel;

-

wzmacnianie krawędzi.

-

funkcja służąca do wyróżnienia materiałów nieorganicznych;

-

funkcja służąca do wyróżnienia materiałów organicznych.

-

ASTM F792-17e1, Standard Practice for Evaluating the Imaging Performance of Security X-Ray Systems, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2017, www.astm.org

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozpoznania drutów metalowych.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazu umożliwiającego wykrycie przez operatora lub algorytm przewodów ukrytych za pomocą materiałów blokujących o różnej grubości.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do rozróżniania przedmiotów o wysokim kontraście położonych blisko siebie.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozpoznania ołowianych cyfr, które w przeciwnym razie byłyby ukryte za stalowym materiałem blokującym.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozpoznania cienkich kawałków materiału organicznego.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozpoznania płytkich okrągłych wgłębień w stali.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozróżniania materiałów o różnych efektywnych liczbach atomowych.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do stałego rozpoznawania określonego materiału w zakresie różnych grubości.

-

zdolność urządzenia rentgenowskiego do wyświetlania obrazów, które mogą być wykorzystane przez operatora do rozróżniania materiałów organicznych o różnych efektywnych liczbach atomowych.