(1)

Nasze gospodarki i społeczeństwa są w coraz większym stopniu zależne od funkcjonowania internetu i łączności międzynarodowej umożliwiających osiągnięcie konkurencyjnej cyfryzacji Unii i jej gospodarki. W tym kontekście infrastruktura kabli podmorskich stanowi istotny element szerszego ekosystemu internetowego w osiąganiu europejskiej suwerenności cyfrowej, biorąc pod uwagę, że przeważająca większość międzynarodowego ruchu w sieci jest realizowana za pomocą kabli podmorskich. Komunikacja wewnątrzunijna wielu wysp w Unii, w tym trzech wyspiarskich państw członkowskich, a także unijnych regionów najbardziej oddalonych oraz krajów i terytoriów zamorskich, jest niemal całkowicie zależna od takich kabli podmorskich. W obecnym kontekście zwiększonego ryzyka i antagonistycznych zagrożeń bezpieczeństwa spowodowanych przez człowieka, biorąc pod uwagę wzajemnie połączony i transgraniczny charakter tej infrastruktury, rządy we wszystkich regionach świata zwracają szczególną uwagę na swoją potencjalną zależność od kabli o krytycznym znaczeniu, ponieważ systemowe i powszechne zakłócenia łączności wykorzystującej kable podmorskie mogłyby prowadzić do szczególnie poważnych konsekwencji w przypadku skoordynowanych ataków.

(2)

Państwa członkowskie potwierdziły konieczność podjęcia działań na szczeblu Unii. W wezwaniu z Nevers z 9 marca 2022 r. (1) uznano strategiczne znaczenie infrastruktury krytycznej, takiej jak sieci telekomunikacyjne i usługi cyfrowe, dla wielu funkcji krytycznych w naszych społeczeństwach, oraz fakt, że jest ona głównym celem cyberataków.

(3)

Aby podjąć działania następcze w związku z wezwaniem z Nevers, grupa współpracy NIS, przy wsparciu Komisji i Agencji Unii Europejskiej ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) oraz w porozumieniu z Organem Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC), przeprowadziła ocenę ryzyka wysokiego szczebla dotyczącą infrastruktury i sieci łączności, w tym kabli podmorskich. W tej ocenie ryzyka stwierdzono, że najpoważniejszymi rodzajami zagrożenia są fizyczne ataki na kable podmorskie/sabotaż kabli podmorskich oraz przerwy w dostawie zasilania mające wpływ na kable podmorskie, które opierają się na wzmacniakach. Na podstawie tych zagrożeń i szeregu zidentyfikowanych podatności na zagrożenia państwa członkowskie opracowały zestaw scenariuszy ryzyka o znaczeniu strategicznym z perspektywy UE. Obejmują one w szczególności ryzyko ingerencji państw trzecich w działalność dostawcy, dostawcy usług zarządzanych w zakresie bezpieczeństwa lub kabli podmorskich oraz ryzyko skoordynowanego ataku fizycznego na infrastrukturę cyfrową/sabotażu infrastruktury cyfrowej, w tym kabli podmorskich.

(4)

W zaleceniu Rady z grudnia 2022 r. w sprawie ogólnounijnego skoordynowanego podejścia do kwestii wzmocnienia odporności infrastruktury krytycznej (2) („zalecenie w sprawie odporności infrastruktury krytycznej”) określono ukierunkowane działania na szczeblu unijnym i krajowym dotyczące zwiększonej gotowości, wzmocnionej reakcji i współpracy międzynarodowej. Działania te koncentrują się w szczególności na infrastrukturze krytycznej o istotnym znaczeniu transgranicznym w określonych kluczowych sektorach, takich jak energetyka, transport, przestrzeń kosmiczna i infrastruktura cyfrowa.

(5)

W zaleceniu Rada wezwała Komisję do przeprowadzenia kompleksowego badania dotyczącego odporności podmorskich kabli telekomunikacyjnych oraz do prowadzenia z odpowiednimi zainteresowanymi stronami i ekspertami konsultacji na temat właściwych środków dotyczących ewentualnych znaczących incydentów związanych z infrastrukturą podmorską. Komisja przeprowadziła badania w tym zakresie i udostępni państwom członkowskim wnioski z tych badań przy zachowaniu odpowiedniego poziomu poufności. Niniejsze zalecenie ma na celu uzupełnienie i wsparcie wdrażania zalecenia w sprawie odporności infrastruktury krytycznej.

(6)

We wspólnym komunikacie w sprawie europejskiej strategii bezpieczeństwa gospodarczego z czerwca 2023 r. (3) zaproponowano, by przeprowadzić dalszą ocenę zagrożeń dla bezpieczeństwa fizycznego i cyberbezpieczeństwa infrastruktury krytycznej zgodnie z zaleceniem Rady z dnia 8 grudnia 2022 r., oraz określono kable podmorskie jako infrastrukturę krytyczną w kontekście tych zagrożeń. W sprawozdaniu dotyczącym stanu cyfrowej dekady w 2023 r. (4) Komisja zaleciła państwom członkowskim by „zintensyfikowa[ły] działania, w tym za pośrednictwem niezbędnych inwestycji, w celu zapewnienia bezpieczeństwa i odporności europejskiej infrastruktury cyfrowej, zwłaszcza infrastruktury szkieletowej i kabli podmorskich”.

(7)

W konkluzjach Rady Europejskiej z 27 października 2023 r. zwrócono uwagę na „potrzebę wprowadzenia skutecznych środków w celu wzmocnienia odporności i zapewnienia bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej”, podkreślając jednocześnie „znaczenie kompleksowego i skoordynowanego podejścia”. W tym kontekście ważne jest, aby Unia szybko zajęła się tymi kwestiami.

(8)

Wprowadzając środki na podstawie niniejszego zalecenia, w stosownych przypadkach, państwa członkowskie musiałyby działać zgodnie z odpowiednimi przepisami, obowiązkami i mechanizmami określonymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 (5) („EKŁE”), dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2555 (6) („dyrektywa NIS 2”) i dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2557 (7) („dyrektywa CER”).

(9)

Dyrektywą NIS 2, która zastępuje odpowiednie przepisy EKŁE dotyczące bezpieczeństwa sieci i usług oraz ich wdrażania i egzekwowania (art. 40 i 41 EKŁE), upoważniono państwa członkowskie do przyjmowania polityk związanych z utrzymywaniem ogólnej dostępności, integralności i poufności publicznego rdzenia otwartego internetu, w tym, w stosownych przypadkach, cyberbezpieczeństwa podmorskich kabli komunikacyjnych. Zgodnie z art. 23 dyrektywy NIS 2 incydenty mające wpływ na podmorskie kable komunikacyjne należy zgłaszać odpowiedniemu zespołowi reagowania na incydenty bezpieczeństwa komputerowego („CSIRT”) lub właściwemu organowi. Krajowe strategie cyberbezpieczeństwa państw członkowskich powinny, w stosownych przypadkach, uwzględniać cyberbezpieczeństwo podmorskich kabli komunikacyjnych i obejmować mapowanie potencjalnych zagrożeń cyberbezpieczeństwa oraz środki łagodzące w celu zapewnienia najwyższego poziomu ochrony tych kabli.

(10)

Dyrektywa CER ma na celu zapewnienie niezakłóconego świadczenia na rynku wewnętrznym usług kluczowych dla utrzymania niezbędnych funkcji społecznych lub niezbędnej działalności gospodarczej w jedenastu sektorach objętych dyrektywą. Obejmuje to zwiększenie odporności fizycznej podmiotów krytycznych świadczących takie usługi. Dyrektywa CER dotyczy sektora infrastruktury cyfrowej w zakresie identyfikacji podmiotów krytycznych w tym sektorze, przyjmowania strategii krajowych, ocen ryzyka państw członkowskich i środków wsparcia przez państwa członkowskie podmiotów uznanych przez nie za krytyczne.

(11)

W strategii Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa morskiego (8) zwrócono uwagę na zwiększone ryzyko ataków ze strony podmiotów działających w złym zamiarze na krytyczną infrastrukturę morską, w tym kable podmorskie, oraz zaproponowano działania mające na celu zwiększenie odporności i ochrony takiej infrastruktury.

(12)

Jak podkreślono w szóstym sprawozdaniu z postępu prac w realizacji strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa, UE wprowadziła przełomowe przepisy we wszystkich dziedzinach - od ochrony podmiotów krytycznych po zwiększenie cyberodporności. W międzyczasie jednak krajobraz zagrożeń dla bezpieczeństwa w Europie i w jej sąsiedztwie ciągle się zmienia, co świadczy o konieczności zachowania stałej czujności i wysokiego poziomu gotowości do sprostania nowym wyzwaniom w zakresie bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej, zarówno w internecie, jak i poza nim.

(13)

Niniejsze zalecenie ma na celu propagowanie synergii na szczeblu UE w celu zwiększenia bezpieczeństwa i odporności infrastruktury kabli podmorskich. Zaleca się w nim zarówno konkretne działania mające na celu ocenę i poprawę koordynacji między Unią a jej państwami członkowskimi w odniesieniu do bezpieczeństwa i odporności istniejącej i nowej infrastruktury kabli podmorskich, jak i w odniesieniu do wsparcia wspólnego wdrażania lub znacznej modernizacji takiej infrastruktury za pośrednictwem projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim („CPEI, ang. Cable Projects of European Interest”).

(14)

Infrastruktura kabli podmorskich obejmuje nie tylko kable, ale także wszelką infrastrukturę związaną z ich budową, eksploatacją, konserwacją i naprawą, taką jak centra logistyczne i naziemne części podmorskiego kabla łączącego się z nimi (np. trasy lądowe od studzienek plażowych do centrum logistycznego, ośrodka przetwarzania danych lub punkt dystrybucyjny/połączeniowy), centra naprawy, a także flotę statków służących do wdrażania, konserwacji i naprawy.

(15)

Komisja powołuje nieformalną grupę ekspertów ds. infrastruktury kabli podmorskich, w rozumieniu decyzji Komisji C(2016) 3301 z dnia 30 maja 2016 r. (9), składającą się z organów państw członkowskich („grupa ekspertów”), która zapewni Komisji doradztwo i wiedzę fachową w odniesieniu do działań następczych w związku z niniejszym zaleceniem, w szczególności w zakresie następujących kwestii:

(16)

Grupa ekspertów będzie zrzeszać niezbędnych ekspertów i służyć jako bezpieczna platforma koordynacji między państwami członkowskimi oraz zapewniać Komisji doradztwo i pomoc, uzupełniając role i zadania realizowane przez grupę współpracy NIS ustanowioną na mocy dyrektywy NIS 2 oraz Grupę ds. Odporności Podmiotów Krytycznych ustanowioną na mocy dyrektywy CER. Grupa ekspertów powinna ułatwiać szybką i skuteczną wymianę informacji między państwami członkowskimi a Komisją w kwestiach objętych zakresem niniejszego zalecenia. W celu utrzymania ścisłego związku między kwestiami bezpieczeństwa i odporności infrastruktury kabli podmorskich, a także jej finansowaniem, państwa członkowskie powinny w ramach grupy ekspertów regularnie konsultować się, aktualizować dane i ściśle współpracować, w stosownych przypadkach, z grupą współpracy NIS oraz Grupą ds. Odporności Podmiotów Krytycznych, komitetami państw członkowskich ds. unijnych programów finansowania, organami z państw trzecich, publicznymi instytucjami rozwojowymi i finansowymi, przedstawicielami przemysłu i innymi zainteresowanymi stronami. Taka współpraca ma odbywać się w ramach odpowiednich mandatów zaangażowanych grup, komitetów i organów. Konsultacje z komitetami ds. unijnych programów finansowania, a także z publicznymi instytucjami rozwojowymi i finansowymi służyłyby w szczególności wykorzystaniu synergii, a także łączeniu finansowania. Wymiana informacji powinna przebiegać przy zachowaniu odpowiedniego poziomu poufności.

(17)

Biorąc pod uwagę znaczenie osiągnięcia wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa fizycznego infrastruktury kabli podmorskich, niezależnie od jej właściciela, w niniejszym zaleceniu wzywa się państwa członkowskie do przyjęcia środków mających na celu zapewnienie, aby operatorzy infrastruktury kabli podmorskich spełniali najwyższe normy bezpieczeństwa (w tym, w stosownych przypadkach, normy na poziomie obronnym).

(18)

Aby osiągnąć wysoki poziom cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa fizycznego infrastruktury kabli podmorskich, należy zachęcać państwa członkowskie do gromadzenia odpowiednich informacji (10) od organizacji reprezentujących przedsiębiorstwa lub, w razie potrzeby, od poszczególnych przedsiębiorstw podlegających jurysdykcji tych państw. Informacje te należy wykorzystać do utworzenia, uzupełnienia i aktualizacji mapy krajowej infrastruktury kabli podmorskich wszystkich zainteresowanych państw członkowskich. Podczas wszelkiego gromadzenia lub wszelkiej wymiany informacji należy zachowywać poufność tych informacji oraz chronić bezpieczeństwo i interesy handlowe danych podmiotów.

(19)

Jako ważny krok w opracowaniu skonsolidowanej ogólnounijnej oceny należy przeprowadzić i ukończyć na szczeblu krajowym ocenę ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności mających wpływ na infrastrukturę kabli podmorskich. Należy przy tym uwzględnić, jako punkt wyjścia, istniejące ogólnounijne oceny ryzyka i oceny, w szczególności te przeprowadzone w następstwie „wezwania z Nevers”, konkluzji Rady w sprawie ewolucji stanu cyberbezpieczeństwa w UE oraz - w odniesieniu do cyberbezpieczeństwa sieci 5G - w następstwie zalecenia Komisji (UE) 2019/534 (11). Oceny krajowe powinny obejmować mapowanie istniejącej i planowanej infrastruktury. Wdrażając dyrektywę NIS 2, państwa członkowskie powinny jeszcze bardziej wzmocnić krajowe obowiązki dostawców i operatorów newralgicznych części infrastruktury.

(20)

Aby zwiększyć gotowość i zapewnić wkład w przyszłe skoordynowane oceny ryzyka na szczeblu Unii, należy zachęcać państwa członkowskie do poddawania podmiotów eksploatujących infrastrukturę kabli podmorskich regularnym testom warunków skrajnych. Takie testy warunków skrajnych pomogłyby ocenić odporność podmiotów w ramach różnych scenariuszy.

(21)

Należy uznać za konieczne jak najszybsze utworzenie, modernizację i konserwację infrastruktury kabli podmorskich, przy jednoczesnym ograniczeniu obciążeń administracyjnych do minimum. Z tego powodu należy zachęcać państwa członkowskie, aby wnioski administracyjne związane z planowaniem, nabywaniem, budową, eksploatacją, konserwacją oraz naprawą takiej infrastruktury były rozpatrywane online i w miarę możliwości jak najszybciej. Należy zwrócić uwagę państw członkowskich na zasadność wyznaczenia organu, który ułatwiłby i koordynował proces wydawania pozwoleń. Organ ten mógłby wyznaczyć koordynatora, który pełniłby funkcję pojedynczego punktu kontaktowego dla projektu. Ponadto, jeżeli jest to konieczne w celu przyznania odstępstwa na podstawie dyrektywy Rady 92/43/EWG (12) i dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (13), planowanie, nabywanie, budowę, eksploatację, konserwację oraz naprawę wspomnianej infrastruktury należy uznać za leżące w nadrzędnym interesie publicznym w rozumieniu wymienionych dyrektyw, o ile spełnione są pozostałe warunki określone w tych przepisach. Pozostaje to bez uszczerbku dla stosowania lub wdrażania innych przepisów prawa Unii w dziedzinie środowiska.

(22)

Należy zachęcać państwa członkowskie do współpracy na rzecz rozwoju zdolności w zakresie konserwacji i naprawy infrastruktury kabli podmorskich.

(23)

Należy uznać za konieczne uzupełnienie bieżących i planowanych ocen ryzyka dotyczących infrastruktur cyfrowych i fizycznych, od których zależą usługi cyfrowe, o szczególne oceny ryzyka i warianty środków ograniczających ryzyko dotyczących infrastruktury kabli podmorskich. Grupa ekspertów zostanie poproszona o udzielenie pomocy Komisji, w ścisłej współpracy z grupą współpracy NIS i Grupą ds. Odporności Podmiotów Krytycznych oraz przy wsparciu ENISA, w przeprowadzeniu skonsolidowanej ogólnounijnej oceny ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności, obejmującej zarówno cyberbezpieczeństwo, jak i bezpieczeństwo fizyczne infrastruktur kabli podmorskich i ich łańcuchów dostaw. Ta skonsolidowana ocena mogłaby opierać się na ustaleniach z przeprowadzonych ocen ryzyka, w szczególności krajowych ocen ryzyka dotyczących cyberbezpieczeństwa i bezpieczeństwa fizycznego infrastruktur kabli podmorskich i ich łańcuchów dostaw, a także na ustaleniach poczynionych w kontekście wezwania z Nevers i konkluzji Rady w sprawie ewolucji stanu cyberbezpieczeństwa w UE oraz - w odniesieniu do sieci 5G - w następstwie zalecenia (UE) 2019/534. Skonsolidowana ocena mogłaby doprowadzić do wydania zaleceń, które należałoby uwzględnić na szczeblu krajowym lub unijnym, w tym proponowanych środków łagodzących.

(24)

Na pierwszym etapie grupa ekspertów mogłaby pomóc Komisji w przeglądzie krajowych ocen ryzyka w celu zidentyfikowania brakujących informacji, które uniemożliwiłyby skonsolidowaną ogólnounijną ocenę ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności, w szczególności w odniesieniu do dostawców wysokiego ryzyka, oraz przeprowadzić przegląd mapowania istniejącej i planowanej infrastruktury kabli podmorskich dokonanego na szczeblu krajowym (w tym lokalizacji, przepustowości, charakterystyki technicznej i własności infrastruktury kablowej), a także wzajemnego oddziaływania między warstwami fizycznymi i logicznymi. Grupa ekspertów mogłaby wspierać Komisję w mapowaniu istniejącej infrastruktury kabli podmorskich na szczeblu UE i aktualizowaniu go, na podstawie mapowania krajowego, co najmniej raz w roku. Przegląd powinien uwzględniać wzajemne powiązania z inną infrastrukturą krytyczną, w szczególności z przewodami elektroenergetycznymi, gazociągami i instalacjami wytwarzającymi energię z morskich źródeł odnawialnych, a także z inną infrastrukturą telekomunikacyjną (14). Niewrażliwe informacje na temat mapowania mogą być udostępniane odpowiednim punktom informacyjnym dotyczącym infrastruktury, np. w kontekście dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/61/UE (15) (dyrektywy w sprawie zmniejszenia kosztów sieci szerokopasmowych) oraz przyszłego aktu w sprawie infrastruktury gigabitowej.

(25)

Na drugim etapie grupę ekspertów zachęca się do zaproponowania środków mających na celu uzupełnienie brakujących informacji oraz metodyki konsolidacji dodatkowych informacji z istniejącymi ocenami, ustanowienie podstawy ogólnounijnej oceny ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności.

(26)

W ramach trzeciego etapu grupę ekspertów zachęca się do stosowania metodyki ustanowionej w poprzednim etapie w celu przeprowadzenia rzeczywistego skonsolidowanego ogólnounijnego mapowania infrastruktury kabli podmorskich oraz ocen ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności infrastruktury kabli podmorskich, zwłaszcza w odniesieniu do dostawców wysokiego ryzyka. Ocena powinna obejmować propozycje środków łagodzących, w tym tego, które rodzaje ryzyka, podatności na zagrożenia i zależności można wyeliminować za pomocą projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim zgodnie z niniejszym zaleceniem, aby zniwelować strategiczne luki i ustanowić nowe połączenia, które zwiększyłyby odporność i zminimalizowałyby ryzyko. Etap ten obejmowałby również rozważania dotyczące harmonizacji testów warunków skrajnych, na przykład w odniesieniu do czasu reakcji i napraw, a także organizacji reagowania na incydenty i zdolności naprawy, ponad granicami cywilno-wojskowym i krajowo-regionalnymi.

(27)

Grupa ekspertów powinna służyć państwom członkowskim jako forum wymiany informacji między sobą oraz z Komisją, współpracując w celu zidentyfikowania potencjalnych luk w obowiązujących ramach legislacyjnych i tworzenia synergii. Może to obejmować informacje na temat orientacji sytuacyjnej, incydentów i reagowania na incydenty, a także stosowanych najlepszych praktyk. Wymiana informacji powinna przebiegać w sposób regularny i uporządkowany przy zachowaniu odpowiedniego poziomu poufności, w tym niejawności, w stosownych przypadkach. Należy umożliwić udział państw trzecich w poszczególnych przypadkach, na przykład w kontekście dwustronnych umów międzynarodowych.

(28)

Niniejsze zalecenie ma na celu zachęcenie do wdrażania lub znacznej modernizacji infrastruktury kabli podmorskich za pomocą projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim zgodnie z prawem UE, w tym z zasadami pomocy państwa. W tym celu należy zachęcać państwa członkowskie do współpracy z Komisją za pośrednictwem grupy ekspertów w celu wsparcia Komisji w przygotowywaniu propozycji wykazu strategicznych projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim spełniających szereg kryteriów zawartych w niniejszym zaleceniu.

(29)

Na podstawie skonsolidowanej ogólnounijnej oceny, o której mowa powyżej, zachęca się grupę ekspertów do przedstawienia propozycji wykazu projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim oraz sposobu, w jaki zniwelowałyby one zidentyfikowane strategiczne luki, ryzyko, podatności na zagrożenia i zależności z perspektywy całej Unii. Z zastrzeżeniem odpowiednich przepisów, wykaz ten można uwzględnić w ramach unijnych programów finansowania, w których zakres wchodzą takie projekty, w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1153 (16) („rozporządzenie CEF”), rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1529 (17) („rozporządzenie w sprawie IPA III”), rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 (18) („rozporządzenie w sprawie RRF”) oraz funduszy strukturalnych. W stosownych przypadkach wykaz ten mógłby zostać odzwierciedlony w aktach podstawowych lub załącznikach do nich poprzez zastosowanie aktów delegowanych, tak jak w przypadku rozporządzenia CEF. Żadne kwestie wynikające z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 (19) („rozporządzenie w sprawie ISWMR - »Globalny wymiar Europy«”) nie powinny prowadzić do opóźniania projektów już opracowanych w ramach strategii Global Gateway.

(30)

Kryteria identyfikacji projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim mogłyby opierać się na następujących elementach: Po pierwsze, warunkiem wstępnym jest to, aby mapowanie pozwalało dostarczyć dowody na istnienie luki w infrastrukturze kabli podmorskich, w tym potrzeby ustanowienia nowych lub alternatywnych bezpiecznych tras, czy też zwiększenia przepustowości lub odporności istniejącej podmorskiej infrastruktury kablowej. Ponadto wspomniane projekty powinny służyć znaczącemu przyczynianiu się do zwiększenia bezpieczeństwa łańcucha dostaw podmorskiej infrastruktury kablowej. Oprócz tego przedmiotowe projekty powinny mieć znaczenie geostrategiczne, biorąc pod uwagę interesy Unii i jej państw członkowskich, oraz służyć zaspokojeniu potrzeb w zakresie łączności, które są zbyt ryzykowne, aby mogły zostać zaspokojone wyłącznie za pomocą inwestycji prywatnych.

(31)

Kryteria wdrażania, które można by uwzględnić w przypadku projektów strategicznych, obejmują zapewnienie znaczących nowych inwestycji, których skutkiem będą znaczące nowe zdolności w zakresie bezpieczeństwa, wydajności i odporności, bezpieczeństwa łańcucha dostaw oraz zrównoważonego rozwoju. Zwiększenie wydajności wiązałoby się w szczególności z przepustowością danych i niskim opóźnieniem. Zwiększenie bezpieczeństwa i odporności obejmowałoby określenie zakresu fizycznych i logicznych nadmiarowych zdolności w ramach projektu, wysokie standardy bezpieczeństwa i technologie, takie jak systemy czujników i monitorowania, a także zdolności floty statków wdrożeniowych, konserwacyjnych i naprawczych.

(32)

Po wdrożeniu projekty strategiczne powinny skutkować zwiększeniem zrównoważoności infrastruktury kabli podmorskich dzięki zmniejszeniu jej wpływu na klimat, energię oraz ogólnego wpływu na środowisko.

(33)

Na podstawie znaczącej współpracy z międzynarodowymi partnerami strategicznymi, w szczególności za pośrednictwem rad handlowych i technologicznych oraz partnerstw cyfrowych, i zgodnie z konkluzjami Rady w sprawie dyplomacji cyfrowej UE z 26 czerwca 2023 r. należy zachęcać państwa członkowskie, w ramach koordynacji z Unią, do wzmożenia starań na rzecz rozwoju bezpiecznej, godnej zaufania i odpornej podmorskiej infrastruktury kablowej zgodnie z podejściem określonym w niniejszym zaleceniu. W przypadku utworzenia projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim projekty te powinny przyczyniać się do zapewnienia, aby UE dysponowała środkami umożliwiającymi bezpieczne połączenie się z partnerami strategicznymi. Dotyczy to w szczególności projektów strategicznych związanych ze współpracą w zakresie połączeń arktycznych, transatlantyckich i transpacyficznych. Za pomocą strategii Global Gateway zapewniono UE i jej państwom członkowskim ramy rozwoju ścisłej współpracy z odpowiednimi partnerami międzynarodowymi w celu umożliwienia godnej zaufania, bezpiecznej i odpornej łączności cyfrowej między UE a państwami i regionami objętymi rozporządzeniem w sprawie ISWMR - Globalny wymiar Europy i rozporządzeniem w sprawie IPA III w Afryce Subsaharyjskiej, Ameryce Łacińskiej i na Karaibach, w Azji i Pacyfiku oraz w krajach objętych polityką sąsiedztwa i krajach objętych procesem rozszerzenia. Mając na uwadze potrzebę utrzymania spójnego podejścia do bezpiecznej, godnej zaufania i odpornej infrastruktury kabli podmorskich oraz zapewnienia komplementarności działań wewnętrznych i zewnętrznych, należy zachęcać państwa członkowskie do korzystania z grupy ekspertów w celu koordynacji oraz wzajemnego informowania Komisji i Służby Działań Zewnętrznych w kwestiach wchodzących w zakres niniejszego zalecenia, zarówno w odniesieniu do wymiany dwustronnej z państwami trzecimi, jak i do współpracy wielostronnej.

(34)

Należy zachęcać państwa członkowskie do pracy w ramach skoordynowanego podejścia na forach wielostronnych i wielopodmiotowych, w tym na forum grupy G-7 i Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU), zgodnie z zasadami, celami i narzędziami dyplomacji cyfrowej UE.

(35)

UE powinna dążyć do dalszego pogłębienia współpracy z NATO w zakresie odporności, w tym infrastruktury krytycznej kabli podmorskich, zgodnie z trzecią wspólną deklaracją w sprawie współpracy UE-NATO (20), oraz promować komplementarność działań i unikać niepotrzebnego powielania działań, przy pełnym poszanowaniu zasad wzajemnej otwartości i przejrzystości, wzajemności oraz sprzyjania włączeniu społecznemu, a także autonomii decyzyjnej każdej organizacji. Na podstawie zaleceń zawartych w ostatecznym sprawozdaniu z oceny grupy zadaniowej UE-NATO (21), w kontekście zorganizowanego dialogu na temat odporności, personel UE powinien dążyć m.in. do dalszego promowania wspólnej orientacji sytuacyjnej z personelem NATO.

(36)

Niniejsze zalecenie stanowi wkład na rzecz pozyskiwania inwestycji w celu wywarcia wpływu transformacyjnego oraz ma na celu przyczynienie się do realizacji celów strategii Global Gateway dotyczących wzmocnienia globalnej łączności cyfrowej zgodnie z wartościami i normami UE. W ramach stosowania się do niniejszego zalecenia państwa członkowskie powinny stosować podejście „Drużyna Europy” oraz wykorzystywać istniejące struktury zarządzania ustanowione przez UE i państwa członkowskie w celu wdrożenia strategii Global Gateway i planów inwestycji gospodarczych.

(37)

Biorąc pod uwagę, że infrastruktura kabli podmorskich jest zazwyczaj wdrażana przez zainteresowane strony z sektora prywatnego, a także ze względu na strategiczne interesy zarówno Unii, jak i państw członkowskich, projekty związane z kablami o znaczeniu europejskim, o ile zostaną ustanowione, należy finansować prywatnie, a w razie potrzeby istnieje możliwość wsparcia z połączenia budżetu unijnego i krajowego zgodnie z zasadami pomocy państwa. Unijne programy finansowania można wykorzystywać w połączeniu z finansowaniem z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, krajowych banków prorozwojowych, innych instytucji rozwojowych i publicznych instytucji finansowych, a także z instytucji finansowych sektora prywatnego i inwestorów z sektora prywatnego, w tym za pośrednictwem partnerstw publiczno-prywatnych zgodnie z odpowiednimi przepisami regulującymi wykorzystanie budżetu Unii.

(38)

W ramach rozporządzenia CEF finansuje się obecnie kable podmorskie jako sieci szkieletowe łączące terytoria UE i Unię z państwami trzecimi. Znaczna nadsubskrypcja zaobserwowana w odnośnych zaproszeniach do składania wniosków wskazuje na rosnące zapotrzebowanie na finansowanie bezpiecznych, odpornych i wysoce wydajnych kabli podmorskich. Biorąc pod uwagę spójne koszty i zagrożenia, wsparcie finansowe w ramach instrumentu „Łącząc Europę” ma zasadnicze znaczenie dla zmniejszenia ryzyka i przyciągnięcia inwestycji prywatnych oraz umożliwienia finansowania projektów.

(39)

Komisja Europejska może rozważyć poprawę wykorzystania instrumentów finansowych i instrumentów łączonych w celu wsparcia projektów związanych z kablami o znaczeniu europejskim, wykorzystując budżet rozporządzenia CEF i innych odpowiednich instrumentów, aby przyciągnąć kapitał prywatny i działać na warunkach rynkowych, do wsparcia których zachęca się państwa członkowskie, ostatecznie za pośrednictwem krajowych banków i instytucji prorozwojowych. Sposobem na finansowanie przedmiotowych projektów może być InvestEU.

(40)

Niniejsze zalecenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla kompetencji państw członkowskich w odniesieniu do działalności z zakresu bezpieczeństwa publicznego, obronności, bezpieczeństwa narodowego oraz działalności państwa w obszarach prawa karnego, w tym dla prawa państw członkowskich do wykluczenia usługodawców lub dostawców z ich rynków ze względów bezpieczeństwa narodowego,