(1)

Rozporządzenie (UE) 2018/841 daje państwom członkowskim dostęp do kompensacji za określone nadwyżki emisji i zmniejszenie pochłaniania. Zgodnie z tym rozporządzeniem takie emisje i pochłanianie należy przypisać długoterminowym skutkom zmiany klimatu skutkującym nadwyżką emisji albo zmniejszeniem pochłaniaczy, pozostającym poza kontrolą państw członkowskich i niekwalifikującym się jako zjawiska katastrofalne, albo skutkom odziedziczonym wcześniejszych praktyk gospodarowania w państwach członkowskich, w których odsetek gleb organicznych na zarządzanych przez nie obszarach jest wyjątkowo wysoki.

(2)

Zgodnie z art. 13b ust. 8 rozporządzenia (UE) 2018/841 suchość klimatu uznaje się za cechę środowiskową do celów identyfikacji obszarów dotkniętych długoterminowymi skutkami zmiany klimatu. Aby przeanalizować zmiany stosunku zapotrzebowania na wodę do dostępności wody w długich okresach, należy zatem oprzeć się na wskaźniku suchości. Rozmieszczenie geograficzne biomów i wydajność zarządzanych gruntów są nierozerwalnie powiązane z suchością. Ponieważ wskaźnik suchości obejmuje podstawowe zmienne dotyczące opadów i potencjalnej ewapotranspiracji i jest niepodatny na lokalne skutki działalności człowieka, jest on wiarygodnym sposobem analizy zmian stosunku między zapotrzebowaniem na wodę a dostępnością wody w długich okresach.

(3)

Obszary, które zmieniły klasę suchości z wilgotnej lub suchej półwilgotnej na półsuchą, suchą lub ekstremalnie suchą, zgodnie z opisem w Konwencji ONZ w sprawie zwalczania pustynnienia, lub obszary sklasyfikowane jako półsuche, suche lub ekstremalnie suche, których odpowiedni wskaźnik suchości zmniejszył się, borykają się z ograniczeniami spowodowanymi niedoborem wody. Rosnący niedobór wody może prowadzić do zmian polegających na zmniejszeniu pokrywy roślinnej, obniżeniu zawartości węgla organicznego w glebie, osłabieniu struktury gleby, zmniejszeniu różnorodności biologicznej gleby i podniesieniu wskaźnika erozji gleby. Zmiany te powodują obniżenie zarówno potencjału sekwestracji dwutlenku węgla, jak i odporności gruntów na zmianę klimatu. Obszar, który im podlega należy zatem uznać za obszar dotknięty długoterminowymi skutkami zmiany klimatu.

(4)

Aby możliwe było wykorzystanie potencjalnie wyższej jakości danych potwierdzonych przez środowisko naukowe, państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania wskaźników innych niż wskaźnik suchości do określania obszarów dotkniętych długoterminowymi skutkami zmiany klimatu, pod warunkiem że wykażą one związek między długoterminowymi skutkami zmiany klimatu a zmniejszeniem zdolności gleby do sekwestracji dwutlenku węgla.

(5)

Powszechną praktyką w środowisku naukowym jest określanie występowania zjawisk naturalnych na 85. lub wyższym percentylu rozkładu lub jako wyjątkowego. Odsetek gleb organicznych na obszarze gruntów zarządzanych przez dane państwo członkowskie należy zatem uznać za wyjątkowo wysoki w porównaniu ze średnią unijną, jeżeli jest on równy lub wyższy od 85. percentyla rozkładu częstości występowania takich gleb we wszystkich państwach członkowskich.

(6)

Odziedziczone skutki wcześniejszych praktyk gospodarowania glebami organicznymi, takich jak odwadnianie lub zalesianie torfowisk, mogą przyspieszyć degradację gleb organicznych, a tym samym powodować emisje z gleby w perspektywie długoterminowej, co prowadzi do powstawania mniej odpornych ekosystemów. Obszary, na których widoczne są negatywne skutki takich wcześniejszych praktyk gospodarowania należy zatem również uznać za obszary dotknięte skutkami odziedziczonymi.

(7)

Aby nie naruszać integralności rozporządzenia (UE) 2018/841 i nie podważać starań państw członkowskich na rzecz osiągnięcia celów na 2030 r. określonych w tym rozporządzeniu, państwa członkowskie, które chcą skorzystać z dodatkowej kompensacji przewidzianej w tym rozporządzeniu, powinny przedstawić dowody działań podjętych w celu poprawy efektywności klimatycznej na dotkniętych obszarach, zarówno pod względem łagodzenia zmiany klimatu, jak i odporności na zmianę klimatu. Takie środki polityczne są warunkiem wstępnym korzystania z mechanizmu elastyczności. W przypadku długoterminowych skutków zmiany klimatu dane państwo członkowskie powinno zatem stosować praktyki i technologie zrównoważonego gospodarowania gruntami, a w przypadku odziedziczonych skutków wcześniejszych praktyk gospodarowania glebami organicznymi – jego starania powinny polegać na zarządzaniu poziomem zwierciadła wody lub równoważnych praktykach gospodarowania, które minimalizują negatywne skutki odziedziczone, przy jednoczesnym uwzględnieniu odporności dotkniętych obszarów.

(8)

Aby przedstawić dowody na nadmierne emisje i zmniejszające się pochłanianie, należy zastosować metodę porównania. Aby określić wielkość, w tonach ekwiwalentu CO₂, długoterminowych skutków zmiany klimatu lub skutków odziedziczonych wcześniejszych praktyk gospodarowania glebami organicznymi, należy porównać obszar dotknięty skutkami z obszarem, na którym nie występują te skutki o tych samych podstawowych cechach, takich jak wielkość, użytkowanie gruntów, klimat, konfiguracja terenu i typ gleby.

(9)

Ponieważ zarówno długoterminowe skutki zmiany klimatu, jak i skutki odziedziczone wcześniejszych praktyk gospodarowania glebami organicznymi wymagają odwrócenia negatywnych tendencji w zakresie pochłaniania dwutlenku węgla przez grunty, należy przedstawić dowody podjęcia takich starań na początku okresu dostosowania się do wymagań w latach 2026–2030.

(10)

Aby zapewnić zgodność z przedkładanymi wykazami gazów cieplarnianych wymaganymi na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 (2), dane wykorzystywane do celów potwierdzenia kwoty kompensacji za nadwyżkę emisji i zmniejszone pochłanianie powinny być zgodne z normami przejrzystości, dokładności, spójności, porównywalności i kompletności mającymi zastosowanie do przeglądów wykazów gazów cieplarnianych przeprowadzanych zgodnie z art. 38 tego rozporządzenia.

(11)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Zmian Klimatu,