DYREKTYWA DELEGOWANA KOMISJI (UE) 2025/2364
z dnia 8 września 2025 r.
zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w odniesieniu do wyłączenia dotyczącego ołowiu jako pierwiastka stopowego w stali, aluminium i miedzi
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (1), w szczególności jej art. 5 ust. 1 lit. a) i b),
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | Art. 4 ust. 1 dyrektywy 2011/65/UE nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby sprzęt elektryczny i elektroniczny wprowadzany do obrotu nie zawierał substancji niebezpiecznych wymienionych w załączniku II do tej dyrektywy. Ograniczenie to nie dotyczy określonych zastosowań objętych wyłączeniem wymienionych w załączniku III do tej dyrektywy. |
| (2) | W załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE wymieniono kategorie sprzętu elektrycznego i elektronicznego, którego dotyczy ta dyrektywa. |
| (3) | Ołów jest substancją objętą ograniczeniami wymienioną w załączniku II do dyrektywy 2011/65/UE. Maksymalna tolerowana wartość stężenia ołowiu masowo w materiałach jednorodnych wynosi 0,1 %. |
| (4) | Dyrektywą delegowaną Komisji (UE) 2018/739 (2) przyznano wyłączenie dotyczące stosowania ołowiu jako pierwiastka stopowego w stali do obróbki skrawaniem zawierającej do 0,35 % ołowiu masowo oraz w częściach wykonanych ze stali galwanizowanej metodą wsadowego cynkowania ogniowego zawierających do 0,2 % ołowiu masowo, jak określono w pkt 6a)-I załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE. Wyłączenie to obejmuje kategorie 1-7 i 10 sprzętu elektrycznego i elektronicznego wymienione w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE. Stosowanie wyłączenia określonego w pkt 6a) załącznika III do tej dyrektywy było ograniczone do urządzeń elektrycznych i elektronicznych kategorii 8, 9 i 11. |
| (5) | Dyrektywą delegowaną Komisji (UE) 2018/740 (3) przyznano wyłączenia dotyczące stosowania ołowiu jako pierwiastka stopowego w aluminium zawierającym do 0,4 % ołowiu masowo do obróbki skrawaniem albo w przypadku recyklingu złomu aluminium zawierającego ołów. Wyłączenia określono w pkt 6b)-I i 6b)-II załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE. Wyłączenia te obejmują kategorie 1-7 i 10 sprzętu elektrycznego i elektronicznego wymienione w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE. Stosowanie wyłączenia określonego w pkt 6b) załącznika III do tej dyrektywy było ograniczone do urządzeń elektrycznych i elektronicznych kategorii 8, 9 i 11. |
| (6) | Dyrektywą delegowaną Komisji (UE) 2018/741 (4) przyznano wyłączenie dotyczące stosowania stopu miedzi zawierającego do 4 % ołowiu masowo dla wszystkich kategorii, jak określono w pkt 6c) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE. |
| (7) | W dniach 17 stycznia 2020 r. i 20 stycznia 2020 r. Komisja otrzymała dwa wnioski o przedłużenie wyłączeń określonych w pkt 6a) i 6a)-I załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE w świetle postępu naukowo-technicznego, w szczególności w odniesieniu do zakresu wyłączenia. W dniach 2 grudnia 2019 r. i 17 stycznia 2020 r. Komisja otrzymała dwa wnioski o przedłużenie wyłączenia określonego w pkt 6b), 6b)-I i 6b)-II załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE, a w dniach 15 stycznia 2020 r. i 16 stycznia 2020 r. Komisja otrzymała dwa wnioski o przedłużenie wyłączenia określonego w pkt 6c) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE. |
| (8) | Wyłączenia określone w pkt 6a), 6b) i 6c) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE dotyczące sprzętu elektrycznego i elektronicznego kategorii 8 „wyroby medyczne do diagnostyki in vitro”, o której mowa w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE, miało wygasnąć w dniu 21 lipca 2023 r., natomiast wyłączenia dotyczące kategorii 9 „przyrządy do nadzoru i kontroli w obiektach przemysłowych” oraz 11 „inny sprzęt elektryczny i elektroniczny nieobjęty żadną z pozostałych kategorii”, o których mowa w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE, miały wygasnąć w dniu 21 lipca 2024 r. W dniu 20 stycznia 2023 r. otrzymano dwa wnioski o przedłużenie w odniesieniu do każdego wyłączenia określonego w pkt 6a) i 6b) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE, a w szczególności w odniesieniu do tych trzech kategorii. Zgodnie z art. 5 ust. 5 akapit drugi dyrektywy 2011/65/UE ich złożenie przedłużyło ważność obowiązujących wyłączeń do momentu podjęcia decyzji dotyczącej wniosków o przedłużenie. |
| (9) | Aby ocenić otrzymane wnioski, w 2022 r. przeprowadzono i sfinalizowano badanie poświęcone ocenie technicznej i naukowej (5). Dalsze badanie koncentrujące się na kategoriach, w odniesieniu do których złożono wniosek o przedłużenie na późniejszym etapie, przeprowadzono i zakończono w 2024 r. (6) Oceny obejmowały konsultacje z zainteresowanymi stronami zgodnie z art. 5 ust. 7 dyrektywy 2011/65/UE. |
| (10) | W ocenie wnioskowanego przedłużenia wyłączenia stwierdzono, że w odniesieniu do wyłączenia określonego w pkt 6a)-I załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE ołów w stali jest nadal niezbędny do osiągnięcia określonych właściwości obróbki skrawaniem. Zastąpienie lub usunięcie stali galwanizowanej metodą wsadowego cynkowania ogniowego nie jest obecnie technicznie wykonalne ani opłacalne pod względem ekonomicznym. Oba zastosowania techniczne można jednak podzielić na pkt 6a)-I i 6a)-II załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE, aby umożliwić bardziej szczegółową analizę w następnym przeglądzie. |
| (11) | Aby zapewnić wystarczająco dużo czasu na zastąpienie ołowiu w stali i uniknąć negatywnych skutków, które przewyższają korzyści płynące z zastąpienia, należy przyznać krótki okres obowiązywania dla tych zastosowań, zgodnie z art. 5 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy 2011/65/UE. W odniesieniu do pkt 6a), 6a)-I i 6a)-II załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE należy wyznaczyć jedną datę wygaśnięcia dla wszystkich kategorii wymienionych w załączniku I do tej dyrektywy. |
| (12) | Wyłączenie określone w pkt 6a) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE powinno wygasnąć 12 miesięcy po dacie decyzji dotyczącej wniosku o przedłużenie, zgodnie z art. 5 ust. 6 tej dyrektywy. |
| (13) | Jeżeli chodzi o wyłączenie określone w pkt 6b)-I załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE dotyczące ołowiu w aluminium pochodzącym z recyklingu złomu aluminium zawierającego ołów, stwierdzono, że stężenie ołowiu można dodatkowo obniżyć do 0,3 % masowo w aluminium. Należy to wskazać w nowym punkcie określającym, że takie aluminium jest stopem odlewniczym. |
| (14) | Stosowanie celowo dodanego ołowiu w aluminium do obróbki skrawaniem nie jest już potrzebne w przypadku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Na rynku istnieją niezawodne substytuty ołowiu w aluminium. Oczekuje się, że ostatni obszar zastosowania polegający na takim wyłączeniu zostanie zastąpiony alternatywami do 2025 r. Zgodnie z art. 5 ust. 6 dyrektywy 2011/65/UE należy ustalić maksymalny okres przejściowy wynoszący 18 miesięcy, aby umożliwić dostosowanie się poszczególnym uczestnikom rynku z przemysłu. |
| (15) | Stwierdzono, że stosowanie stopów aluminium zawierających ołów o stężeniu ołowiu poniżej 0,4 % masowo wymaga przeprojektowania i zmiany kwalifikacji sprzętu elektrycznego i elektronicznego należącego do kategorii 9 „przyrządy do nadzoru i kontroli w obiektach przemysłowych” oraz kategorii 11 o otwartym zakresie „inny sprzęt elektryczny i elektroniczny”, co wymaga więcej czasu na zapewnienie zgodności w porównaniu z innymi kategoriami, o których mowa w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE. W związku z tym w odniesieniu do tych dwóch kategorii należy rozważyć dłuższe okresy obowiązywania. |
| (16) | W odniesieniu do pkt 6c) załącznika III do dyrektywy 2011/65/UE dotyczącego stopów miedzi zawierających do 4 % ołowiu masowo w trakcie oceny naukowej i technicznej nie było możliwe określenie i zdefiniowanie obszarów zastosowania, które nie wymagają już wyłączenia, pomimo wielu wskazań, że ołów można skutecznie zastąpić w niektórych zastosowaniach. Ponieważ substytuty nie są wystarczająco niezawodne, należy przyznać przedłużenie wyłączenia. W świetle oceny technicznej należy ustalić jedną datę wygaśnięcia dla wszystkich kategorii wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2011/65/UE. |
| (17) | Włączenie materiałów i części składowych sprzętu elektrycznego i elektronicznego nie obniża poziomu ochrony środowiska i zdrowia przewidzianego w rozporządzeniu (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (7). Zgodnie z pkt 7 ograniczenia zawartego w pozycji 63 załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 ołów jest ograniczony w wyrobach i ich dostępnych częściach w celu zminimalizowania narażenia dzieci na ołów z wyrobów dostarczanych ogółowi społeczeństwa. Ołów w tych wyrobach lub dostępnych częściach jest ograniczony do nie więcej niż 0,05 % masy, jeżeli części składowe mogą być wkładane do ust. przez dzieci. Aby zapewnić zgodność z poziomem ochrony ustanowionym rozporządzeniem (WE) nr 1907/2006, zatwierdzone pozycje wyłączenia należy oznaczyć przypisem, który dodatkowo ogranicza zastosowania zgodnie z pkt 7 ograniczenia określonego w pozycji 63 załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. |
| (18) | Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2011/65/UE, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
W załączniku III do dyrektywy 2011/65/UE wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem do niniejszej dyrektywy.
Artykuł 2
1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej do dnia 30 czerwca 2026 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 lipca 2026 r..
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 3
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 4
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 8 września 2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 88, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2011/65/oj.
(2) Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2018/739 z dnia 1 marca 2018 r. zmieniająca, w celu dostosowania do postępu naukowego i technicznego, załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w odniesieniu do wyłączenia w przypadku zastosowania ołowiu jako pierwiastka stopowego w stali (Dz.U. L 123 z 18.5.2018, s. 103, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir_del/2018/739/oj).
(3) Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2018/740 z dnia 1 marca 2018 r. zmieniająca, w celu dostosowania do postępu naukowego i technicznego, załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w odniesieniu do wyłączenia w przypadku zastosowania ołowiu jako pierwiastka stopowego w aluminium (Dz.U. L 123 z 18.5.2018, s. 106, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir_del/2018/740/oj).
(4) Dyrektywa delegowana Komisji (UE) 2018/741 z dnia 1 marca 2018 r. zmieniająca, w celu dostosowania do postępu naukowego i technicznego, załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w odniesieniu do wyłączenia w przypadku zastosowania ołowiu jako pierwiastka stopowego w miedzi (Dz.U. L 123 z 18.5.2018, s. 109, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir_del/2018/741/oj).
(5) Sprawozdanie końcowe z badania (pakiet 22) jest dostępne pod adresem https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/c774eb67-7cc6-11ec-8c40-01aa75ed71a1/language-pl.
(6) Sprawozdanie końcowe z badania (pakiet 27) jest dostępne pod adresem https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/708d9a2a-26e1-11ef-a195-01aa75ed71a1/language-pl/format-PDF/source-327348441.
(7) Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2006/1907/oj).
ZAŁĄCZNIK
W załączniku III do dyrektywy 2011/65/UE pkt 6a), 6a)-I, 6b), 6b)-I, 6b)-II i 6c) otrzymują brzmienie:
| „6a) | Ołów jako pierwiastek stopowy w stali do obróbki skrawaniem i w stali galwanizowanej zawierającej do 0,35 % ołowiu masowo | Wygasa dnia 11 grudnia 2026 r. |
| 6a)-I | Ołów jako pierwiastek stopowy w stali do obróbki skrawaniem zawierającej do 0,35 % ołowiu masowo (*1) | Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. dla wszystkich kategorii. |
| 6a)-II | Ołów jako pierwiastek stopowy w częściach wykonanych ze stali galwanizowanej metodą wsadowego cynkowania ogniowego zawierających do 0,2 % ołowiu masowo (*1) | Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. dla wszystkich kategorii. |
| 6b) | Ołów jako pierwiastek stopowy w aluminium zawierającym do 0,4 % ołowiu masowo | Wygasa dnia 11 czerwca 2027 r. |
| 6b)-I | Ołów jako pierwiastek stopowy w aluminium zawierającym do 0,4 % ołowiu masowo, pod warunkiem że pochodzi z recyklingu złomu aluminium zawierającego ołów (*1) | Wygasa dnia 11 grudnia 2026 r. dla kategorii 1-7, 10. Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. dla przyrządów do nadzoru i kontroli w obiektach przemysłowych kategorii 9, a także dla kategorii 11. |
| 6b)-II | Ołów jako pierwiastek stopowy w aluminium do obróbki skrawaniem przy zawartości ołowiu do 0,4 % masowo (*1) | Wygasa dnia 11 czerwca 2027 r. dla kategorii 1-7, 10. Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. dla przyrządów do nadzoru i kontroli w obiektach przemysłowych kategorii 9, a także dla kategorii 11 (*). |
| 6b)-III | Ołów jako pierwiastek stopowy w stopach odlewniczych aluminium zawierających do 0,3 % ołowiu masowo, pod warunkiem że pochodzi z recyklingu złomu aluminium zawierającego ołów (*1) | Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. dla kategorii 1-8, 9 innych niż przyrządy do nadzoru i kontroli w obiektach przemysłowych, a także dla kategorii 10. |
| 6c) | Stop miedzi zawierający do 4 % ołowiu masowo (*1) | Wygasa dnia 30 czerwca 2027 r. |
(*1) Wyłączenie nie obejmuje EEE dostarczanego ogółowi społeczeństwa, w przypadku gdy EEE lub jego dostępna część może, w normalnych lub przewidywalnych warunkach użytkowania, być wkładana do ust. przez dzieci. Wyłączenie ma jednak zastosowanie w przypadku, gdy można wykazać, że zarówno:
| - | szybkość uwalniania ołowiu z takiego EEE lub wszelkich dostępnych części, niezależnie od tego, czy są one powlekane czy niepowlekane, nie przekracza 0,05 μg/cm2 na godzinę (co odpowiada 0,05 μg/g/h), |
| - | w przypadku wyrobów powlekanych powłoka jest wystarczająca w celu zapewnienia, by ta szybkość uwalniania nie została przekroczona w okresie co najmniej dwóch lat użytkowania EEE w normalnych lub racjonalnie przewidywalnych warunkach. |
Do celów niniejszego przypisu uważa się, że EEE lub jego dostępna część mogą być wkładane do ust. przez dzieci, jeżeli jeden z ich wymiarów nie przekracza 5 cm bądź jeżeli posiada możliwą do odłączenia lub wystającą część tej wielkości.”.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
