Regulacja środków unikania konfliktu interesów już od 1 marca 2018 r.

Projektowana obecnie ustawa o jawności życia publicznego zakłada uregulowanie aktualnie rozproszonych szeroko rozumianych środków unikania konfliktu interesów przez osoby pełniące funkcje publiczne w jednym akcie prawnym.

Obecne regulacje prawne w tym zakresie zawarte są z jednej strony w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, z drugiej zaś strony w szeregu innych przepisów regulujących status prawny konkretnych osób pełniących funkcje publiczne, np. w samorządowych ustawach ustrojowych (tj. ustawie o samorządzie gminnym, ustawie o samorządzie powiatowym i ustawie o samorządzie województwa), w zakresie osób pełniących funkcje publiczne w organach jednostek samorządu terytorialnego. Wszystkie te przepisy mają zostać uchylone wraz z wejściem w życie projektowanej ustawy o jawności życia publicznego. Projekt tej ustawy zaprezentowano dnia 23 października 2017 r. Dnia 6 listopada 2017 r. w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów zorganizowano konferencję podsumowującą pierwszy etap procesu konsultacji publicznych, której efektem było przedłożenie drugiej wersji projektu ustawy (projekt z dnia 13 listopada 2017 r.). Druga tura konsultacji społecznych odbyła się dnia 27 listopada 2017 r., kiedy to omówiony został zaktualizowany projekt ustawy. Efektem tych konsultacji jest przedłożenie dnia 12 grudnia 2017 r. kolejnej (trzeciej) wersji projektu.

Co nowego?

Jedną z nowości zaproponowanej przez projektodawców jest wprowadzenie ogólnego przepisu, zgodnie z którym osoba pełniąca funkcję publiczną, w czasie pełnienia tej funkcji, oraz, w przypadkach określonych w ustawie, po ustaniu pełnienia tej funkcji, jest obowiązana unikać konfliktu interesów polegającego na wykonywaniu zajęć, które mogłoby wywołać podejrzenie o stronniczość lub występowanie w interesie podmiotu, w którym nie pełni funkcji publicznej. Jednocześnie proponuje się, aby kierownik jednostki organizacyjnej mógł określić zajęcia, których wykonywanie przez osoby pełniące funkcje publiczne zatrudnione w tej jednostce organizacyjnej, z uwagi zakres obowiązków tych osób lub zakres zadań jednostki, oznaczałoby powstanie konfliktu interesów. Pojęcie osoby pełniącej funkcje publiczne wyjaśnione zostało natomiast w przepisie art. 2 ust. 1 pkt 10 projektu ustawy, gdzie wskazano, że jest to osoba, o której mowa w art. 115 § 19 Kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem, osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.