Kto może kandydować na radnego, a kto na wójta

Wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) może zostać tylko obywatel polski. Polskim obywatelstwem muszą się także legitymować kandydaci na radnych powiatowych i wojewódzkich. Inaczej jest w gminach. Tutaj kandydat nie musi koniecznie mieć polskiego paszportu. Wystarczy, że jest obywatelem jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej.

O tym, komu przysługują prawa wyborcze, rozstrzygają przepisy ustawy z 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (dalej: k.w.). To z przepisów działu I rozdziału 2 tej ustawy możemy dowiedzieć się, kto i w jakich wyborach może wziąć czynny udział (czyli, mówiąc kolokwialnie, może głosować), kto i w jakich wyborach może wziąć udział bierny (czyli może kandydować). To wreszcie przepisy art. 10 i 11 k.w. wskazują, jakie przeszkody nie pozwalają niektórym osobom korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego.

Czynne prawo wyborcze

O tym, komu przysługuje czynne prawo wyborcze w wyborach samorządowych (a więc możliwość głosowania w wyborach do rady gminy, rady powiatu, sejmiku województwa oraz w wyborach wójta, burmistrza, prezydenta miasta), rozstrzyga art. 10 § 1 pkt 3 i 4 k.w. Przepis ten stanowi, że prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) ma: