Uchwały podatkowe rad gmin

Koniec roku podatkowego to gorący okres dla pracowników gminnego organu podatkowego. Muszą bowiem przygotować gminne uchwały podatkowe na następny rok. Tymczasem obowiązujące w tym zakresie przepisy rozrzucone są po wielu różnych aktach prawnych i wywołują sporo wątpliwości interpretacyjnych. Wyjaśniamy, na jakich zasadach rady gmin powinny uchwalać lokalne przepisy podatkowe.

W Polsce władztwo podatkowe na szczeblu lokalnym zostało przyznane wyłącznie gminom. Zakres uprawnień samorządu gminnego w kształtowaniu i poborze podatków jest przy tym bardzo zróżnicowany, przez co pojawiają się liczne wątpliwości, pogłębiane jeszcze przez problemy związane z interpretacją obowiązujących przepisów.

Pojęcie podatków i opłat lokalnych

Pojęcie podatków i opłat lokalnych nie jest jednoznaczne w prawie polskim. Pojawia się ono w art. 168 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (dalej: Konstytucja RP), w którym jest mowa o prawie samorządów do ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w granicach określonych przez ustawę. Zakres tego pojęcia nie został jednak konstytucyjnie określony. Na gruncie ustawodawstwa zwykłego pojęcie to występuje w tytule ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: upol), która reguluje następujące podatki i opłaty:

• podatek on nieruchomości,
• podatek od środków transportowych,
• opłatę targową,
• opłatę miejscową,
• opłatę uzdrowiskową,
• opłatę reklamową,
• opłatę od posiadania psów.

Przyjmuje się jednak, że nie można odmówić charakteru danin lokalnych innym daninom, uregulowanym w odrębnych ustawach. W najszerszym zatem ujęciu do podatków i opłat lokalnych należy zaliczyć dodatkowo:

• podatek leśny,
• podatek rolny,
• podatek dochodowy od osób fizycznych, opłacany w formie karty podatkowej,
• podatek od spadków i darowizn,
• podatek od czynności cywilnoprawnych,
• opłatę skarbową,
• opłatę prolongacyjną,
• opłaty pobierane na podstawie ustawy z 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze (w 60%),
• opłaty pobierane na podstawie ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,